Μερικές φορές, η οικογένεια είναι περισσότερο από απλώς ένα σπίτι. Για τους τυχερούς είναι ένας χώρος γεμάτος συναισθήματα, εμπειρίες και αξίες που σχηματίζονται μέσα από τις υγιείς σχέσεις με τα μέλη της. Είναι παιδικά χρόνια γεμάτα ευχάριστες αναμνήσεις, είναι τα γέλια κι οι εκδρομές τα καλοκαίρια, είναι το στήριγμα σε κάθε νέα αρχή. Σ’ ένα ιδανικό πλαίσιο, η οικογένεια είναι το ασφαλές μέρος όπου σε βοηθά να εξελιχθείς και να φύγεις μακριά, όμως πάντα μπορείς να επιστρέφεις.  Δυστυχώς δεν έχουν όλοι τις ίδιες αναμνήσεις, ούτε αντιδρούν το ίδιο στο άκουσμα της λέξης «οικογένεια».

Κάποιοι μεγαλώνουν σ’ ένα σπίτι με μοναδικό σκοπό να φύγουν μακριά από αυτό. Όλη τους η ζωή περιστοιχίζεται από αυτήν τους την επιθυμία. Διαβάζουν για να πετύχουν στις Πανελλήνιες, εργάζονται σκληρά για να καταφέρουν να συντηρήσουν ένα σπίτι μακριά από την οικογενειακή εστία. Παλεύουν με κάθε μέσο να ξεφύγουν από το δράμα, την ψυχολογική -και όχι μόνο- βία. Παλεύουν να κερδίσουν την γαλήνη και την ηρεμία που τους αναλογεί. Και το καταφέρνουν. Οι σκληροί τους κόποι αποδίδουν κι επιτέλους ζουν αυτό που τους αξίζει. Όμως, κάτι τους κρατάει πίσω. Όσο κι αν ξέρουν πως πρέπει να κρατηθούν μακριά από την πηγή του τραύματός τους, η ανάγκη για προστασία προς τα μικρότερα αδέρφια παραμένει ακλόνητη. Δε θέλουν, όμως επιβάλλεται να γυρίσουν στο μέρος και στα πρόσωπα που τους πλήγωσαν περισσότερο από κάθε άλλο για να σώσουν τα αδέρφια που άφησαν πίσω φεύγοντας. Αυτό το φαινόμενο αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο που καθοδηγεί σε όλη τους τη ζωή τα άτομα που έφυγαν.

Για όσους μεγαλώνουν σε ένα σπίτι γεμάτο προβλήματα, βία και συναισθηματική ανασφάλεια, η ιδέα της απόδρασης γίνεται συχνά ο μοναδικός στόχος. Παρ’ όλα αυτά, παρατηρείται μια συνεχής δέσμευση προς την προστασία των μικρότερων αδερφών. Η αφοσίωση αυτή αναδύεται από τον ίδιο τον πόνο και τη δυσκολία που το άτομο έχει βιώσει. Μπορεί να έχει πλέον καταφέρει να φύγει, όμως αναγνωρίζει την ανάγκη να προστατεύσει τα μικρότερα αδέρφια από αυτό που έχει ζήσει, καθώς θέλει να τους χαρίσει μια καλύτερη ζωή και να τους προσφέρει τη στήριξη που στερήθηκε. Μπορεί να έχει φύγει, όμως ξέρει καλά τι περνάει σε κάθε στάδιο της ζωή της η ψυχούλα που άφησε πίσω. Σκέφτεται πως σε κανέναν άνθρωπο δεν αξίζει να βιώσει τόσο πόνο και το αίσθημα του προστάτη γίνεται εντονότερο όταν στην απέναντι όχθη βρίσκεται το μικρό αδερφάκι. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να γυρίσει πίσω.

Όταν έχεις μεγαλώσει σ’ ένα περιβάλλον γεμάτο δυσκολίες, ξέρεις καλά ότι αναπόφευκτα δημιουργείται ένα ισχυρό αίσθημα ευθύνης για την ευημερία των μικρότερων αδερφών. Άλλωστε, ήσουν γονέας τους ήδη από όταν μένατε κάτω από την ίδια στέγη, αφού εκείνοι που έπρεπε δεν κατάφερναν να σας παρέχουν την αναγκαία γονική στοργή. Όσο είσαι μακριά και δουλεύεις με τον εαυτό σου, μετατρέπεις την απογοήτευση και την αδυναμία που ένιωθες σε δύναμη για να προστατεύσεις τα αδέρφια σου από όσα έζησες. Μπορεί να νιώθεις και τύψεις που έφυγες, αφήνοντας πίσω το μικρό σου αδερφάκι να παλεύει με σημεία και τέρατα. Σκέφτεσαι πως πια δεν είσαι εκεί για να του παρέχεις έστω και την στοιχειώδη προστασία που μπορείς. Κι ελπίζεις μόνο να αντέξει μέχρι να βρεις το κουράγιο να γυρίσεις.

Έχοντας αντιμετωπίσει δυσκολίες και περιορισμούς, κατανοείς καλύτερα απ’ όλους την αξία της ελευθερίας και της ασφάλειας. Αυτή η αίσθηση αδικίας και η επιθυμία να μην βιώνουν τα μικρότερα αδέρφια σου τα ίδια βάσανα σε παρακινεί να επιστρέφεις πίσω. Μεγαλώνοντας σ’ ένα σπίτι γεμάτο ανασφάλεια, απουσία αγάπης ή κίνδυνο, έμαθες να είσαι ο προστάτης των μικρότερων αδερφών σου. Στα μάτια τους βλέπεις τον εαυτό σου, την αθωότητα και τις ελπίδες που κάποτε είχες. Μόνο που αυτά τα μάτια έχουν και κάτι διαφορετικό. Σε κοιτάν και περιμένουν να έρθει από εσένα η σωτηρία τους. Ίσως να μην καταλάβουν τον λόγο που φεύγεις. Είναι πολύ πιθανό να νιώθουν ότι εγκαταλείπεις κι αυτά. Κάτι τέτοιο σε κάνει να νιώθεις πως, πράγματι, είναι δική σου ευθύνη να διασφαλίσεις ότι τα μικρότερα αδέρφια σου θα απολαύσουν μια καλύτερη πορεία στη ζωή.

Η απόφαση να επιστρέψεις πίσω για να προστατεύσεις τ’ αδέρφια σου δεν είναι πάντα εύκολη. Συχνά απαιτεί θάρρος κι αυτοθυσία. Πρέπει να αντιμετωπίσεις τους φόβους και τις προκλήσεις που μπορεί να εμφανιστούν στον δρόμο σου. Θα χρειαστεί να αντιμετωπίσεις την ίδια σου την οικογένεια ξανά, να ξεπεράσεις την αμφιβολία και την αντίσταση που θα συναντήσεις. Παρ’ όλα αυτά, η αγάπη και η ανησυχία που νιώθεις γι’ αυτούς που έχεις αφήσει πίσω υπερνικούν αυτά τα εμπόδια και σε ωθούν να δράσεις.

Οι πράξεις σου συχνά έχουν σημαντική επίδραση στη ζωή των μικρότερων αδερφών σου, ακόμα και χωρίς να το θέλεις ή να το επιδιώκεις. Η παρουσία σου, η υποστήριξή σου και η θαλπωρή σου μπορούν να τους προσφέρουν αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Τους δείχνεις έμπρακτα ότι δεν είναι μόνοι τους, ότι υπάρχει κάποιος που τους αγαπά και τους προστατεύει, ακόμα κι όταν όλα γύρω τους φωνάζουν το αντίθετο.

Όταν έχεις καταφέρει να ξεφύγεις από όσα σε κρατούσαν δέσμιο των τραυμάτων σου, βλέπεις ότι η προστασία και η φροντίδα των μικρότερων αδερφών σου είναι συνάμα υποχρέωση μα και προνόμιο. Καθώς μεγαλώνετε, αναπτύσσετε ένα ιδιαίτερο δεσμό μεταξύ σας, μια σχέση αδελφικής αγάπης κι αμοιβαίας στήριξης. Όσο μεγαλώνουν τα μικρότερα αδέρφια σου, ο ρόλος μας ως προστάτης μπορεί να μετεξελιχθεί σε μια σχέση σχεδόν φιλική. Αυτή η σχέση μπορεί να ενισχύσει την αλληλεγγύη και την αίσθηση της οικογένειας, δημιουργώντας μια δυναμική που παρέχει στα μικρότερα αδέρφια μας την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη να αναπτυχθούν και να επιτύχουν στη ζωή τους.

Η εμπειρία του να μεγαλώνει κάποιος σε ένα σπίτι με τον μόνο σκοπό να φύγει από εκεί εγκαινιάζει μια ιδιαίτερη σχέση με τα μικρότερα αδέρφια. Παρά τις δυσκολίες και τις ανασφάλειες που μπορεί να έχεις βιώσει, η αδελφική αγάπη ξεπερνά κάθε εγωιστικό κίνητρο αποξένωσης από την οικογενειακή εστία. Αποδεικνύεις τη δύναμή σου και την αφοσίωσή σου όταν επιστρέφεις πίσω για να τα προστατεύσεις από όσα εσύ έχεις υποφέρει. Με την παρουσία και την αγάπη σου, μπορείς να δώσεις στα μικρότερα αδέρφια τη δύναμη και την εμπιστοσύνη να αναπτυχθούν και να επιτύχουν πέρα από τις περιοριστικές συνθήκες που γνωρίσατε. Αυτή η ανιδιοτελής προστασία και φροντίδα για τα μικρότερα μας αδέρφια αντικατοπτρίζει την αξία που αποδίδουμε στην οικογένεια και την ανθρώπινη αλληλεγγύη, εμπνέοντας μια νέα γενιά να συνεχίσει αυτή την αλυσίδα αγάπης. Ο φαινομενικά αέναος κύκλος του τραύματος μπορεί να σπάσει και το κλειδί είσαι εσύ.

Συντάκτης: Αγγελική Τσαγκαράκη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου