Αν νομίζατε ότι οι «καθαρές πόλεις» είναι ένα παραμύθι για να νιώθουμε τύψεις όταν πετάμε το ποτήρι του φρέντο έξω από τον κάδο, ήρθε η ώρα να γνωρίσετε το Τόκιο. Ναι, αυτή την πόλη όπου οι δρόμοι είναι τόσο καθαροί, που ένας influencer αποφάσισε να τους περπατήσει με λευκές κάλτσες και οι κάλτσες του έμειναν πεντακάθαρες.
Ο συγκεκριμένος τύπος, γνωστός στα social media ως Xiaoma, έκανε το «πείραμα» για να αποδείξει πόσο καθαρή είναι η ιαπωνική πρωτεύουσα. Συγκεκριμένα, περπάτησε για πέντε ώρες σε διάφορες γειτονιές του Τόκιο, χωρίς παπούτσια, με μόνη προστασία τις κάλτσες του. Όταν γύρισε σπίτι και τις έβγαλε, δεν είχαν πάνω τους ούτε λεκέ, ούτε σκόνη, ούτε τη σκιά μιας γόπας. Μόνο την ικανοποίηση ότι μπορούσαν να ξαναμπούν κατευθείαν στο συρτάρι.
View this post on Instagram
Τώρα, φαντάσου να το δοκίμαζε αυτό στην Ελλάδα. Πέντε ώρες στους δρόμους της Αθήνας, με λευκές κάλτσες. Στο πεντάλεπτο θα είχαν γίνει tie-dye σε αποχρώσεις του γκρι. Στο μισάωρο θα είχαν κολλήσει πάνω τους τσίχλες, φύλλα, ένα σουσαμάκι από κουλούρι Θεσσαλονίκης και πιθανότατα ένα εισιτήριο του ΟΑΣΑ. Και στο τέλος θα χρειαζόσουν εξορκισμό, όχι πλυντήριο.
Το βίντεο του Xiaoma έγινε viral, και δικαίως. Όχι μόνο γιατί απέδειξε ότι το Τόκιο είναι υπερβολικά καθαρό, αλλά γιατί έριξε φως σε κάτι που οι περισσότεροι ξεχνάμε. Ότι η καθαριότητα εκεί δεν είναι μονο «δουλειά του Δήμου». Είναι στάση ζωής. Κανείς δεν πετάει σκουπίδι, δεν τρώει στον δρόμο, δεν αφήνει πίσω του υπολείμματα. Ακόμα και τα παιδιά στο σχολείο μαθαίνουν να καθαρίζουν τις αίθουσες και τους χώρους που χρησιμοποιούν. Κι όταν δεν υπάρχουν κάδοι, οι Ιάπωνες απλώς κρατούν τα σκουπίδια στην τσάντα τους μέχρι να τα πετάξουν στο σπίτι. Εδώ, αν δε βρεις κάδο στα τρία μέτρα, το ποτήρι αποκτά δική του τροχιά προς το πεζοδρόμιο.
Το Τόκιο δεν έχει «μυστικό» καθαριότητας. Έχει νοοτροπία. Ο δημόσιος χώρος αντιμετωπίζεται σαν το σαλόνι του καθενός. Εμείς, πάλι, αντιμετωπίζουμε τον δρόμο σαν τον κάδο που δε χωράει άλλο. Κι αν τύχει να δεις κάποιον να σκουπίζει έξω από το μαγαζί του, το πιθανότερο είναι να πεις «μπράβο του», γιατί εδώ το αυτονόητο μοιάζει με ηρωική πράξη.
Αν δοκιμάζαμε το «πείραμα της κάλτσας» στην Αθήνα, το αποτέλεσμα θα ήταν πιο κοντά σε performance art παρά σε κοινωνικό πείραμα. Φαντάσου κάποιον να ξεκινά από το Σύνταγμα και να φτάνει στο Μοναστηράκι. Η κάλτσα στο τέλος θα έδειχνε την ιστορία της πόλης: στάχτη, λάδι, λίγη σκόνη από έργα, λίγη τσίχλα και ίσως ένα αποτύπωμα από φραπέ. Θα ήταν πιο «πολυπολιτισμική» κι από τον ίδιο τον πεζόδρομο της Ερμού.
Κι όμως, η φάση του Xiaoma δεν είναι για να γελάμε μόνο. Είναι για να σκεφτούμε λίγο πώς γίνεται μια πόλη δέκα εκατομμυρίων κατοίκων να είναι πιο καθαρή από μια ελληνική γειτονιά με πέντε πολυκατοικίες. Και η απάντηση είναι απλή: δε φταίει η «Ιαπωνία», φταίει η παιδεία. Εκεί ο καθένας θεωρεί αυτονόητο να μην αφήνει τίποτα πίσω του. Εδώ θεωρούμε αυτονόητο να το κάνει κάποιος άλλος.
Αν θέλουμε να φτάσουμε τα επίπεδα καθαριότητας του Τόκιο, δε χρειαζόμαστε μαγικά μηχανήματα — χρειαζόμαστε… κάλτσες. Ή, τέλος πάντων, τη λογική πίσω από αυτές. Να περπατάς και να μη σκέφτεσαι «πού να πατήσω για να μη λερωθώ», αλλά «ας κρατήσω τον δρόμο καθαρό για τον επόμενο». Μέχρι τότε, το πείραμα με τις λευκές κάλτσες στην Ελλάδα θα παραμένει επικίνδυνο σπορ, κάτι ανάμεσα σε extreme hiking και εκπαίδευση για ειδικές δυνάμεις.
Οπότε, μπράβο στον Xiaoma και στο Τόκιο που μας έβαλαν τα γυαλιά — ή μάλλον τις κάλτσες. Εμείς ας κρατήσουμε το μήνυμα: η καθαριότητα δεν είναι πολυτέλεια, είναι ένδειξη σεβασμού. Και μπορεί να μην είμαστε ακόμα έτοιμοι να περπατήσουμε στους δρόμους μας με λευκές κάλτσες, αλλά μπορούμε να ξεκινήσουμε απ’ το βασικό — να μη χρειάζεται να φοράμε γαλότσες.
Συντάκτης: Ράνια Λιάσκου
