Στην Αγγλία θεώρησαν πανέξυπνο να κάνουν επίδειξη μόδας μπροστά στα γλυπτά του Παρθενώνα

Όταν ακούς τη λέξη «μουσείο» ή «γλυπτά», θέλω να πιστεύω πως ο άμεσος συνειρμός που κάνεις δεν έχει καμιά σχέση με επιδείξεις μόδας και συλλογές ρούχων. Γιατί ακόμα κι αν συμβαίνουν τα παράλογα, τουλάχιστον ας έχουμε τη διαύγεια να τ’ αξιολογούμε σωστά. Στο δια ταύτα λοιπόν, λόγος γίνεται για την επίδειξη μόδας του Τουρκοβρετανού σχεδιαστή Ερντέμ Μοράλιογλου, εντός του Βρετανικού Μουσείου, με φόντο τα γλυπτά του Παρθενώνα, μια κίνηση που έκανε τη Βικτόρια Χίσλοπ να εξοργιστεί, εκλαμβάνοντας το event ως ασέβεια προς τον ελληνικό πολιτισμό. Κι ίσως αυτή η τοποθέτηση να είναι μια πολύ καλή αρχή για κουβέντα.

Η επίδειξη μόδας που έγινε εντός του Βρετανικού Μουσείου, στην αίθουσα Dureen, ήταν αφιερωμένη στη Μαρία Κάλλας. Οι εικόνες συνωστισμού του κόσμου, κι η απροσεξία απέναντι στα εκτεθειμένα γλυπτά, προκάλεσαν δυσαρέσκεια τόσο στην ελληνική πολιτεία, όσο και σε απλούς πολίτες, οι οποίοι θεώρησαν ευτελές το θέαμα.  Η Βικτόρια Χίσλοπ, θεώρησε απαράδεκτη την κίνηση των Βρετανών, αφού όπως δήλωσε «ή είναι τόσο χαζοί που δεν έχουν σκεφτεί ότι αυτό είναι προκλητικό ή ήθελαν να κάνουν κάτι και να πουν, ναι τα γλυπτά είναι δικά μας και θα τα κάνουμε ό,τι θέλουμε». Δυο απλά λογάκια ξυράφι για να δούμε και την οπτική που περιγράφει πως τα στοιχεία ενός πολιτισμού δε λειτουργούν ως διακοσμητικά σκηνικά για τις ανάγκες ενός fashion show.

Με τη σειρά της και η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, σχολίασε πως η ελληνική πολιτεία ποτέ δεν ήταν αρνητική στη διεξαγωγή τέτοιων εκδηλώσεων σε αρχαιολογικούς χώρους, αλλά πάντοτε με σεβασμό στον χώρο, στον πολιτισμό μας, στην κληρονομιά που φιλοξενεί. Κάτι το οποίο έκρινε πως δε συνέβη εκ μέρους της βρετανικής πλευράς. Και κάπου εδώ να πούμε πως βάσει προϊστορίας που έχουμε με τη Βρετανία για τα γλυπτά, για τη χαμένη αίσθηση του ανήκειν σε μια αρχαιολογική κληρονομιά που ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να ανακτήσουμε, την εν λόγω κίνηση μόνο προκλητική θα μπορούσε να τη χαρακτηρίσει κανείς.

Αν με ρωτάς, μου φαίνεται απίστευτο για την εξυπηρέτηση του “commercial” σκοπού που έχει ο κάθε οίκος ή εταιρεία αντίστοιχα, να χρησιμοποιούνται χώροι όπως τα μουσεία, με τρόπο που τα υποβιβάζει. Κανείς δεν αναιρεί πως η μόδα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της τέχνης και της δημιουργίας, αυτό όπως δε θα έπρεπε να ταυτίζεται με το γεγονός πως θα αρχαία αγάλματα και γλυπτά θα εξυπηρετούν το σκηνικό μιας επίδειξης ως διακοσμητικά. Μια δημιουργία χιλιάδων ετών που σηματοδοτεί έναν ολόκληρο πολιτισμό, μια κουλτούρα κι αισθητική η οποία ακόμα και σήμερα προκαλεί εντυπωσιασμό σε όσους την πρωταντικρίζουν, τη βλέπεις να εκτίθεται χωρίς καμία επίβλεψη μπροστά σε επισκέπτες που όπως φαίνεται, δε σεβάστηκαν την ιστορία που πρεσβεύουν. Κι αναρωτιέμαι, πόσο ελαστικοί έχουμε γίνει απέναντι σε αυτό που ονομάζουμε εμπορικότητα ή εξυπηρέτηση του εκάστοτε μάρκετινγκ προώθησης και βάζουμε στο ίδιο σακί τα πάντα;

Η Βικτόρια Χίσλοπ, με τα δίκια της εξοργίστηκε γιατί είδε μια στάση αλαζονική από την πλευρά των Βρετανών, σε μια λογική του τύπου «δικά μας είναι, άμα λάχει τα καίμε κιόλας». Παρ’ όλα αυτά, οι εκπρόσωποι του Βρετανικού Μουσείου δεν παρέλειψαν ν’ απαντήσουν χάρη στον σάλο που προκλήθηκε, λέγοντας πως η φροντίδα της συλλογής αποτελεί κύριο μέλημά τους, ενώ πάντα οι χώροι αξιολογούνται για κάθε πιθανό κίνδυνο. Καλά τα λέμε σε ανακοινώσεις Τύπου, όμως. Το θέμα είναι τα κάνουμε κι όσο καλά τα βροντοφωνάζουμε. Ζούμε σε μια εποχή που μας κατευθύνει πράγματι ο σκοπός, το κέρδος, η εξυπηρέτηση του θεάματος και η απήχησή του. Μια συλλογική κοινωνία που πολύ γρήγορα αφομοίωσε πως η επιτυχία στα social αποτελεί επιτυχία και στη ζωή, μπορεί κάλλιστα να γίνει και λάβαρο εταιριών και μεγάλων brands, που με αυτήν ακριβώς τη φθηνή λογική θα πιάσουν τον παλμό του αποδέκτη τους.

Είναι θεμιτό να βλέπουμε και τις δύο πλευρές, να αποφεύγουμε φανατισμούς που, αν μη τι άλλο, μόνο θολωμένη κρίση προσφέρουν. Τα γλυπτά του Φειδία, αποτελούν μια υπόθεση πληγή για τη χώρα μας, γιατί οι Έλληνες τ΄αποκαλούμε «κλεμμένα». Γλυπτά που ανήκουν σε ελληνικό έδαφος και βλέπουμε να ευτελίζονται σε χώρο και concept, που μηδενική σχέση έχουν με την ταυτότητά τους. Για πολλούς ίσως τα παραπάνω ν’ αποτέλεσαν μια ακόμη είδηση, για άλλους πάλι να έκαναν πιο έντονη την πεποίθηση πως τα γλυπτά πρέπει να μας επιστραφούν. Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι αρχαιολογικοί χώροι θα πρέπει να προστατεύονται, να φροντίζονται με ακέραιο σεβασμό, και να γίνονται αφορμή για ενίσχυση πνευματικού πλούτου των επισκεπτών. Δε γνωρίζουμε κατά πόσο αυτά ισχύουν σε fashion shows που διοργανώνονται μέσα σε μουσεία, για να λέμε και του στραβού το δίκιο.