Όταν ο Μαχάτμα Γκάντι αγωνιζόταν για την ανεξαρτησία της Ινδίας από τους αποικιοκράτες, χρησιμοποιώντας τα σοφά διδάγματά του ως όπλα, δεν περίμενε ότι ακόμα και σήμερα τα λόγια του θα ήταν επίκαιρα και διαχρονικά για όλη την ανθρωπότητα. Αυτά τον καθιέρωσαν ως πνευματικό ηγέτη μιας χώρας με το ¼ του παγκόσμιου πληθυσμού και υπέρμαχο της ειρήνης.

Μέσα από τους αγώνες και το πνευματικό έργο που προσέφερε στην ανθρωπότητα, μίλησε για τα εφτά πράγματα που δεν πρέπει να έχει ο άνθρωπος, τα οποία ναι μεν δεν υφίστανται στην πραγματικότητα, αλλά το βαθύτερο μήνυμά τους είναι αυτό που στόχευε να περάσει στον κόσμο.

1. Πλούτο χωρίς μόχθο

Ο Γκάντι ίσως να εμπνεύστηκε τη ρήση του αυτή από το αρχαιοελληνικό «Τά ἀγαθά κόποις κτῶνται». Και όντως έτσι είναι. Με μόχθο και κόπο μαθαίνεις την αξία των ανθρώπων και των πραγμάτων και πώς να την εκτιμάς. Η σκέψη του Ινδού ηγέτη προέκυψε από το λαό της χώρας του που μοχθούσε, δούλευε και δεν είχε ούτε να φάει, ενώ οι πλούσιοι χωρίς να κουράζονται, γινόντουσαν πλουσιότεροι. Στη σημερινή εποχή, μπορούμε να το δούμε με τη μορφή της απληστίας, δηλαδή όσα παραπάνω κι αν έχουμε, πάντα θα κυνηγάμε το εύκολο κέρδος που ακόμα και αν έρθει στη ζωή μας, πάλι δε θα το βρίσκουμε αρκετό.

2. Γνώση χωρίς χαρακτήρα

Πόσες φορές έχουμε δει μορφωμένους ανθρώπους να μη σέβονται το συνάνθρωπό τους; Η γνώση σίγουρα είναι δύναμη, αρκεί να ξέρεις να τη χειριστείς και να τη μοιραστείς σωστά με τους γύρω σου. Ακόμα και ο πιο σπουδαγμένος άνθρωπος στον κόσμο να είσαι, αν δεν μπορείς να χειριστείς τις γνώσεις σου για το καλό της ανθρωπότητας, τότε αυτές δεν μπορούν να σε εξυψώσουν κοινωνικά.

3. Πολιτική χωρίς αρχές

Ο Γκάντι, εκτός από πνευματικός ηγέτης, υπήρξε πολιτικός και ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γνώρισε την πολιτική του Απαρτχάιντ και των αποικιοκρατών και σίγουρα αυτό το κομμάτι του αποφθέγματός του αναφέρεται σε όλους αυτούς που αναζητούν την εξουσία μέσα από την πολιτική και κατ’ επέκταση το χρήμα. Θεωρεί ότι ένας πολιτικός πρέπει να έχει αρχές που θα σέβονται τον πολίτη και το κοινωνικό σύνολο.

4. Απόλαυση χωρίς συναίσθημα

Γίνεται να απολαύσεις κάτι χωρίς να νιώθεις τίποτα; Και όμως αυτό το συναντάμε στις μέρες μας και ειδικά στις ανθρώπινες σχέσεις. Πόσοι άνθρωποι μπήκαν σε μια σχέση, λόγω του φόβου να μην είναι μόνοι, ενώ δεν ένιωθαν τίποτα για το σύντροφό τους. Μπορείς να τρως ανάλατο φαγητό και άγλυκο γλυκό και να πεις ότι το απολαμβάνεις με την ψυχή σου;

5. Εμπόριο χωρίς ήθος

Ο Γκάντι ίσως να μην φανταζόταν τότε ότι σήμερα θα μιλούσαμε για την εμπορευματοποίηση των υπηρεσιών προς τους ανθρώπους. Για παράδειγμα, η Υγεία, η Παιδεία και ο Πολιτισμός στο βωμό του εμπορίου στερούνται από πολλούς ανθρώπους, με αποτέλεσμα να εξαλείφεται ο σεβασμός για την ανθρώπινη ζωή. Εννοείται ότι ο ίδιος συνδύασε το εμπόριο με αυτό των βασικών αγαθών προς όλους, στα οποία ακόμα και σήμερα κάποιοι δεν μπορούν να τα έχουν για να ζήσουν.

6. Επιστήμη χωρίς ανθρωπιά

Εδώ μιλάμε για το σημείο που η Επιστήμη στο βωμό του χρήματος και κατευθυνόμενη από συγκεκριμένα συμφέροντα, θυσιάζει ανθρώπινες αξίες και ιδανικά. Ο Γκάντι τόνισε ότι η Επιστήμη πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο, γιατί από αυτόν εξαρτάται και σε αυτόν οφείλει την ύπαρξή της.

7. Αγάπη χωρίς θυσία

Ίσως το ωραιότερο κομμάτι των διδαγμάτων του Γκάντι είναι το σημείο που αναφέρεται στην αγάπη. Την αγάπη κάθε είδους: φιλική, ερωτική, μητρική. Αν δε θυσιάσεις κάποια πράγματα για αυτόν που αγαπάς, τότε δεν είναι αγάπη, είναι εγωισμός. Ακόμα και σε βιβλία θρησκειών αναφέρεται ότι αγάπη σημαίνει να δίνεις, χωρίς να περιμένεις να πάρεις. Όταν περιμένεις να πάρεις, θεωρείται συναλλαγή με όφελος.

Όλη φιλοσοφία του Γκάντι είχε σαν κεντρικό θέμα τον άνθρωπο. Ίσως γι’ αυτό και να έμεινε στην ιστορία, αφού η στάση του αυτή τον διαφοροποίησε από πολλούς πολιτικούς ηγέτες της Παγκόσμιας Ιστορίας. Και μιλώντας για τον άνθρωπο τόνισε την αξία του να αγαπήσεις τον εαυτό σου πρώτα και έτσι θα μάθεις να αγαπάς και τον διπλανό σου. Έκανε επανάσταση μέσα από το δικό του δόγμα περί ειρήνης και χωρίς να πει ψέματα ποτέ στο λαό του. Ήταν τέτοιο το μεγαλείο της ανθρωπιάς του, που έκανε τον Άλμπερτ Αϊνστάιν να πει ότι οι επόμενες γενιές που θα έρθουν δε θα μπορέσουν να πιστέψουν ότι ένας τέτοιος άνθρωπος κάποτε περπάτησε πάνω στη Γη.

Συντάκτης: Κέλλυ Ιακωβίδου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.