«Είναι στη βιολογία μας καλέ να κάνουμε γυναικοkτονίες», επιμένει ο Βαρτζόπουλος

Ας ξεκινήσουμε με τις δηλώσεις του υφυπουργού Υγείας και υπεύθυνου για την Ψυχική Υγεία, Δημήτρη Βαρτζόπουλου, τις οποίες και θα μεταφέρουμε αυτολεξεί (γιατί είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς πως όντως αυτά ειπώθηκαν): «Όταν κάποιος είναι επιθετικός, το κάνει επειδή είναι γεννημένος επιθετικός κι επειδή ο τρόπος που έχει ζήσει όλα αυτά τα χρόνια ενισχύουν αυτή την επιθετικότητα. Σε όλη την πανίδα, σε κάθε μορφή ενβίου όντος το αρσενικό είναι πιο επιθετικό γιατί στη φύση αυτό είναι που κυνηγάει την τροφή και αναλαμβάνει την επιθετική διεκδίκηση. Το θηλυκό είναι για άλλες δουλειές. Για να τίκτει. Είτε γίνεται στην αγέλη, είτε γίνεται στη δυαδική μορφή που έχουμε στο homo sapiens. Είναι η φύση των πραγμάτων το αρσενικό να είναι επιθετικό, κατά συνέπεια η έννοια της γυναικοκτονίας έχει μια βιολογική βάση.»

Ο ίδιος, λοιπόν, θέλησε να προσδώσει βιολογικά χαρακτηριστικά στις γυναικοκτονίες, υποστηρίζοντας ότι «είναι η φύση των πραγμάτων το αρσενικό να είναι επιθετικό» καθώς «κυνηγάει την τροφή», σε συνέντευξή του στο Livemedia. Δηλώσεις, που αναδεικνύουν μια εξαιρετικά ανησυχητική νοοτροπία κι αναπαράγουν επικίνδυνα σ3ξιστικά στερεότυπα. Η προσπάθειά του να αποδώσει βιολογική βάση στη γυναικοκτονία είναι απαράδεκτη κι αντίθετη προς τις αρχές της ισότητας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το να εκδηλώνει κάποιος –ειδικά ένας Υπουργός– μια τέτοια άποψη είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και δημιουργεί ένα κλίμα επιδοκιμασίας και προσπάθειας να δικαιολογηθεί η βία κατά των γυναικών. Αντί να αναζητήσουμε τις ρίζες του προβλήματος σε παρωχημένες κι επιστημονικά ανεπαρκείς αναλύσεις, θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον σ3ξισμό και τις ανισότητες στην κοινωνία μας κατά μέτωπο.

«Εκείνο το οποίο είπα και εννοώ είναι το αυτονόητο, ότι υπάρχουν διαφορετικά βιολογικά χαρακτηριστικά των φύλων, ότι το αρσενικό έχει συνήθως σημαντικότερη σωματική δύναμη, άρα είναι πιο επικίνδυνο στην επιθετικότητα του από το θηλυκό. Ως εκ τούτου θα πρέπει να υπάρχουν και ιδιαίτερες προβλέψεις και ιδιαίτεροι μηχανισμοί περιορισμού της ενδεχόμενης, εννοείται για πολλούς κοινωνικούς και άλλους λόγους, επιθετικότητας και βιαιότητας εις βάρος των γυναικών. ‘Αρα η έννοια της γυναικοκτονίας είναι απολύτως σωστή και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται απόλυτα και αποτελεσματικά», ανέφερε θέλοντας να ανασκευάσει (ίσως;). Όμως δυστυχώς αυτό δεν μπορεί να συμβεί.

Aπό την πλευρά της η Κυβέρνηση τον στηρίζει, λέγοντας μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου πως έκανε μια επιστημονική το ποθέτηση, η οποία όμως έχρηζε κάποιων διευκρινήσεων. Και πού καταλήγουμε; Στο ότι για άλλη μια φορά τα στόματα των εχόντων εξουσία και δημόσιο λόγο υπερβαίνουν κατά πολύ τα όρια της ανοχής της κοινωνίας κι εκφράζουν έναν επικίνδυνο και επιφανειακό τρόπο σκέψης που διαιωνίζει τον σεξισμό και την ανισότητα. Έναν συνδυασμό απολυταρχισμού, σεξισμού και βιολογικού ντετερμινισμού που δείχνει έναν ανησυχητικό ολοκληρωτισμό. Η προσπάθεια να δικαιολογηθεί η βία κατά των γυναικών, στηριζόμενη στον βιολογικό ρόλο του «άντρα κυνηγού», αγνοεί εντελώς τον ρόλο του περιβάλλοντος και του πολιτισμού στον προσδιορισμό της συμπεριφοράς. Οι δηλώσεις του, δεν αντικατοπτρίζουν μόνο έναν σεξιστικό κι αντιεπιστημονικό τρόπο σκέψης, αλλά επίσης υποδεικνύουν μια επικίνδυνη προσέγγιση όσον αφορά τη διαχείριση της βίας και των κοινωνικών προβλημάτων. Η πρότασή του δε, για καταστολή και τιμωρία αγνοεί εντελώς την ανάγκη για πρόληψη, εκπαίδευση και κοινωνική αλλαγή.

Είναι ανάγκη να καταδικάσουμε αυτές τις δηλώσεις και να διεκδικήσουμε μια κοινωνία όπου η βία κατά των γυναικών δε θα γίνεται αποδεκτή, ούτε θα εξισορροπείται με βιολογικές αιτίες. Ο σεξισμός και η κακοποίηση πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κοινωνικά προβλήματα που απαιτούν συλλογική δράση και αλληλεγγύη για να εξαλειφθούν, όχι ως βιολογικές νομοτέλειες (αν είναι δυνατόν δηλαδή).

Αντί να ακολουθήσουμε αυτήν την επικίνδυνη πορεία, πρέπει να εργαστούμε για μια κοινωνία που βασίζεται στην ισότητα, την αλληλεγγύη και τον σεβασμό. Αυτό σημαίνει να αντιμετωπίζουμε όλα τα άτομα με τον ίδιο σεβασμό και την ίδια αξία, ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας, θρησκείας ή κοινωνικής τάξης. Είναι η αναγνώριση ότι οι διαφορετικότητες αποτελούν πλούτο και κατάκτηση της κοινωνίας μας κι όχι λόγο διάκρισης ή ανισότητας. Πρέπει να στηρίζουμε και να βοηθάμε ο ένας τον άλλον, να εργαζόμαστε για ένα κοινό καλό και να ανταποκρινόμαστε με ευαισθησία στις ανάγκες των άλλων. Είναι η αναγνώριση ότι η ευημερία του κάθε ατόμου συνδέεται με την ευημερία της κοινότητας στο σύνολό της. Ότι ο σεβασμός αποτελεί το θεμέλιο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ειρήνης.

Κατά συνέπεια, αντί να υιοθετήσουμε μια προσέγγιση που βασίζεται στον σεξισμό, τον βιολογικό ντετερμινισμό και την καταστολή, θα πρέπει να επιδιώξουμε τη δημιουργία μιας κοινωνίας που επιτέλους θα πάψει να δικαιολογεί τη βία, υποτιμώντας τον άνθρωπο. Αλλιώς, ας γυρίσουμε στις σπηλιές μας, γιατί για εκεί μας έχουν μερικοί, μάλλον.