Στο άκουσμα της λέξης εξάρτηση τεντώνουμε κεραίες για να διαπιστώσουμε τη σοβαρότητα και τον βαθμό της όποιας αιτιώδους σχέσης ανάμεσα σε μια πράξη και το αποτέλεσμα αυτής. Σαφέστατα το να εξαρτάσαι από κάποια συνήθεια δεν είναι ωφέλιμο. Έλα όμως που πάνω κάτω όλοι μας έχουμε την τάση να εξαρτόμαστε από αντικείμενα και συνήθειες.

Και τώρα που σε έβαλα στο mood του να σκεφτείς ίσως κάποια δική σου σχέση αίτιου-αποτελέσματος, πάμε να ανακαλύψουμε μαζί το top five;  Οι παρακάτω τύποι εξαρτήσεων δεν ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας. Υπάρχουν, είναι απόλυτα ρεαλιστικές κι αν και άκακες στο πρώτο άκουσμα, ελλοχεύουν φυσικά κινδύνους κι έχουν επιπτώσεις όπως εξάλλου συμβαίνει με κάθε είδους εξάρτηση. Κάποιοι από τους παρακάτω τύπους θα σας φανούν παράξενοι και κάποιοι σαφέστατα λογικοί αφού μπορεί να αφορούν πράγματα που κάνουμε στην καθημερινότητά μας. Πάμε λοιπόν να ανακαλύψουμε 5 από τα πράγματα που χτυπάνε καμπανάκι σε επίπεδο προσωπικής εξάρτησης.

 

1. Διαρκής χρήση του ίντερνετ- τεχνολογικός εθισμός

Στην πρώτη θέση και δικαιωματικά κατατάσσεται η χρήση του διαδικτύου. Μιλάμε πια για την πιο σύγχρονη μορφή εξάρτησης παγκοσμίως. Η ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία πέρα από τα σύνορα, για ανακαλύψεις δίχως όρια και για απεριόριστη ευκολία σε επαγγελματικό επίπεδο έχει κάνει τη χρήση του διαδικτύου μια μόνιμη πραγματικότητα. Ζευγάρια που δε μιλάνε σε μια κοινή τους έξοδο, φίλοι που ανταλλάσσουν μηνύματα ακόμη κι όταν είναι δίπλα ο ένας στον άλλον. Σε ποιον βαθμό ξεκινά μια συνήθεια να γίνεται εξάρτηση; Στον βαθμό που θα αρχίσει να προκαλεί συναισθήματα θυμού και έντονη έλλειψης όταν δεν υπάρχει. Πόσες φορές πιάνουμε όλοι τον εαυτό μας να κάνει ασυναίσθητα την κίνηση να τσεκάρει το κινητό ακόμη κι αν δεν περιμένουμε τη δεδομένη στιγμή κάποιο μήνυμα. Μια ύπουλη μορφή εξάρτησης το διαδίκτυο, μιας και αφορά την καθημερινότητα όλων μας.

 

2. Υιοθετώντας μόνιμη όψη μαυρισμένου δέρματος- εξάρτηση στη χρήση solarium 

Η εμφάνιση που θυμίζει καλοκαίρι είναι για κάποιους έμμονη ιδέα. Υπάρχουν έρευνες που έχουν καταλήξει στο ότι το τεχνητό μαύρισμα δίνει μια αίσθηση ανταμοιβής στον εγκέφαλο παρόμοια με εκείνη που παίρνουμε αν καταναλώσουμε γλυκά. Μάλιστα οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο ότι ο εγκέφαλος όσων κάνουν χρήση τεχνητού μαυρίσματος εμμονικά, έχει πολλά κοινά με εκείνων που κάνουν χρήση ουσιών. Το βέβαιο είναι πως οι επιπτώσεις αυτής της εξάρτησης φαίνονται όχι μόνο στο δέρμα αλλά και στο πορτοφόλι αφού μιλάμε για μια πολυέξοδη συνήθεια. Ας αφήσουμε λοιπόν τον ήλιο να κάνει απλά αυτό που ξέρει αλλά με μέτρο.

 

3. Άμετρη χρήση κινητού-  Νο-μο-φοβία

Ναι ξέρω, το μυαλό σας πήγε σε νόμους και κανονισμούς. Κι όμως μιλάμε για μια ακόμη εξάρτηση η οποία πήρε το όνομά της από τα αρχικά των Αγγλικών λέξεων “no mobile phone phobia”. Η αλόγιστη χρήση του κινητού τηλεφώνου, η προέκταση του χεριού μας πια είναι εξάρτηση και μάλιστα σοβαρότατη. Το άγχος που προκαλεί η απουσία της συσκευής έχει καταγραφεί ουκ ολίγες φορές σε επιστημονικές μελέτες και είναι κάτι που όλοι μας έχουμε βιώσει επίσης πολλές φορές. Εξάρτηση για γερά νεύρα με απίστευτη επέκταση σε πολλούς τομείς. Ας κρατήσουμε λοιπόν από τον παραπάνω όρο έστω και για λίγες στιγμές μέσα στην ημέρα το no mobile phone.

 

4. Καθημερινή κατανάλωση καφέ- εθισμός στην καφεΐνη

Ως λάτρης του καφέ θα παραδεχθώ προσωπικά πως θα ήμουν μέσα στους πρώτους που θα έμπαιναν σε κλινική απεξάρτησης από αυτόν. Ενεργοποιεί τον εγκέφαλο, δραστηριοποιεί τις κινήσεις μας μέσα στην ημέρα. Μας κάνει παρέα σχεδόν παντού. Οι ειδικοί λένε πως η εξάρτηση από τον καφέ δεν έχει απαραίτητα να κάνει με τη γεύση του αλλά ακόμη και με την αίσθηση του να κρατάμε τον αγαπημένο μας καφέ στο χέρι ή να νιώθουμε πως υπάρχει δίπλα μας ακόμα κι αν δεν πίνουμε συχνά. Ακούγεται τρελό, αλλά σκέψου πόσες φορές πιθανότατα έχεις αγοράσει τον αγαπημένο σου καφέ χωρίς να τον έχεις απόλυτα ανάγκη μόνο και μόνο για να ολοκληρώσεις υποχρεώσεις μέσα στην ημέρα σου. Με μέτρο λοιπόν σε μια ακόμη ύπουλη καθημερινή συνήθεια που τείνει να γίνει μια από τις μεγαλύτερες εξαρτήσεις.

 

5. Πρόγραμμα παντού- εμμονή με την τάξη

Οι ψυχολόγοι κρούουν κώδωνες κινδύνου όσον αφορά αυτή τη μορφή εξάρτησης. Λειτουργεί ύπουλα κι έχει να κάνει και πάλι με το πώς διαχειριζόμαστε την καθημερινότητα. Η ανάγκη μας να καλύψουμε τα πάντα μέσα στην ημέρα από υποχρεώσεις βρίσκει το πάτημα για να προγραμματίσουμε τα πάντα σε βαθμό κακουργήματος. Δε μιλάμε για ένα απλό πλάνο όταν αναφερόμαστε σε αυτή τη μορφή εξάρτησης. Μιλάμε για τα απόλυτα κουτάκια με ώρες και λεπτά που θα καθορίσουν κάθε κίνηση και κάθε απόφαση. Ακόμα και για τα πιο απλά πράγματα όπως το πόση ώρα θα ξοδέψει για να πιεί κάποιος καφέ με ένα φιλικό του πρόσωπο, πόση ώρα θα κάνει για να ολοκληρώσει αγορές, πόση ώρα θα κάνει ντους, πόση ώρα θα ξοδέψει για να φέρει εις πέρας απλές καταστάσεις. Μιλάμε για την απόλυτα φρενήρη κατάσταση μυαλού. Λατρεύουν μάλιστα να επιβραβεύουν τους εαυτούς τους για το τέλειο πρόγραμμα που είχαν μέσα στην ημέρα.

 

Η εξάρτηση είναι η συνήθεια που μάς γίνεται βίωμα και ορίζει τη διάθεσή μας. Όλα όμως ξεκινούν και τελειώνουν στο μυαλό και ο άνθρωπος έχει αποδείξει πολλές φορές πως με τη δύναμη του νου κατακτά κορυφές. Το «δεν μπορώ να το ελέγξω, δεν μπορώ να το αλλάξω εύκολα, αλλά μπορώ να το παραδεχθώ» είναι η αρχή και το μυαλό θα κάνει τα υπόλοιπα.

 

Συντάκτης: Μαίρη Σάμου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου