Η ακύρωση της πολυτελούς κρουαζιέρας του Coral Adventurer, ήρθε ύστερα από τον θάνατο μιας 80χρονης επιβάτιδας που ξεχάστηκε σε νησί του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Ύφαλου. Μια είδηση που συγκλόνισε την Αυστραλία και όχι μόνο και ασφαλώς δεν αφορά μόνο μια τραγωδία, αλλά και τα ερωτήματα που γεννά γύρω από την ασφάλεια, την ευθύνη και την ανθρώπινη διάσταση των ταξιδιών αναψυχής.
Το περιστατικό συνέβη στις 25 Οκτωβρίου, όταν το πλοίο έκανε στάση στο νησί Λίζαρντ, στο πλαίσιο μιας 60ήμερης περιήγησης γύρω από τη χώρα. Η 80χρονη, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν αισθανόταν καλά και αποφάσισε να μη συμμετάσχει στην προγραμματισμένη πεζοπορία. Της ζητήθηκε να αποβιβαστεί, όμως δε συνοδεύτηκε. Όταν το πλοίο απέπλευσε, κανείς δε φάνηκε να αντιλήφθηκε την απουσία της. Πέντε ώρες αργότερα, ενημερώθηκαν οι αρχές. Η γυναίκα βρέθηκε νεκρή την επόμενη μέρα και οι συνθήκες ακόμη διερευνώνται.
Η έρευνα θα δείξει ποια ακριβώς αλυσίδα γεγονότων οδήγησε σε αυτήν την τραγική απώλεια. Όμως ήδη είναι φανερό ότι υπήρξαν κενά στην επικοινωνία και στην εφαρμογή των πρωτοκόλλων. Στις οργανωμένες κρουαζιέρες, η επιβεβαίωση παρουσίας επιβατών μετά από κάθε αποβίβαση θεωρείται αυτονόητη. Αν αυτό το βήμα παραλείφθηκε, τότε δε μιλάμε απλώς για ατυχία, αλλά για αποτυχία ενός συστήματος που στηρίζεται στην ακρίβεια και την πρόβλεψη.
Το πιο ανησυχητικό ίσως είναι πόσο εύκολα ένα τέτοιο λάθος μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Όταν οι διαδικασίες επαναλαμβάνονται καθημερινά, το ανθρώπινο στοιχείο χαλαρώνει. Οι κινήσεις αποκτούν αυτοματισμό, και η προσοχή χάνεται μέσα στην οικειότητα της συνήθειας. Αυτή η ιστορία μας υπενθυμίζει πως, ακόμα και στις πιο καλοσχεδιασμένες εμπειρίες, τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Coral Expeditions, Μαρκ Φίφιλντ, δήλωσε ότι η εταιρεία υπερηφανεύεται για τις υψηλής ποιότητας εμπειρίες που προσφέρει, αλλά υπό τις παρούσες συνθήκες δεν μπορούσε να τηρήσει αυτήν την υπόσχεση. Η απόφαση να διακοπεί η κρουαζιέρα και να επιστρέψει το πλοίο στο Κερνς ήταν, από τη μία, ένδειξη σεβασμού προς τη μνήμη της επιβάτιδας και, από την άλλη, παραδοχή ότι συνέβη κάτι σοβαρό που απαιτεί πλήρη διερεύνηση.
Οι πολυτελείς κρουαζιέρες δεν είναι απλώς ταξίδια. Είναι εμπειρίες που στηρίζονται στην εμπιστοσύνη. Ο ταξιδιώτης που επιβιβάζεται σε ένα τέτοιο πλοίο περιμένει όχι μόνο άνεση και ποιότητα, αλλά και αίσθημα ασφάλειας, ότι βρίσκεται υπό τη φροντίδα ανθρώπων που γνωρίζουν πώς να τον προστατεύσουν σε κάθε περίσταση. Συχνά, μάλιστα αυτός είναι και ο λόγος που απευθύνονται συχνά σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, που αναζητούν ασφαλή και οργανωμένα ταξίδια. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες έχουν ακόμη μεγαλύτερη ευθύνη να προσαρμόζουν τις διαδικασίες τους στις ανάγκες αυτής της ομάδας.
Η 80χρονη γυναίκα ήταν μια ηλικιωμένη ταξιδιώτρια που δήλωσε αδιαθεσία και, παρ’ όλα αυτά, δε συνοδεύτηκε ούτε τέθηκε υπό επίβλεψη. Αυτό το γεγονός δείχνει πως η ευαισθησία και η προσοχή δεν πρέπει να περιορίζονται στα «τυπικά» μέτρα ασφαλείας. Πρέπει να υπάρχει μια πραγματική κουλτούρα φροντίδας, που να βλέπει κάθε επιβάτη ως μοναδικό άνθρωπο με δικές του ανάγκες. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι εύκολο να εστιάσουμε μόνο στην επικοινωνιακή πλευρά, στην κρίση της εικόνας μιας μεγάλης εταιρείας. Όμως η ουσία βρίσκεται αλλού. Το ζήτημα δεν είναι πώς θα φανεί μια επιχείρηση προς τα έξω, αλλά πώς θα διασφαλίσει ότι κάτι παρόμοιο δε θα ξανασυμβεί.
Η διακοπή της κρουαζιέρας ήταν μια σωστή και αναγκαία απόφαση. Το επόμενο βήμα, όμως, πρέπει να είναι η αυτοκριτική: τι πήγε στραβά, ποια πρωτόκολλα χρειάζονται ενίσχυση, πώς μπορεί να καλλιεργηθεί μια νέα νοοτροπία ευθύνης. Οι έρευνες των αρχών θα δείξουν τις λεπτομέρειες, αλλά η ευρύτερη συζήτηση για την ασφάλεια στον θαλάσσιο τουρισμό δεν πρέπει να σταματήσει εδώ.
Κάθε τραγωδία αφήνει πίσω της πόνο, αλλά και διδαχή. Ο θάνατος της 80χρονης επιβάτιδας είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να αναιρεθεί. Μπορεί, όμως, να οδηγήσει σε αλλαγές που θα αποτρέψουν νέες απώλειες. Η υπόθεση αυτή μας θυμίζει ότι η ασφάλεια δεν είναι αυτονόητη, ούτε εξασφαλίζεται απλώς από τη φήμη μιας εταιρείας. Χτίζεται μέσα από συνεχή έλεγχο, εκπαίδευση και μια συνθήκη όπου κάθε μέλος του πληρώματος αισθάνεται υπεύθυνο για κάθε επιβάτη.
Η οικογένεια της άτυχης γυναίκας εξέφρασε τη λύπη και τον πόνο της με αξιοπρέπεια. Τα ερωτήματα που θέτει είναι, πώς ένα πλοίο έφυγε χωρίς τη μητέρα τους, γιατί δεν έγινε έλεγχος; Είναι ερωτήματα που αφορούν όλους όσους δραστηριοποιούνται στον τουρισμό.
Το Coral Adventurer θα επιστρέψει ξανά στη θάλασσα. Όμως για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, χρειάζεται κάτι περισσότερο από τεχνικές βελτιώσεις: χρειάζεται αναγνώριση ότι πίσω από κάθε «ταξιδιωτική εμπειρία» υπάρχει μια ανθρώπινη ζωή, που αξίζει τη μέγιστη προσοχή και σεβασμό. Η τραγωδία αυτή δεν πρέπει να ξεχαστεί ως ένα απλό δυστύχημα σε μια μακρινή κρουαζιέρα. Πρέπει να μείνει στη μνήμη ως υπενθύμιση ότι, ακόμη και στην εποχή της απόλυτης οργάνωσης και της τουριστικής πολυτέλειας, το ουσιαστικό ζητούμενο παραμένει πάντα το ίδιο: η φροντίδα για τον άνθρωπο.
Συντάκτης: Μαρία Γεωργίου
