Ανά τα χρόνια έχουν γραφτεί και ειπωθεί πολλά και απίστευτα πράγματα για το γέλιο, τόσο από ανθρώπους της τέχνης όσο και από ερευνητές που αντιμετωπίζουν το θέμα από την ιατρική του σκοπιά. Υπάρχει, μάλιστα, μια θεωρία, η οποία δηλώνει ότι δεκαπέντε λεπτά γέλιου καθημερινά μας δίνουν μία ώρα ζωής ακόμη. Ok, αυτό μπορεί να ακούγεται υπερβολικά καλό για να είναι αληθινό (παρ’ όλο που πολύ θα θέλαμε όσοι γελάμε πολύ να ζήσουμε για πάντα), αλλά σίγουρα το γέλιο έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για την ψυχική όσο και για τη σωματική υγεία μας.

Ας αρχίσουμε με ένα ζήτημα που δεν έγκειται τόσο πολύ στις θεραπευτικές ιδιότητες του γέλιου, αλλά εμπίπτει στα πιο γενικά οφέλη του. Μέσω του γέλιου μπορούμε να μάθουμε πράγματα, αφού ό,τι μαθαίνουμε απείρως πιο εύκολα όταν η διαδικασία με την οποία το κάνουμε είναι ευχάριστη. Ας πάρουμε ένα παράδειγμα από το χώρο της ιστορίας, μιλώντας πάντα για την περίπτωση κατά την οποία διαβάζουμε ιστορία επειδή μας αρέσει και μας ενδιαφέρει και όχι επειδή ασχολούμαστε ερευνητικά με το αντικείμενο αυτό. Έχουμε, λοιπόν, από τη μια, ένα βιβλίο κλασικό, επιστημονικό, που πραγματεύεται τη νεότερη ιστορία της Γαλλίας και, από την άλλη, την «Ιστορία της Γαλλίας» του Νίκου Τσιφόρου, ο οποίος γνωρίζει πολλά καντάρια ιστορίας και τη διηγείται με έναν τρόπο με τον οποίο πέφτεις κυριολεκτικά κάτω από τα γέλια. Μάντεψε ποιον από τους δύο τρόπους, τελικά, θα διαλέξεις για να μάθεις πέντε πράγματα και με ποιον από τους δύο τρόπους, στο τέλος της ημέρας, αυτά τα πέντε πράγματα θα τα θυμάσαι κιόλας για περισσότερο καιρό!

Είναι γεγονός ότι το γέλιο ενδεχομένως να εκλείπει στη ζωή του –σχεδόν μόνιμα αγχωμένου και νευρικού- σύγχρονου ανθρώπου, σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που σε κάποιες περιπτώσεις χρειαστήκαμε τη βοήθεια της επιστήμης για να επαναφέρουμε στις ζωές μας, έστω και με placebo, κάτι τόσο φυσικό σε άλλες εποχές για την ανθρώπινη φύση. Ωστόσο, ο όρος «γελωτοθεραπεία» δεν είναι ένας νέος όρος για τα ιατρικά δεδομένα και πιο συγκεκριμένα, για ό,τι αφορά τη λεγόμενη «ολιστική ιατρική». Από τους γιατρούς-κλόουν στο Ηνωμένο Βασίλειο που έκαναν κάποτε τα νοσηλευόμενα παιδιά να γελούν, μέχρι τις ομάδες χιούμορ και γέλιου που συγκροτούνται από τους καρκινοπαθείς και τους θεράποντες ιατρούς τους ανά τον κόσμο για την αντιμετώπιση της ασθένειας, βλέπουμε ότι έχουμε ως ανθρωπότητα εδώ και πολλά χρόνια αγκαλιάσει το γέλιο ως μορφή θεραπείας, καθώς προσέξαμε ότι έχει την ικανότητα να αλλάζει τη ζωή μας προς το καλύτερο

Η θεραπευτική του δράση είναι πολυδιάστατη κι έχει και αμιγώς βιολογική εξήγηση, πέραν του ψυχολογικού μέρους του πράγματος, που αφορά την αντιμετώπιση της ζωής με έναν πιο αισιόδοξο και χαρούμενο τρόπο και τη συνακόλουθη μείωση του ψυχικού πόνου. Όταν γελάμε, εκκρίνουμε ενδορφίνες, ορμόνες οι οποίες μοιάζουν σαν το δικό μας φορητό παυσίπονο, που περιμένει τις κατάλληλες συνθήκες για να απελευθερωθεί, να δράσει και να μειώσει το σωματικό πόνο. Ακόμα, μπορεί κανείς να δει το γέλιο σαν το γράσο που μπαίνει στα μπλοκαρισμένα γρανάζια της μηχανής του οργανισμού για να εξομαλύνει τη λειτουργία τους: στομαχικά θέματα βελτιώνονται και η κυκλοφορία του αίματος και, κατ’ επέκτασιν, η λειτουργία των πνευμόνων ενισχύεται.

Ακόμα και οι νοητικές διεργασίες ενός αληθινά χαρούμενου και γελαστού ανθρώπου διαφοροποιούνται αισθητά από αυτές ενός ανθρώπου που δε γελά, καθώς το γέλιο ενεργοποιεί νευρικές συνάψεις του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη διεύρυνση του φάσματος προσοχής μας και με την ομαλότερη λειτουργία της εργαζόμενης (ή, αλλιώς, βραχυπρόθεσμης) μνήμης. Plus, το γέλιο γυμνάζει και τους κοιλιακούς μας μυς. Τι; Ποιος; Ποια workout tutorials; Κωμωδία βάλε και το ‘χτισες το six pack!

Ποιο είναι το συμπέρασμα, λοιπόν, κυρίες μου και κύριοι; Να γελάτε! Να γελάτε πολύ και με την ψυχή σας ολόκληρη. Να γελάτε γιατί, όπως έλεγε και ο Charlie Chaplin, «μια μέρα χωρίς γέλιο είναι μια μέρα χαμένη», και γιατί να χάνουμε μέρες τσάμπα και βερεσέ από την -ήδη πολύ σύντομη- ζωή μας; Να γελάτε γιατί, κατά τον μάστορα της κωμωδίας William Shakespeare, «όσο γελάμε, τίποτα δε χάθηκε». Και πού ξέρετε; Ίσως τελικά (ξε)γελάσουμε έστω και για λίγο όσα μας κρατάνε πίσω.

 

 

Αφιερωμένο στον μπαμπά μου, που πιστεύει ότι το χιούμορ είναι η πιο σοβαρή υπόθεση.

Συντάκτης: Έλενα Καργοπούλου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου