Σήμερα είναι η παγκόσμια ημέρα κατά της βίας των γυναικών. Και υπάρχουν κάτι ειδήσεις που δεν τις διαβάζεις απλά, σε χαστουκίζουν. Που σε καρφώνουν στον καναπέ, γιατί συνειδητοποιείς ότι μιλάμε για ανθρώπους που ζουν δίπλα σου και εσύ δεν είχες σκεφτεί ούτε για μια στιγμή ότι μπορεί να πονάνε τόσο.
Η νέα καμπάνια του Κέντρου Διοτίμα για την έμφυλη βία στις γυναίκες άνω των 65 είναι ακριβώς αυτή η κατηγορία. Όχι γιατί έπρεπε να γίνει, αλλά γιατί άργησε. Γιατί μιλάμε για γυναίκες που κουβαλούν βία στα κόκαλα, όχι μόνο στις μνήμες. Και η επιλογή της Ναταλίας Τσαλίκη στην καμπάνια δεν είναι απλώς έξυπνη. Είναι συμβολική. Μια γυναίκα που όλοι έχουμε ταυτίσει με το κύρος, τη γλυκύτητα, την ηλικία που θα έπρεπε να είναι προστατευμένη.
Αλλά ποια προστασία; Σε ποια χώρα; Από ποιον;
Η καμπάνια ανοίγει μια πόρτα που για χρόνια αφήναμε κλειστή, οι ηλικιωμένες γυναίκες κακοποιούνται. Στα σπίτια τους, από τους ανθρώπους τους, σιωπηλά. Δε φωνάζουν. Δεν έχουν πια την ψευδαίσθηση ότι αν φύγω, θα σωθώ. Κι αυτό πονάει περισσότερο από την ίδια τη βία. Και κάπου εδώ πρέπει να πούμε την αλήθεια που όλοι αποφεύγουμε, η κοινωνία δεν αντιμετωπίζει τη βία στις γυναίκες άνω των 65 ως βία. Τη βλέπει σαν οικογενειακό πρόβλημα, σαν δύσκολες σχέσεις, σαν το ζευγάρι που έχει φθαρεί.
Όχι. Είναι βία.
Βία που σπάει πλευρά, βία που κλέβει αξιοπρέπεια, βία που μικραίνει χρόνια ζωής.
Η Διοτίμα, στην πιο ώριμη και σκληρή της καμπάνια μέχρι σήμερα, μάς βάζει μπροστά σε έναν καθρέφτη, πώς γίνεται μια χώρα να μιλάει αδιάκοπα για παραδόσεις, οικογένεια και σεβασμό στους μεγαλύτερους, αλλά να αφήνει τις γιαγιάδες της ανυπεράσπιστες;
Πώς γίνεται να έχουμε μεγαλώσει με γυναίκες που μας έμαθαν αγάπη, φροντίδα και αντοχή και τώρα να τις βλέπουμε να σωπαίνουν από φόβο, όχι από αξιοπρέπεια; Η εικόνα της Τσαλίκη, καθαρή, ανθρώπινη, σχεδόν καθηλωτική, δεν είναι απλώς πρόσωπο καμπάνιας. Είναι κάθε γυναίκα που ποτέ δεν είπε βοήθεια. Είναι κάθε γυναίκα που μάθαμε να προσπερνάμε. Είναι το βλέμμα που λέει «αντέχω χρόνια, αλλά κουράστηκα».
Αυτό το άρθρο δεν είναι για να πούμε μπράβο στη Διοτίμα. Είναι για να πούμε ντροπή σε εμάς που το χρειαστήκαμε. Που έπρεπε το 2025 να κάνουμε καμπάνια για να θυμηθούμε ότι η βία δε σταματάει στα 50, ούτε στα 60, ούτε όταν τα μαλλιά ασπρίζουν. Η βία σταματάει μόνο όταν κάποιος μιλήσει. Κι αυτές οι γυναίκες δε μίλησαν ποτέ γιατί δεν τους έδωσε κανείς χώρο. Ας τον δώσουμε λοιπόν τώρα.
Ας σταματήσουμε να σκεφτόμαστε «είναι η γιαγιά του άλλου» και ας αρχίσουμε να βλέπουμε μια γυναίκα που ακόμα ζει με φόβο.
Ας ρωτήσουμε. Ας στηρίξουμε. Ας καταγγείλουμε.
Ας σταθούμε μπροστά, όχι πίσω από τα προβλήματα.
Γιατί μια κοινωνία που αφήνει τις μεγαλύτερες γυναίκες της να υποφέρουν σιωπηλά, δεν είναι πολιτισμένη. Είναι ένοχη. Και σήμερα, τουλάχιστον, ας το παραδεχτούμε.
Συντάκτης: Ιόλη Ντόκου
