Στη Ζάκυνθο, την ημέρα της γιορτής για την 28η Οκτωβρίου, ο διευθυντής του 1ου Δημοτικού Σχολείου στάθηκε μπροστά στα παιδιά για να μιλήσει. Μίλησε για θάρρος, για αξιοπρέπεια, για ανθρώπους που είπαν «όχι» σε εποχές δύσκολες και επικίνδυνες. Και κάπου εκεί, ενώ μιλούσε για ελευθερία, κάποιος δεν άκουσε λέξη απ’ όλα αυτά. Γιατί είχε ήδη εντοπίσει κάτι πιο «σοβαρό»: το πουκάμισό του ήταν έξω από το παντελόνι.
Ο Μητροπολίτης Δωδώνης δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη. Μέσα στην εκκλησία, μπροστά στα παιδιά, μπροστά στους συναδέλφους του και τους γονείς, επέπληξε δημόσια τον δάσκαλο για την «ανάρμοστη» εμφάνισή του. Το πουκάμισο έγινε ξαφνικά ζήτημα ηθικής τάξης, ζήτημα «σεβασμού», ζήτημα θεσμικής τάξης. Όχι, δεν ενοχλήθηκε από το ντύσιμο, όπως είπε, αλλά από το «ξεντύσιμο». Μια φράση που ακούγεται βαθιά, αλλά στην ουσία αποκαλύπτει πόση επιφανειακή είναι.
Ίσως γιατί είναι πιο εύκολο να διορθώνεις ένα ρούχο παρά να κοιτάς λίγο βαθύτερα, να δεις τον άνθρωπο πίσω από αυτό. Είναι πιο άνετο να σχολιάζεις ένα πουκάμισο παρά να σταθείς μπροστά σε έναν δάσκαλο, που, παρά την κούραση, μιλά με σεβασμό και πάθος στα παιδιά του σχολείου του. Είναι πιο εύκολο να φωνάζεις για «εμφανίσεις» παρά να θυμάσαι πως η Εκκλησία υποτίθεται πως μιλά για ταπεινότητα, όχι για ενδυματολογικούς κανόνες.
Κι όμως, το πουκάμισο εκείνου του δασκάλου ήταν μόνο ένα κομμάτι ύφασμα. Αυτό που έμεινε στη θέση του ήταν η ψυχραιμία του, η αξιοπρέπεια και η σιωπή του. Μια σιωπή που έκανε περισσότερο θόρυβο απ’ ό,τι η επίπληξη. Γιατί υπάρχουν φορές που ο πιο δυνατός λόγος είναι να μην απαντήσεις καθόλου. Να σταθείς όρθιος, όπως στάθηκε κι εκείνος, με ήρεμο βλέμμα και εκείνη την εσωτερική αξιοπρέπεια.
Και ίσως, τελικά, το πραγματικό μάθημα εκείνης της ημέρας δεν το πήραν τα παιδιά από τον λόγο του, αλλά από τη στάση του. Πως ο σεβασμός δεν κερδίζεται με ράσα ή στολές, αλλά με ήθος. Πως οι άνθρωποι που αξίζουν δε φαίνονται από το ντύσιμό τους, αλλά από τον τρόπο που στέκονται όταν τους ταπεινώνουν.
Στο τέλος της ημέρας, το πουκάμισο θα ξαναμπεί κάποια στιγμή -ίσως- μέσα στο παντελόνι. Όμως εκείνοι που βιάστηκαν να το σχολιάσουν, καλό θα ήταν να κοιτάξουν μήπως χρειάζεται να “τακτοποιήσουν” λίγο καλύτερα τη δική τους ψυχή. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι ότι κάποιοι καθηγητές ντύνονται «ανεπίσημα». Το πρόβλημα είναι ότι κάποιοι ιεράρχες ξεγυμνώνουν τη λογική στο όνομα της ευπρέπειας. Κι εκεί, πράγματι, έχουμε να κάνουμε με πραγματικό “ξεντύσιμο”.
