Στην καρδιά της πρωτεύουσας, μπροστά από τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Α’ Αθήνας στο Μεταξουργείο, εκτυλίχθηκε χθες το πρωί ένα γεγονός που θα έπρεπε να αποτελέσει συναγερμό για το εκπαιδευτικό και κοινωνικό μας σύστημα: ένα παιδί μόλις 7 ετών μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο – όχι γιατί έσπασε το πόδι του στο προαύλιο ούτε γιατί αρρώστησε, αλλά εξαιτίας έκθεσης σε χημικά που ρίχτηκαν από τις αστυνομικές δυνάμεις.
Η συγκέντρωση γονέων, εκπαιδευτικών και μαθητών είχε οργανωθεί με αφορμή τις σοβαρές ελλείψεις και τις «συμπτύξεις» τμημάτων στα σχολεία της περιοχής, ζητήματα που χρόνια τώρα παραμένουν άλυτα για την ελληνική εκπαίδευση. Ωστόσο, η κατάσταση ξέφυγε όταν, σύμφωνα με καταγγελίες, οι αστυνομικές δυνάμεις (συμπεριλαμβανομένων των αστυνομικών της μονάδας ΜΑΤ) προχώρησαν σε χρήση χημικών προς τους διαδηλωτές, με αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, ένα 7χρονο παιδί να αισθανθεί έντονο κάψιμο στα μάτια και να μεταφερθεί αρχικά στο Κέντρο Υγείας στην Αλεξάνδρας και στη συνέχεια, λόγω επιμονής των συμπτωμάτων στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία» για οφθαλμολογική εξέταση.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ενώ το παιδί δεν παρουσίαζε δύσπνοια ή άμεσα συμπτώματα αναπνευστικής απειλής, κρίθηκε αναγκαίο να διερευνηθεί η κατάσταση μέσω του Κέντρου Δηλητηριάσεων, καθώς υπήρχαν κι άλλες αναφορές για παιδιά δημοτικού με παρόμοια συμπτώματα.
Είναι ενδεικτικό ότι μια εκπαιδευτική κινητοποίηση, η οποία θα έπρεπε να είναι καθαρά δομημένη γύρω από το αίτημα της παιδείας, μετατράπηκε σε σκηνικό καταστολής. Γιατί; Γιατί η χρήση χημικών σε ένα χώρο όπου υπάρχουν μικρά παιδιά, δεν είναι μόνο θέμα ασφάλειας, είναι θέμα αξιών, ευθύνης και σεβασμού.
Η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας (Δ.Ο.Ε.) κατήγγειλε ότι η επίθεση στις δυνάμεις της εκπαίδευσης, στους μαθητές και στους γονείς αποδεικνύει την «πλήρη αδυναμία» της κυβέρνησης και του Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων να πείσουν για την πολιτική τους.
Από την πλευρά της η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, επικοινώνησε με τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, προκειμένου να δοθεί εντολή για ταχεία διερεύνηση του περιστατικού.
Το γεγονός ότι ένα 7χρονο παιδί μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο μετά από ρίψη δακρυγόνων κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας, είναι σκληρό. Πέρα από τη μεμονωμένη εικόνα, εγείρει κρίσιμα ερωτήματα:
- Τι είδους στρατηγική ακολουθείται όταν τα μικρά παιδιά βρίσκονται σε ένα χώρο διαμαρτυρίας;
- Ποια είναι η εκτίμηση κινδύνου και η προετοιμασία όταν υπάρχουν ανήλικοι μεταξύ των διαμαρτυρομένων;
- Πώς διασφαλίζεται ότι η αστυνομική παρέμβαση δεν υπερβαίνει τα όρια και δε μετατρέπεται σε πηγή τραυματισμού για ευάλωτες ομάδες;
Αν μάλιστα, όπως αναφέρεται, «εξετάστηκαν ακόμα 6 παιδιά δημοτικού με παρόμοια συμπτώματα», τότε το πρόβλημα αποκτά συλλογικό χαρακτήρα δεν είναι απλώς μεμονωμένο.
Το γεγονός γίνεται ακόμα πιο οξύ όταν επισημαίνεται ότι η διαμαρτυρία αφορούσε αίτημα για εκπαιδευτική αξιοπρέπεια, χιλιάδες κενά στα σχολεία, υπερμεγέθη τμήματα, αναπληρωτές εκπαιδευτικοί που περιμένουν μήνες για το διορισμό τους. Ένα σχολείο που δε λειτουργεί κανονικά είναι ήδη προβληματικό, όταν όμως η κινητοποίηση για το δικαίωμα στη μάθηση αντιμετωπίζεται με χημικά, τότε στο σχολείο προστίθεται και ανθρωπιστικά ζητήματα.
Ο σχολικός χώρος θα έπρεπε να είναι χώρος ασφάλειας, συμμετοχής και ενδυνάμωσης, αλλά η εικόνα που είδαμε χθες δείχνει κάτι διαφορετικό: έναν χώρο όπου τα παιδιά ζητούν δασκάλους και παίρνουν δακρυγόνα. Αυτό δεν είναι μόνο εκπαιδευτικό πρόβλημα. Είναι δημοκρατικό, ηθικό και πολιτικό.
Τι μπορεί να γίνει και τι οφείλουμε να απαιτούμε;
Αναλυτική διερεύνηση: Να διασφαλιστεί ότι η διερεύνηση είναι ανεξάρτητη, πλήρης και με διαφάνεια. Οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές έχουν το δικαίωμα να μάθουν τι ακριβώς συνέβη.
Αναθεώρηση πρακτικών αστυνομικής διαχείρισης διαδηλώσεων με ανήλικους: Να υιοθετηθούν κανόνες που θα θέτουν πρωταρχικά την ασφάλεια των παιδιών όταν συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές κινητοποιήσεις.
Επενδύσεις στην Παιδεία: Τα κενά στα σχολεία και η «προσωρινότητα» στην εκπαιδευτική εργασιακή σχέση δεν μπορούν να θεωρούνται φυσιολογικά. Η παιδεία δεν είναι κόστος είναι επένδυση δημοκρατίας.
Ανοιχτός διάλογος με την κοινωνία των πολιτών: Οι κινητοποιήσεις γονέων, εκπαιδευτικών και μαθητών είναι φυσιολογική έκφραση δημοκρατίας και όχι απλώς «προβλήματα τάξης».
Το περιστατικό στο Μεταξουργείο, όπου ένα παιδί μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο εξαιτίας χημικών σε εκπαιδευτική διαμαρτυρία, δεν μπορεί να είναι μια εικόνα που «περνάει» στα ψιλά. Είναι μια εικόνα που δείχνει πόσο βαριά ανοιχτά είναι τα ερωτήματα γύρω από τη συμβατότητα της ασφάλειας, της εκπαίδευσης και της δημοκρατικής έκφρασης.
Η χώρα μας οφείλει να θυμάται ότι τα παιδιά δεν είναι «ρυθμιστικό κόστος». Ούτε είναι «παράπλευρες απώλειες». Όταν ένα παιδί ζητά δάσκαλο και λαμβάνει χημικά, δεν τραυματίζεται μόνο το σώμα του, τραυματίζεται η ίδια η υπόσταση του δημόσιου σχολείου, της παιδείας, της κοινωνίας που θέλει να λέγεται ελεύθερη και αξιοπρεπής.
Και γι’ αυτό, δεν μπορούμε να μείνουμε θεατές.
Συντάκτης: Μαρία Γεωργίου
