Ποιον άνθρωπο θα μπορούσες να εμπιστευτείς τόσο, ώστε να πάρει αποφάσεις για σένα όταν εσύ δε θα μπορείς;

Αν σου έλεγαν να αποφασίσεις ποιος θα βγάλει την πρίζα της καφετιέρας, θα το έκανες χωρίς δεύτερη σκέψη. Αν όμως σου ζητούσαν να διαλέξεις ποιος θα κρατά τη ζωή σου στα χέρια του – κυριολεκτικά – τότε το πράγμα αλλάζει. Ποιος είναι εκείνος ο άνθρωπος που θα μπορούσες να εμπιστευτείς τόσο, ώστε να πάρει αποφάσεις για σένα όταν εσύ δε θα μπορείς;

Ο όρος Healthcare Proxy περιγράφει αυτό ακριβώς: την επιλογή ενός προσώπου που θα εκπροσωπεί εσένα και τα ιατρικά σου θέλω σε περίπτωση που βρεθείς ανήμπορος/η να αποφασίσεις. Δεν είναι κάτι που λέμε στον καφέ, ούτε βγαίνει στις Κυριακάτικες κουβέντες, αλλά υπάρχει. Και το σημαντικό είναι ότι μπορεί να σε προστατεύσει.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που βρέθηκαν στην πλευρά του ανθρώπου που παλεύει για τη ζωή του, ούτε και εκείνοι που κλήθηκαν να πάρουν τις πιο δύσκολες αποφάσεις για κάποιον δικό τους. Σε κάθε περίπτωση, το δίλημμα είναι μεγάλο, και η απάντηση ποτέ εύκολη.

Αλλά εδώ δε μιλάμε για μελό ιστορίες – μιλάμε για ρεαλισμό. Για την πρόληψη, την οργάνωση, την τεχνολογία που σήμερα μάς δίνει εργαλεία. Μιλάμε για έξυπνες πλατφόρμες, smartwatches και την τεχνητή νοημοσύνη, που δε θα σου πει αν σε απατά ο σύντροφος, αλλά θα σε βοηθήσει να φροντίσεις την υγεία σου και να έχεις έλεγχο. Δεν αντικαθιστούμε τον γιατρό μας, ούτε τη ζεστασιά της ανθρώπινης επαφής, αλλά χτίζουμε ένα πλέγμα φροντίδας γύρω μας.

Ο Healthcare Proxy ενεργοποιείται όταν οι γιατροί διαπιστώσουν ότι δεν είσαι σε θέση να πάρεις αποφάσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτό είναι προβλέψιμο, σε άλλες έρχεται σαν κεραυνός. Και μπορεί σήμερα να φαίνεται άβολο να μιλάμε γι’ αυτό, όμως η αλήθεια είναι πως αν δεν αποφασίσεις εσύ, ίσως να το κάνει κάποιος άλλος για σένα. Και δεν είναι βέβαιο ότι θα είναι αυτός που θα ήθελες.

Μήπως λοιπόν, όσο ακόμα μπορείς να αποφασίζεις, αξίζει να ορίσεις εσύ ποιος θα αναλάβει αυτό τον ρόλο; Όσο δύσκολο κι αν είναι να βρεις τον άνθρωπο που εμπιστεύεσαι τόσο πολύ, είναι πάντα καλύτερο από το να αποφασίζουν για σένα άτομα που δεν σε γνωρίζουν καλά. Η θεία από το Σικάγο μπορεί να σε αγαπά, αλλά αν έχει να σε δει 20 χρόνια… ίσως να μην ξέρει τι θα ήθελες. Και δεν θέλεις να γίνεις μια “ανώνυμη υπόθεση” στη γραφειοκρατία.

Είναι από αυτά τα θέματα που δεν ανοίγεις εύκολα, αλλά η αλήθεια είναι μία: η προετοιμασία μπορεί να σου σώσει τη ζωή. Ορίζοντας έναν Healthcare Proxy δεν χάνεις την ελευθερία σου, την προστατεύεις. Και αν ποτέ φτάσει εκείνη η στιγμή – μακριά από εμάς – τότε ας αποφασίσει για σένα ένας άνθρωπος που σε αγαπά και σε σέβεται.

Η ζωή είναι γεμάτη διλήμματα: βουνό ή θάλασσα, κάμπινγκ ή ξενοδοχείο, παγωτό ή πάστα; Το ίδιο και αυτό. Μέσα από την έρευνά μου, κατάλαβα ότι ο Healthcare Proxy δεν είναι κάτι μακρινό ή θεωρητικό. Είναι ένα εργαλείο προστασίας, μια απόφαση που παίρνεις όσο έχεις τη δύναμη.

Κι αν με ρωτάς, ναι, το σκέφτομαι, αλλά μέχρι τότε… ζω το παρόν, βγαίνω στις αγορές για μαγιό και αντηλιακά και καλωσορίζω το καλοκαίρι. Beauty coach είμαι, αλλά τα σημαντικά δεν έχουν μόνο μία μορφή. Όλα στη ζωή, ακόμα και τα δύσκολα, κρύβουν μέσα τους λίγη ομορφιά – αρκεί να τα κοιτάξεις με τη σωστή ματιά.

Στην επόμενη έξοδο με φίλους, συζητήστε για τις διακοπές. Χαμογελάστε, χορέψτε, αλλά ίσως, κάπου ανάμεσα στα γέλια, σκεφτείτε ποιος θα ήταν εκεί όταν δεν θα μπορείτε να είστε εσείς. Γιατί τελικά, το να έχεις επιλογή είναι ελευθερία.