Αν είσαι μαμά και τολμάς να δείχνεις περιποιημένη, να δουλεύεις, να έχεις άποψη και να μην απολογείσαι γι’ αυτό, τότε –σύμφωνα με κάποιους στα social– είσαι φτηνή. Και, ακόμα χειρότερα, «κακή μάνα». Αυτό έπαθε για ακόμη μια φορά η Ιωάννα Τούνη, η οποία είχε το θράσος να μιλήσει για τη μητρότητα χωρίς να αυτομαστιγωθεί, με αποτέλεσμα να φάει ηλεκτρονικό λιθοβολισμό. Όχι επειδή έκανε κάτι λάθος. Αλλά επειδή τόλμησε να υπάρχει όπως είναι.
@j.touni Και ειδικά όταν σου λένε: «δεν φαίνεται»… σκέφτομαι, δηλαδή πως θα έπρεπε να «φαίνεται» μια μαμά;🥲Να κάθεται μόνη της σπίτι όλη μέρα με τα μωρά,απεριποίητη, με άπλυτο μαλλί και κότσο στο κεφάλι? ΟΧΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ! Το να είσαι μαμά είναι το πιο υπέροχο πράγμα στον κόσμο, αλλά δεν σημαίνει πως παύεις να είσαι και γυναίκα❤️❤️🫠 περιμένω γνώμη 💭 #φοργιου #μπεςφοργιουγαμω #mom ♬ MAMASITAAA – user81351893942
Σε ένα βίντεο στο TikTok, η Τούνη μίλησε για το πώς αντιμετωπίζεται μια μητέρα που «δε φαίνεται αρκετά μητέρα». «Δηλαδή, πώς πρέπει να είμαι για να “φαίνομαι” μαμά; Άπλυτη και με κότσο;», σχολίασε. Και κάπου εκεί, όπως κάθε γυναίκα που διεκδικεί το δικαίωμα να μην αυτοκαταργείται ως άτομο επειδή απέκτησε παιδί, δέχτηκε τη γνωστή διαδικτυακή σταύρωση: «φτηνή», «ό,τι χειρότερο», «ντροπή για το παιδί της».
Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι η Τούνη. Είναι το γεγονός ότι ακόμα επιμένουμε να πιστεύουμε ότι έχουμε το δικαίωμα να ορίζουμε πώς πρέπει να φαίνεται μια “σωστή” μάνα. Η φράση που ξεχώρισε στα σχόλια ήταν: «Στις κουβέντες όλων πάντως είσαι η επίκληση στην φτήνια». Μια καταδίκη-πρόταση, πιο προσβλητική κι από χίλιες βρισιές. Όχι γιατί αφορά την εμφάνισή της, αλλά γιατί στρέφεται ενάντια στην ανθρώπινη της υπόσταση: την αξία της ως μάνα, ως γυναίκα, ως ύπαρξη.
Πόση αλαζονεία χρειάζεται για να γράψει κάποιος τέτοια πρόταση κάτω από ένα βίντεο με μητρικό περιεχόμενο; Πόση κακία χρειάζεται για να νομίζεις πως επειδή βλέπεις story μιας influencer, ξέρεις και πώς μεγαλώνει το παιδί της, τι αξίες του δίνει, πώς διαχειρίζεται την καθημερινότητά της; Και γενικότερα, από πότε η μητρότητα έγινε διαγωνισμός εσωστρέφειας, ή χειρότερα, κατήφειας;
Η κοινωνία μας φαίνεται να έχει φτιάξει ένα αυστηρό καρμπόν για το πώς πρέπει να φαίνεται μια «καλή μάνα»: αθόρυβη, αόρατη, κουρασμένη, απεριποίητη. Αν συνεχίσει να νιώθει γυναίκα, αν τολμά να είναι δυναμική, επιχειρηματίας, να έχει πτυχίο, χιούμορ και selfie με μακιγιάζ, τότε δεν είναι αρκετά μαμά. Ή, ακόμα χειρότερα, είναι «επικίνδυνη» για το παιδί της. Αντί να καταρρίψουμε τα στερεότυπα για την κουρασμένη μάνα-σκιά του εαυτού της, κάποιοι επιμένουν να τα αναπαράγουν. Και το κάνουν στο όνομα ενός υποτιθέμενου «ενδιαφέροντος για το παιδί». Στην πραγματικότητα, ενδιαφέρονται μόνο για την τιμωρία της γυναίκας που δεν χωρά στα κουτάκια τους.
«Ο γιος μου θα ξέρει τι σημαίνει θύμα revenge p@rn από πολύ μικρός», απάντησε η Τούνη σε έναν ακόμη εμετικό σχολιαστή που προφήτευσε ντροπή για το παιδί της. Και ίσως αυτή η φράση να είναι το πιο ουσιαστικό σημείο του διαλόγου. Μια γυναίκα που διασύρθηκε δημόσια, που βίωσε τον σεξισμό και την ξεφτίλα από πρώτο χέρι, μεγαλώνει ένα παιδί με ενσυναίσθηση και επίγνωση. Πόσοι από εμάς μπορούμε να πούμε το ίδιο;
Η Τούνη αγαπητέ δε ζητάει να την αγαπήσεις. Ζητάει, όμως, να μη θεωρείς πως έχεις λόγο στον τρόπο που υπάρχει. Και ίσως, στην τελική, αυτή να είναι η πιο ειλικρινής, μητρική πράξη αυτοσεβασμού: να στέκεσαι απέναντι σε όλους όσους προσπαθούν να σε εξαφανίσουν πίσω από το ρόλο της «μάνας» και να τους λες «Σόρι κιόλας αλλά θα είμαι και μαμά και γυναίκα, όπως εγώ γουστάρω».
