Δεν υπάρχει άνθρωπος που δε φοβάται κάτι. Η λίστα με τις φοβίες που μπορεί να εμφανιστούν σε κάποιον είναι σχεδόν ατελείωτη. Ο φόβος δεν είναι απαραίτητα αρνητικό συναίσθημα. Πολλές φορές σε ωθεί να ξανασκεφτείς πριν πράξεις, σε προστατεύει από παρακινδυνευμένες κινήσεις και –σε κάποιες περιπτώσεις– σε κινητοποιεί στο να δράσεις πιο γρήγορα. Έτσι, λοιπόν, κι εμείς επιλέξαμε ως θέμα του καθιερωμένου μας Poll να σας ρωτήσουμε τι σας τρομάζει περισσότερο.

Πάνω-πάνω, και μάλιστα με ποσοστό 48,15% βρέθηκε η απάντηση «Οι άνθρωποι χωρίς αισθήματα». Παράξενη φοβία, ίσως όχι εμφανής με την πρώτη ματιά, όπως άλλες. Δύσκολα θα προκαλέσει μια κρίση πανικού, ωστόσο, δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί πως οι «άνιωθοι» –επιτρέψτε μου τον όρο– είναι τρομακτικοί άνθρωποι. Καταρχάς, ας προσπαθήσουμε να ορίζουμε τι σημαίνει «άνθρωπος χωρίς αισθήματα». Όντως δεν έχει ή μήπως είναι απλά εξαιρετικά καμουφλαρισμένα; Υπάρχει άνθρωπος που δεν μπορεί να νιώσει ή μήπως έχει το ταλέντο να τα κρύβει εξαιρετικά και να τα κοντρολάρει, έτσι ώστε να φαίνεται απαθής; Έτσι γεννήθηκε ή η πορεία του κι οι επιλογές του τον ανάγκασαν να τα νεκρώσει ή τον μετέτρεψαν σε ένα κάθαρμα που ενδιαφέρεται αποκλειστικά για το τομάρι του; Πολλές οι απορίες, επισφαλές και το όποιο απόλυτο συμπέρασμα.

Το αποτέλεσμα, όμως, δεν αλλάζει. Εκείνοι που προβάλουν την εικόνα του «αναίσθητου», είναι κι αυτοί που προκαλούν φόβο και τρόμο στους υπολοίπους. Τρομοκρατούν κόσμο, καθώς δεν μπορείς να καταλάβεις τι σκέφτονται, πώς θα αντιδράσουν, μαγκώνεσαι απέναντί τους και μπλοκάρεται η αυτοέκφρασή σου. Έχουν το ταλέντο να σε κάνουν να πιστέψεις πως δεν είσαι κάτι το εξαιρετικά σημαντικό στη ζωή τους, θα σε πληγώσουν με την αδιαφορία τους και θα σε νιώσεις ένοχος που αισθάνεσαι και το προβάλεις, καθώς γι’ αυτούς, όλα αυτά είναι αντιδράσεις ανώριμες κι ενοχλητικές.

Θυμάστε ένα ποίημα που έλεγε «…κι αφού κανένα δε μισώ στον κόσμο να σκοτώσω, φοβάμαι μη καμιά φορά το στρέψω στον εαυτό μου»; Ναι, το «Μαχαίρι» λέω. Στη δεύτερη θέση, λοιπόν, με ποσοστό 33,88% δηλώσατε πως δε φοβάστε τίποτα περισσότερο απ’ τον εαυτό σας. Εντάξει, δε μιλάμε και για αυτοκαταστροφικές τάσεις, μα όπως και να το κάνεις είναι άλλη μια ιδιαίτερη φοβία. Δε σας τρομάζουν τόσο οι εξωτερικές συνθήκες, όσο οι δικές σας αντιδράσεις απέναντι σε αυτές. Άγχος μήπως χάσετε τον έλεγχο, μήπως παρασυρθείτε, μήπως δεν κάνετε το σωστό, μήπως απογοητεύσετε τον εαυτό σας ή τους γύρω σας. Ένα σωρό «μήπως», αναρίθμητα. Οι άνθρωποι που φοβούνται τον εαυτό τους, συνήθως, είναι πολύ συνειδητοποιημένοι κι έχουν κάνει την αυτοκριτική τους, αφού ενδεχομένως την έχουν πατήσει και ξέρουν στο περίπου μέχρι πού μπορεί να φτάσουν. Τις πιο πολλές φορές, φοβούνται τα έντονα συναισθήματα που ενδεχομένως τους κατακλύζουν, αφού αυτά είναι που οδηγούν σε πράξεις ή παραλείψεις.

Στη συνέχεια, με ποσοστό 10,53%, έχουμε όσους φοβούνται το σκοτάδι. Μια φοβία αρκετά συνηθισμένη, γνωρίζω άτομα που τρέμουν να κοιμηθούν σε άδειο σπίτι. Το σκοτάδι κρύβει ένα μυστήριο, σου στερεί τη βασική αίσθηση αντίληψης, την όραση. Στο σκοτάδι όλα γιγαντώνονται, δημιουργείται ανασφάλεια και τα αντανακλαστικά δουλεύουν με διπλή ταχύτητα, για να αναπληρώσουν το κενό των ματιών. Πολλοί φοβούνται να μένουν στο απόλυτο σκοτάδι, θέλουν ένα φωτάκι αναμμένο, ή να κυκλοφορούν μόνοι τους σε σκοτεινούς δρόμους ή ακόμα και να οδηγούν τη νύχτα. Έχουμε –λανθασμένα– συνδυάσει τη φοβία αυτή με τα παιδάκια, που φοβούνται πως θα έρθει ο μπαμπούλας τη νύχτα. Οι «μπαμπούλες» των ενηλίκων είναι άλλοι, όμως. Στην απουσία φωτός, βγαίνουν στην επιφάνεια οι υπόλοιποι φόβοι, τα καταπιεσμένα συναισθήματα, οι μοναξιές, οι ανασφάλειες, οι σκέψεις που καταπνίγουμε στο φως της μέρας. Η ηρεμία του άλλους τους βοηθά κι άλλους τους τρομοκρατεί.

Τέλος, και σε ποσοστό 7,44%, συναντάμε την γνωστότατη υψοφοβία. Υπάρχουν πολλές διαβαθμίσεις. Απ’ το να φοβάσαι να πλησιάσεις στην άκρη του μπαλκονιού έως το να τρέμεις τα αεροπλάνα. Άλλοι φοβούνται κάθε ύψος, άλλοι μόνο τα πολύ υψηλά. Ο φόβος προκαλείται απ’ την αίσθηση της αστάθειας. Αν δεν πατάς στη γη, που λέμε, πανικοβάλλεσαι, ζαλίζεσαι, ίσως πάθεις κάποια κρίση πανικού. Δεν πιάνουν όλα αυτά τα tips τύπου «κράτα το χέρι μου», «μην κοιτάς κάτω» και λοιπά, μην τα δοκιμάζετε στον άνθρωπο που φοβάται, είναι χαζές συμβουλές. Δε χρειάζεται να βλέπει, απαραίτητα, η αίσθηση τους ύψους είναι που τον τρομάζει τις περισσότερες φορές, όχι η θέα κάτω απ’ τα πόδια του.

Από φοβίες πάσχουμε όλοι. Κάποιοι έχουν πιο κοινές, πιο συνηθισμένες και κάποιοι άλλοι φοβούνται πράγματα που ίσως σε σένα, εμένα ή τον οποιονδήποτε χαρακτηρίζονται ως παράλογες ή γελοίες. Λάθος μεγάλο. Στην πλειοψηφία τους οι φοβίες προκαλούνται από κάποια άσχημη εμπειρία κι έτσι, με το να σωματοποιούνται, ο εαυτός σου σε προστατεύει απ’ το να την ξαναπάθεις. Ορισμένες δυσκολεύουν πραγματικά τη ζωή όποιου τις έχει κι άλλες είναι απόλυτα διατηρήσιμες, εξαρτάται φυσικά κι απ’ τον βαθμό που φοβάσαι και τι. Όπως και να έχει, είναι κομμάτι μας, οφείλουμε να τις αναγνωρίζουμε και να προσπαθούμε να τις καταπολεμήσουμε.

Να έχετε μια υπέροχη, γιορτινή εβδομάδα!

Συντάκτης: Κατερίνα Δούκα
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη