Η τέχνη έχει πολλές μορφές και τροφοδοτείται με διαφορετικούς τρόπους. Για άλλους είναι καταφύγιο από τη σκληρή πραγματικότητα, για άλλους είναι τρόπος ζωής, για κάποιους όμως είναι θεραπεία από τη μεγάλη ταλαιπωρία που μπορεί να βιώνουν μέσα από τις ψυχικές διαταραχές, από τις οποίες πάσχουν. Άλλοι ήταν αδιάγνωστοι στην εποχή που ζούσαν, άλλοι ήξεραν και προσπαθούσαν να τιθασεύσουν αυτές τις διακυμάνσεις μετουσιώνοντάς τις σε διαφορετικές μορφές τέχνης.

Η ένταση, οι παραισθήσεις, οι μεταπτώσεις, αυτή η αίσθηση ακροβασίας μεταξύ πραγματικότητας κι αποσύνδεσης από αυτήν, το φαντασιακό και η σύγχυση είναι για όσους καλλιτέχνες έπασχαν από ψυχικές διαταραχές, η βασική πηγή τροφοδότησης του έργου τους. Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο πώς κατάφεραν να μετατρέψουν αυτή τη δυσκολία στην ψυχική τους υγεία σε πηγή ενέργειας και να δώσουν στον πνευματικό κόσμο μερικά από τα πολύ σπουδαία δημιουργήματα της ανθρώπινης διάνοιας.

 

 Edgar Allan Poe

Ένας άνθρωπος της γραφής, με σκοτεινές ιστορίες και περιγραφές, οι οποίες βασίζονται στην περιγραφή διαταραγμένων ψυχικά ανθρώπων. Εμμονικοί χαρακτήρες, διαστρεβλωμένη αίσθηση της πραγματικότητας η οποία στους αναγνώστες δημιουργεί μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα μυστηρίου, τρόμου και παράνοιας. Οι μελετητές της ζωής και της βιογραφίας του Poe, δεν έχουν καταλήξει με σιγουριά εάν ήταν οι ψυχικές διαταραχές που εκφράζονταν στα έργα του, οι καταχρήσεις ή η αχαλίνωτη σκοτεινή φαντασία του. Mε επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατάθλιψης κι αλλαγές συμπεριφοράς, μαζί με κατάχρηση αλκοόλ κι άλλων ναρκωτικών, όπως το όπιο, το λάδανο και η μορφίνη, θα μπορούσαν να υποδηλώνουν διάγνωση διπολικής συναισθηματικής διαταραχής με περιόδους κατάθλιψης κι υπομανίας.

 

Vincent Van Gogh

Ο γνωστός πίνακας με τον έναστρο ουρανό του Van Gogh, έχει περιγραφεί από τους ειδικούς ως ένας πίνακας o οποίος αποτυπώνει με φοβερή λεπτομέρεια τους στροβιλισμούς των ουράνιων σωμάτων. Η μοναδική αυτή αποτύπωση οφείλεται πιθανά στην ψυχική διαταραχή και στις παραισθήσεις και ιδιαίτερες λειτουργίες του εγκεφάλου του, όταν βρισκόταν σε κρίσεις. Το αποκορύφωμα των κρίσεων αυτών ήταν η στιγμή όπου ο ίδιος έκοψε το αυτί του κι αποτύπωσε στις αυτοπροσωπογραφίες του, τον ίδιο με τους επιδέσμους στο κομμένο από τον ίδιο αυτί.

 

Robert Schumann

Σπουδαίος συνθέτης της Ρομαντικής κλασικής μουσικής, ο οποίος πάλευε με την ψυχική υγεία, η οποία τον οδήγησε σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές σχετικά με τη σωματική του υγεία. Διπολικός καθώς ήταν, παρουσίαζε την υψηλότερη λειτουργικότητα σε περιόδους μανίας. Η εμμονή του σχετικά με τη λειτουργικότητα των δακτύλων για να να ερμηνεύει τη μουσική, τον οδήγησε σε ακρότητες. Στην προσπάθειά του να δυναμώσει τον παράμεσο, χρησιμοποιούσε αυτοσχέδιες μηχανές απομονώνοντας τα δάχτυλα, καθώς έπαιζε πιάνο. Οι υπερβολές αυτές και η διαταραχή του, τον οδήγησαν τελικά στην παράλυση. Η μουσική του παίζεται περισσότερο σήμερα, συγκριτικά με την εποχή του, καθώς αντιμετώπιζε το στίγμα του διαταραγμένου. Χαρακτηριστικό έργο του το Carnival (1835), το οποίο θεωρείται από τον ψυχίατρο και πιανίστα Dr. Richard Kogan, ως η μουσική αποτύπωση, ένας κατάλογος συμπτωμάτων της διπολικής διαταραχής. Ιδέες, συναισθήματα και σκέψεις που τρέχουν κι εναλλάσσονται βίαια χωρίς να προλαβαίνει κανείς να τις αποτυπώσει.

 

Merilyn Monroe

Η ταλαντούχα ηθοποιός, η οποία έγινε σύμβολο με το χαρακτηριστικό στιλ της, υπέφερε από κατάθλιψη και τελικά έφτασε σε μοιραίο σημείο αυτοκαταστροφής, υπερκαταναλώνοντας ουσίες και υπνωτικά χάπια. Δύο πλευρές μια λαμπερής καλλιτεχνικής προσωπικότητας, που τελικά η σκοτεινή πλευρά επικράτησε, δίνοντας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ανθρώπου που πρόλαβε να δημιουργήσει, αλλά υπερνικήθηκε από τις ψυχικές ασθένειες και διαταραχές.

 

Virginia Woοlf

Ξεχωριστή συγγραφική προσωπικότητα, από τις σπουδαιότερες πένες του εικοστού αιώνα, με βαρύ ιστορικό ψυχικής ασθένειας, που πιθανό να προήλθε από την κακοποίησή της σε νεαρή ηλικία, της έφερε μια ζωή με απόπειρες αυτοχειρίας μέχρι που τελικά αφαίρεσε τη ζωή της. Τα έργα της έχουν ιδιαίτερη σημασία για την αγγλική λογοτεχνία. Χαρακτηριστική η φράση της: «Μια γυναίκα εάν θέλει να γράψει μυθιστόρημα, πρέπει να έχει δικά της χρήματα κι ένα δωμάτιο ολόδικό της».

 

Ελένη Μπούκουρα- Αλταμούρα

Ελληνίδα ζωγράφος, με μια μυθιστορηματική ζωή. Ντύθηκε άντρας για να αποκτήσει το πτυχίο της στην Ακαδημία των Τεχνών στην Ιταλία, καθώς δεν επιτρεπόταν η φοίτηση των γυναικών. Τέσσερα χρόνια με το όνομα Χρυσίνης Μπούκουρης, φορώντας αντρικό κουστούμι, ζωγραφίζει. Στα 60 χρόνια της μετά από πολλές δυσκολίες και προδοσίες στη ζωή της, χάνοντας και τα δύο παιδιά της από φυματίωση ,«όχι φτιαγμένη για την κανονική ζωή, δυστυχισμένη όταν έπρεπε να φορέσει γυναικεία ρούχα», όπως έλεγε ο πρώην άνδρας της, έκαψε τα περισσότερα και καλύτερα έργα της, οδηγούμενη στην απομόνωση και στον αυτοεγκλεισμό.

 

 

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!

 

Συντάκτης: Αιμιλία Λυμπέρη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου