Η μητρότητα είναι ένα μεγάλο στοίχημα ζωής και σίγουρα δεν είναι για όλες τις γυναίκες. Δεν ξέρω αν αυτό είναι μια θλιβερή ή αντισυμβατική παραδοχή για κάποιους, αλλά είναι μια πραγματικότητα.
Ο καθένας κουβαλάει μέσα του αξίες και πιστεύω, τα οποία άλλες φορές είναι προϊόντα δικών μας αξιών και εμπειριών και άλλες φορές απλώς είμαστε φερέφωνα αξιών και εμπειριών που μας έχει ποτίσει ο κοινωνικός μας περίγυρος και ούτε καν έχουμε συνείδηση αυτών.
Μέσα σε αυτό το σύστημα αξιών –επίκτητο ή μη– υπάρχει κι αυτή η λογική, ότι κάθε γυναίκα είναι προορισμένη να γίνει μάνα. Ότι αυτός είναι ο βασικός της στόχος στη ζωή για να ολοκληρωθεί, για να νιώσει ότι επιτέλεσε το σκοπό της πάνω σε αυτό τον όμορφο πλανήτη.
Κι όμως, δεν είναι καθόλου έτσι.
Μερικές γυναίκες επιλέγουν να μη θέλουν να κάνουν παιδιά και μερικές, ενώ θέλουν, δεν μπορούν. Η ψυχολογία και η ιδιοσυγκρασία μεταξύ αυτών των δυο είναι πολύ διαφορετική.
Η γυναίκα που επέλεξε συνειδητά να μην αγκαλιάσει την μητρότητα το έκανε για πολλούς και δόκιμους λόγους, όπως το ότι ξέρει τα όρια της και το ότι δεν έχει την ικανότητα να δώσει σε ένα παιδί το χρόνο και την φροντίδα που χρειάζεται. Η ίδια δε νιώθει ότι έχει ωριμάσει αρκετά και ότι έχει ζήσει τις εμπειρίες που θα τη βοηθήσουν να νιώσει έτοιμη ώστε να κάνει αυτό το σπουδαίο, αλλά μεγάλο βήμα, αλλά και που έχει επίσης δεχθεί ότι η μητρότητα δεν είναι η ολοκλήρωση και η αποστολή της κάθε γυναίκας σε αυτή τη ζωή. Σίγουρα στη ζωή της υπάρχουν καθημερινά άνθρωποι που την κατακρίνουν γι’ αυτή την επιλογή ως εγωιστική και βιαστική, ότι απλώς δεν έχει βρει τον κατάλληλο άνθρωπο να της το βγάλει. Πάλι όμως κρίνουμε βάση εκείνων των αξιών που εμείς στην απ’ έξω έχουμε υιοθετήσει, χωρίς να μπορούμε να δεχθούμε την διαφορετικότητα της άποψης του άλλου.
Για εκείνη, όμως, που επέλεξε την μητρότητα και νιώθει έτοιμη να αναλάβει αυτή την ευθύνη, η αδυναμία της να μπορεί να το κάνει και πραγματικότητα είναι ίσως από τα πιο δύσκολα κομμάτια που καλείται να διαχειριστεί στη ζωή της.
Οι λόγοι που δεν μπορεί –οι οποίοι είναι συνήθως ιατρικής φύσης– δεν έχουν τόσο σημασία, όσο έχει ο τρόπος που καλείται να διαχειριστεί αυτή την πραγματικότητα.
Η συνειδητοποίηση μιας τέτοιας συνθήκης ισοδυναμεί με καθαρή απώλεια. Είναι απώλεια ενός ονείρου, όπου ένα παιδί ήταν κομμάτι του, και απώλεια μιας πλευράς της γυναικείας της φύσης. Εξαρτάται το πως το έχει οριοθετήσει κανείς και τι σημαίνει η μητρότητα στο δικό της σύστημα αξιών.
Κάθε μορφής απώλεια, όμως, έχει την αναγκαστική διέλευση όλων των σταδίων του πένθους: άρνηση, θυμός, κατάθλιψη, διαπραγμάτευση, και τελικά αποδοχή. Τα στάδια δεν είναι γραμμικά, με την έννοια ότι δεν τα περνάει κάποιος έτσι τακτοποιημένα και με τη σειρά και καθάρισε. Δυστυχώς, είναι μια διαδικασία άβολη και μπερδεμένη και μπορεί να βρει τον εαυτό της να παραπαίει μεταξύ αυτών και να μην μπορεί να βγάλει άκρη. Ο θυμός να διαδέχεται την άρνηση και η διαπραγμάτευση την κατάθλιψη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τελευταίο θα είναι το στάδιο της αποδοχής. Είναι μια εμπειρία που για την ίδια θα είναι πρωτόγνωρη και ψυχολογικά εξουθενωτική.
Αλλά το ίδιο θα ισχύει και για τον σύντροφο της. Θα περάσει και εκείνος τον ίδιο κύκλο της απώλειας θρηνώντας, όχι μόνο τα κομμάτια ενός ματαιωμένου ονείρου, αλλά ίσως και δικά του κομμάτια της ανδρικής του φύσης. Και εδώ θα εξαρτηθεί από το δικό του αξιακό σύστημα και που είχε τοποθετήσει την πατρότητα ως προς τη δική του ολοκλήρωση.
Όπως και να έχει η κατάσταση, και για τους δυο είναι μια δύσκολη εμπειρία η οποία θα τεστάρει και το προσωπικά τους όρια και τις αντοχές τους, αλλά και τη δυναμική μεταξύ τους και τα όρια της σχέσης τους. Θα παιχτούν πολλά σε αυτή την κρίση και αναλόγως την πρότερη σχέση μεταξύ τους, αυτή ή θα επιβιώσει ή θα τελειώσει.
Αν επιβιώσει, όμως, και φτάνουν στο στάδιο της αποδοχής, αποδεχθούν την πραγματικότητα της κατάστασης χωρίς να χάσουν την προοπτική της σχέσης τους, τότε πιστεύω θα είναι πιο δυνατή από ποτέ. Δεν έχει σημασία αν αποφασίσουν να ακολουθήσουν κάποια άλλη εναλλακτική όσον αφορά την απόκτηση ενός παιδιού, αλλά σίγουρα θα επαναπροσδιορίσουν τι σημαίνει το «μαζί» χωρίς την παρουσία ενός παιδιού στη ζωή τους.
Ίσως ανακαλύψουν δύναμη που δεν ήξεραν ότι την είχαν, και το ότι τελικά ήταν σωστή η επιλογή του ενός από τον άλλο, γιατί αποδείχθηκαν και οι δύο άξιοι να είναι ο ένας κοντά στον άλλο στα πολύ δύσκολα.
Και σε αυτή την περίπτωση τα πολύ δύσκολα, έχουν να κάνουν με τη δική τους απόφαση να πάνε κόντρα σε νόρμες, κανόνες και αξίες που τους έχουν καθορίσει, αλλά με την πεποίθηση ότι και σε αυτό θα είναι μαζί.
Κι αυτό είναι στην τελική που μετράει.
Συντάκτης: Μαρία Αγοραστού
