Αν θες να μάθεις γιατί ερωτεύεσαι «έτσι» ψάξε το χθες

Οι ερωτικές σχέσεις στη σημερινή εποχή είναι από μόνες τους αρκετά δύσκολες και περίπλοκες. Παρ’ όλα αυτά βάζουμε το λιθαράκι μας σε κάθε μια από αυτές έτσι ώστε να τις ζορίσουμε λίγο παραπάνω. Καθώς περνάνε τα χρόνια, διαμορφώνονται κάποιες πεποιθήσεις, κάποιες προτιμήσεις κι ορισμένες προσδοκίες κι απαιτήσεις από μια σχέση κι έναν άνθρωπο που θέλουμε να έχουμε δίπλα μας. Επιπλέον υιοθετούμε κι εμείς κάποιες συμπεριφορές που ρίχνουμε στην προσωπική εμπειρία των προηγούμενων χρόνων.

Είναι πολλά αυτά που παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση, τόσο της ίδιας μας της συμπεριφοράς, όσο και των πεποιθήσεών μας για τις σχέσεις. Τον μεγαλύτερο ρόλο όλων παίζει η οικογένειά μας και ο τρόπος που μεγαλώσαμε. Από πολύ μικρή ηλικία λοιπόν μαθαίνουμε να συσχετίζουμε τον εαυτό μας με άλλες φιγούρες του περιβάλλοντός μας και να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Ένα παιδί, από πολύ μικρό μαθαίνει να αναπτύσσει διαφορετικές σχέσεις με τον κάθε γονέα ξεχωριστά αλλά ταυτίζεται και μετέπειτα αναζητάει ή και μιμείται τη σχέση που οι δυο γονείς έχουν μεταξύ τους. Σημαντικό επίσης κι ίσως καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς ενός νέου ενήλικα, παίζει το πόση φροντίδα δέχτηκε ως παιδί από τους φροντιστές του.

Πέρα από τη φροντίδα που δέχτηκε ο ίδιος, ρόλο θα παίξει και πόση φροντίδα κι αγάπη υπήρχε γενικά και στη σχέση των γονιών του. Ως παιδιά μαθαίνουμε από τους φροντιστές μας ότι οι συμπεριφορές που υπάρχουν στο σπίτι μας είναι και οι ιδανικές ή οι σωστές ή οι κανονικές. Για το λόγο αυτό ένα παιδί, αν μεγαλώσει σε μια οικογένεια όπου υπάρχει άφθονη αγάπη, κατανόηση και φροντίδα τότε οι πιθανότητες να ψάχνει αντίστοιχες ποιότητες στη σχέση του αυξάνουν. Αντίθετα, αν ένα παιδί μεγαλώσει σε μια οικογένεια όπου επικρατεί ο θυμός, η ένταση και ο φόβος, τότε πολύ πιθανό να μάθει να φοβάται την αγάπη είτε να την καταλαβαίνει με τρόπο πολύ συγκεκριμένο.

Από τις σχέσεις λοιπόν που αναπτύσσει το παιδί με τους γονείς του αλλά και του δεσμού μεταξύ τους, το παιδί διαμορφώνει και ορισμένες πεποιθήσεις. Οι πεποιθήσεις αυτές έχουν να κάνουν κυρίως με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται κανείς τον εαυτό του, τους άλλους αλλά και το μέλλον. Σύμφωνα με τη γνωστική ψυχολογία όλα αυτά λειτουργούν ασυνείδητα για τον καθένα ως απόλυτές του αλήθειες. Είναι πολύ πιθανό να αναζητήσει κανείς και να επιλέξει ερωτικούς συντρόφους, που θα θυμίζουν κάτι από τον τρόπο που έχει μάθει να συσχετίζεται μέχρι τη συγκεκριμένη στιγμή. Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό είναι δυο.

Αρχικά είναι οικείο κι επομένως πιο διαχειρίσιμο για τον ίδιο. Δεύτερον, αν ένας άνθρωπος επιλέξει να έχει δίπλα του έναν σύντροφο ο οποίος επιβεβαιώνει τις αρνητικές πεποιθήσεις και κατ’ επέκταση τα τραύματα που διαμόρφωσε και καταφέρει να κερδίσει την προσοχή του, είναι σαν να καταφέρνει να κερδίζει και τον όμοιο γονέα. Με τον τρόπο αυτό προσπαθεί να αναπληρώσει το κενό μέσα του. Παρ’ όλα αυτά κάτι τέτοιο δεν επιτυγχάνεται ποτέ, αντιθέτως καταλήγει σε έναν μάταιο φαύλο κύκλο που στο τέλος δημιουργεί περισσότερα τραύματα.

Επιπλέον ένα άλλο σημαντικό κομμάτι είναι οι σχέσεις που αναπτύσσει ένα άτομο κατά την παιδική ηλικία αλλά και κατά την εφηβεία με συνομηλίκους. Αν στην εφηβεία δημιουργήσει σχέσεις οι οποίες είναι τραυματικές για τον ίδιο, τότε ως ενήλικας πιθανόν να κρατήσει το ίδιο μοτίβο μιας κι αυτό γνώρισε και μπορεί να αντιμετωπίσει με τρόπο πιο οικείο για τον ίδιο. Αν από την άλλη γνωρίσει άτομα τα οποία έδειξαν το ενδιαφέρον και τη φροντίδα τους τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μην αφήνονται σε ανθρώπους χωρίς να ξέρουν πως αυτοί θα τους φροντίσουν όπως έμαθαν. Με τον τρόπο αυτό διαμορφώνουν και πιο υψηλά στάνταρ.

Το μόνο σίγουρο είναι ένα. Ο τρόπος που ερωτευόμαστε αρχίζει και διαμορφώνεται από τη στιγμή της πρώτης μας αναπνοής. Οπότε την επόμενη φορά που θα αναρωτηθούμε γιατί ψάχνουμε τους ίδιους ανθρώπους ξανά και ξανά, ας ανατρέξουμε στο παρελθόν μας. Ίσως όλες οι απαντήσεις να βρίσκονται εκεί.