Στις μέρες μας τα διαζύγια έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό και τα παιδιά έρχονται συνεχώς αντιμέτωπα με το θέμα του χωρισμού των γονιών τους. Αποτελεί ένα αγκάθι ως προς τα παιδιά που το βιώνουν, αλλά παράλληλα και μια μεγάλη δυσκολία ως προς τους ίδιους τους γονείς που παίρνουν μια τέτοια απόφαση. Μένοντας σε ένα σπίτι που μόνο καβγάδες, φωνές και αρνητικά συναισθήματα μπορεί να δώσει στα μέλη του, η επιλογή του χωρισμού είναι μια λύση που μοιάζει σωτήρια για όλους. Είναι δύσκολο και μέσα σε όλο αυτό επηρεάζονται, πληγώνονται κι αποκτούν πιο πολλά ψυχοσωματικά προβλήματα τα ίδια τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον μη υγιές.

Οι δυσκολίες και τα κολλήματα που αντιμετωπίζει ένα παιδί που οι γονείς του είναι χωρισμένοι είναι αρκετά, εάν όμως καταφέρνει να διατηρεί στενή επαφή και με τους δύο γονείς και οι ίδιοι καταφέρουν να οριοθετήσουν τη σχέση τους πέραν της γονικής τους ιφδιότητας, τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα. Άλλωστε, μελέτες αναφέρουν ότι τα προβλήματα των παιδιών μετριάζονται όταν την επιμέλειά τους μετά τη διάλυση της οικογένειας έχουν και οι δύο γονείς και όχι μόνο ο ένας από τους δύο.

Η ηλικία στην οποία ένα παιδί βιώνει το χωρισμό των γονιών του παίζει σημαντικό ρόλο, ανάλογα της ωριμότητας που έχουν τα ίδια τα παιδιά αλλά και της ικανότητας και ετοιμότητας των γονέων να στηρίξουν συναισθηματικά το παιδί τους σε οποιαδήποτε ηλικία κι αν βρίσκεται. Ενδεικτικές έρευνες αναφέρουν ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας αντιδρούν πιο πολύ με λύπη και φόβο κι ίσως πιο συχνή επιθετικότητα από τα μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά. Στην σχολική ηλικία, αρχίζουν να έχουν πιο έντονα συναισθήματα θυμού ως προς το γονέα που ζει με τα παιδιά αλλά και φαντασιώσεις για την επιστροφή του γονέα που έφυγε. Παρακάτω, στην προεφηβική περίοδο τα παιδιά είναι πιο εσωστρεφή και δε βγάζουν τόσο εύκολα τα συναισθήματά τους, ενώ στην εφηβεία η κατάθλιψη ή και η απομάκρυνση από τις οικογενειακές σχέσεις αποτελεί μια συχνή αντίδραση. Τα παιδιά που οι γονείς του χώρισαν μικροί, αρχίζουν σιγά σιγά και συνηθίζουν σε μια καινούργια αρχή στην οποία και προσπαθούν να προσαρμοστούν καθώς μεγαλώνουν.

Όταν πλέον η ζωή ξαναμπεί στην κανονική της πορεία και ίσως πλέον τα παιδιά μεγαλώσουν, έρχονται αντιμέτωπα και με το γεγονός ότι οι γονείς τους έχουν μια νέα ζωή με έναν άλλο σύντροφο. Πόσο δύσκολο τώρα είναι να βλέπει το παιδί τους γονείς του να προχωράνε όταν πια έχει μεγαλώσει; Είναι δύσκολο ή ευχάριστο; Η νέα γνωριμία σε κάθε ηλικία αποτελεί μια μεγάλη αλλαγή, μα όταν πλέον τα παιδιά έχουν μεγαλώσει, η κατάσταση γίνεται πιο διαχειρίσιμη. Ίσως να μην είναι το πιο εύκολο πράγμα γιατί τα παιδιά κάπου βαθιά στο μυαλό τους θέλουν πάντα τους δύο γονείς μαζί, όσα χρόνια και αν περάσουν. Παράλληλα, εάν ο γονιός είναι χρόνια μόνος του, το παιδί που μεγάλωσε και τον παρατηρεί θέλει να έχει και μια συντροφιά ο πρώτος, το θέλει να φτιάξει ξανά τη ζωή του, να νιώσει λίγο ευτυχισμένος.

Περιέχει πολλά κολλήματα η καινούργια σχέση σε ένα παιδί που έζησε τόσα χρόνια με τον ένα γονέα και που πλέον έχει μεγαλώσει, η αλλαγή αυτή. Μπορεί να καταλάβει αρκετά πράγματα, δεν παύει όμως να είναι μια αλλαγή την οποία και θα πρέπει να διαχειριστεί όσο μεγάλο κι αν είναι. Έμαθε να ζει με τον ένα γονιό του, έμαθε να είναι η συμπαράσταση ο ένας του άλλου, να μοιράζεται τα πάντα με τον γονέα του και να ζουν με ένα δικό τους τρόπο. Συναισθήματα όπως η ζήλια, γιατί νιώθουν ότι θα χάσουν το ενδιαφέρον και την αποκλειστικότητα του γονιού, η λύπη, αφού πλέον έχει χαθεί το ενδεχόμενο επανασύνδεσης με τους γονείς του, η ανασφάλεια για την αλλαγή των πραγμάτων στη ζωή τους, ο φόβος ότι θα χάσουν την αγάπη του γονιού τους αλλά και η αγωνία για την αντιμετώπιση ενός άλλου γονιού στη ζωή τους, είναι σκέψεις που υπάρχουν εντός τους. Τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα, μα κάθε παιδί μπορεί να βρει πιο εύκολα τη θετική πλευρά της κατάστασης και να του είναι πιο εύκολο, σε μια μεγαλύτερη πια ηλικία. Μέχρι τότε όμως;

Βλέποντας λοιπόν τον γονιό σου ευτυχισμένο, χαρούμενο, αλλαγμένο μετά από μια καινούργια γνωριμία αρχίζει ένα παιδί να βλέπει διαφορετικά τα πράγματα. Είναι όντως τόσο εύκολο μα και τόσο δύσκολο ταυτόχρονα, αλλά η συνεχής συζήτηση με τα παιδιά τα κάνει όλα πιο ομαλά. Μπορεί ένα παιδί να έχει μεγαλώσει, μα είναι δύσκολο να συζητά τα ερωτικά του με το γονέα του, είναι πράγματι μεγάλο και μπορεί πλέον να καταλάβει, αλλά μια ισορροπία πάντα θα υπάρχει. Τα ερωτικά του γονιού δε λέγονται τόσο εύκολα, όσο του παιδιού. Η ειλικρινής συζήτηση ως προς τις σκέψεις του γονέα για έναν καινούργιο σύντροφο, οι απόψεις του, τα συναισθήματά του αλλά και η γνώμη του ίδιου του παιδιού βοηθάει σε μια μεταβατική περίοδο για όλους.

Το ζητούμενο στην περίπτωση νέας σχέσης κι εφόσον το παιδί πλέον έχει μεγαλώσει, είναι η καλή σχέση ανάμεσα στους γονείς του, που δεν το αφήνουν να σκέφτεται πως είναι μόνο, φοβούμενο την αλλαγή που θα το βρει εκτεθειμένο. Η εμπιστοσύνη και η ελευθερία έκφρασης των συναισθημάτων των γονιών πάνω στις επιλογές τους, δίνει ασφάλεια και εμπιστοσύνη και στο ίδιο το παιδί. Άλλωστε, αυτές είναι και οι βάσεις για μια υγιή οικογένεια, όχι ένας γάμος που κρατιέται ενώ δε συνεισφέρει σε τίποτα.

Συντάκτης: Παναγιώτα Νεοφύτου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου