Κάποτε στην Ομόνοια κυλούσε ρέμα. Όχι μεταφορικά – κυριολεκτικά. Εκεί που σήμερα κυλάνε αμάξια, φωνές, εξατμίσεις και βιασύνη, κάποτε υπήρχε τρεχούμενο νερό. Οι γκραβούρες του 19ου αιώνα το θυμούνται. Οι κάτοικοι του 2025 –όχι.
Κι όμως, αυτό το χαμένο ποτάμι επιστρέφει. Όχι μέσα από σωλήνες, αλλά με μια βάρκα και μια περφόρμανς. Την Παρασκευή 6 Ιουνίου, στο πιο αφιλόξενο πλάτωμα της Αθήνας, δύο μυθικές θεότητες νερού, ένα τεράστιο χαλί από ανθρώπινες τρίχες, μία άρια και μια φαντασμαγορική εικαστική δράση θα επιχειρήσουν να κάνουν τον κόσμο να κοιτάξει ψηλά –και κάτω από την άσφαλτο.
Το εικαστικό δίδυμο Comotirio (Εριφύλη Βενέρη και Νάιρα Στεργίου) έχει αποδείξει ότι δε φοβάται να σατιρίσει το σοβαροφανές. Αυτή τη φορά, όμως, τα πράγματα είναι αλλιώς. Γιατί το νερό λιγοστεύει. Και δεν είναι αστείο. Η περφόρμανς Pektries/Tapetas Edition είναι ένα κάλεσμα. Σαν ένα παλιό, αρχέγονο τελετουργικό εξευμενισμού, φέρνει στο κέντρο της Αθήνας μια ξύλινη βάρκα, θεότητες, ήχο και συμβολισμούς που μοιάζουν να ψάχνουν απεγνωσμένα μια σταγόνα. Το ίδιο και εμείς.
Κρεμασμένο από τον 7ο όροφο του Hondos Center, ένα τεράστιο χαλί από ανθρώπινες τρίχες δεν είναι μόνο εντυπωσιακό. Είναι και χρηστικό: πρόκειται για φίλτρο που συλλέγει πετρέλαιο από το νερό. Έμπνευση του κομμωτή και ακτιβιστή Δημήτρη Γκίρτζαλη, το χαλί λειτουργεί ως ένα συμβολικό SOS – και μια πραγματική, ανθρώπινη σανίδα σωτηρίας.
Για το νερό που λιγοστεύει
Το καλοκαίρι του 2024, η ΕΥΔΑΠ κατέγραψε πτώση 39% στα υδάτινα αποθέματα. Ο Μόρνος στερεύει, και οι ελπίδες στρέφονται σε νέες γεωτρήσεις. Πόση ερημοποίηση αντέχει η Αττική; Σύμφωνα με το περιοδικό Atmosphere, η ξηρασία πάει χέρι-χέρι με τις πυρκαγιές. Ενώ η πόλη φλέγεται, η πλατεία της παραμένει άνυδρη, χωρίς δέντρα, χωρίς σκιά. Με ένα σιντριβάνι που, όπως παρατηρούν δηκτικά οι καλλιτέχνιδες, κυλάει μόνο βρώμικο νερό – κι αυτό, όταν δουλεύει.
«Η Ομόνοια είναι η κεντρική πλατεία, το κέντρο του “κόσμου” σε μια πόλη που έχει θαμμένα τα ποτάμια της. Η Ομόνοια, λοιπόν, η οποία κάθε φορά αναπλάθεται και “πάντα ίδια μένει”, μας θυμίζει τη ροή του νερού, αλλά του βρώμικου νερού, μέσα από την κίνηση του σιντριβανιού», αναφέρουν οι δημιουργοί στο OneMan.
Στην καρδιά μιας πόλης που θάβει τα ποτάμια της και φτιάχνει πλατείες-τηγάνια, γεμάτες τραπεζοκαθίσματα και καθόλου δέντρα, «η σχέση του Αθηναίου με τη φύση απλώς δεν υπάρχει», λένε οι καλλιτέχνιδες. Η περφόρμανς Between a rock and a hard place των Εύα Γιαννακοπούλου και Μαρίας Νικηφόρας εξερευνά το υγρό στοιχείο ως μήτρα, ανάμνηση, σώμα. Στο κέντρο της πιο σκληρής πλατείας της Αθήνας, οι γυναίκες αυτές φέρνουν κάτι ρευστό, ευάλωτο και πολύτιμο. Κάτι που κινδυνεύουμε να χάσουμε.
Η δράση δε λύνει το πρόβλημα, αλλά κάνει την Ομόνοια –και εμάς– να το θυμηθούμε. Ότι κάτω από την άσφαλτο υπάρχει νερό. Ότι η τρίχα, που τόσο πρόχειρα απορρίπτουμε, μπορεί να σώσει θάλασσες. Ότι οι θεότητες του νερού μας έχουν εγκαταλείψει – και ίσως να μη φταίνε εκείνες.
Κι αν την Παρασκευή δεις μια βάρκα στην Ομόνοια, μην τρομάξεις. Διψάει. Όπως κι η Αθήνα ολόκληρη.
INFO
Tapetas/Τάπητας
Ιδέα-επιμέλεια: Comotirio
Παρασκευή 6 Ιουνίου, 20.30-22.30
Πλατεία Ομονοίας
Η δράση θα ξεκινήσει στις 20.30 ακριβώς.
Η δράση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), την Restia / Ρεστία και το Εργαστήριο Σχεδίασης και Ανάπτυξης Πλεκτών Καινοτόμων Προϊόντων Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΣΑΠΚΕ / ΠΑΔΑ). Ευχαριστούμε θερμά το Hondos Center Ομόνοιας για την υποστήριξη.
