Το φαίνεσθαι πραγματικά μοιάζει να είναι η κυρίαρχη «αξία» σήμερα. Οι άνθρωποι πια κρίνονται, αξιολογούνται και κατατάσσονται βάσει των φαινομενικών στοιχείων που τους χαρακτηρίζουν. Αυτή η αντίληψη κυριαρχεί τόσο στον κοινωνικό κόσμο όσο και στον τηλεοπτικό μικρόκοσμο. Απόδειξη, η ύπαρξη διάφορων εκπομπών ομορφιάς είτε σε μορφή καλλιστείων, κάτι το οποίο έχει ξεθωριάσει σήμερα, αλλά κυρίως μέσω προγραμμάτων με διαγωνιζόμενους, κυρίως γυναίκες δυστυχώς, που βασίζονται μόνο στην ομορφιά για την ανάδειξη. Εκπομπές και προγράμματα ομορφιάς τέτοιου τύπου έχουν σοβαρές συνέπειες για διαγωνιζόμενους και κοινό αλλά κυρίως προωθούν νόθα πρότυπα, που δυστυχώς επηρεάζουν τους νέους με φαντασιακές θεωρήσεις περί επιτυχίας και ευτυχίας.

Αρχικά, οι παραγωγές των εκπομπών ομορφιάς εκμεταλλεύονται το όνειρο των νέων κοριτσιών για ανάδειξη, ένα όνειρο το οποίο τα ίδια τα ΜΜΕ δημιούργησαν, για να δελεάσουν τη συμμετοχή τους στις εκπομπές με την υπόσχεση της επιτυχίας, με μόνο κριτήριο την εξωτερική εμφάνιση. Οι συμμετέχουσες, κυνηγώντας το όνειρο, δέχονται την υπερέκθεση και πολλές φορές ακόμα και τον εξευτελισμό με σκοπό την κατάταξή τους ως οι ομορφότερες.

Εκτός της έκθεσής τους στο συγκεκριμένο διαγωνισμό, πρέπει να δεχθούν και τον χλευασμό των διάφορων εκπομπών που θα αναπαράξουν τα αποσπάσματα συμμετοχής τους, στα πάνελ των απάνθρωπων εκπομπών τους, όπου σαν άλλοι κριτές της οικουμένης θα βγάλουν συμπεράσματα ακόμα και για το «είναι» των διαγωνιζομένων. Να το κόστος του προς εκπλήρωση ονείρου. Στην αρένα της διασημότητας οι συμμετέχουσες έχουν να αντιμετωπίσουν τα λιοντάρια της απάνθρωπης κριτικής, για να κερδίσουν το πλήθος που στέκεται έτοιμο κι αυτό να κατασπαράξει ανθρώπινη σάρκα, ώστε να κερδίσουν μία θέση στην εγχώρια showbiz. Κάποιες τα καταφέρνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αλλά σκέφτονται τι πραγματικά τους έχει κοστίσει όλο αυτό;

Πέραν όμως των παραπάνω ωμών καταστάσεων, που πολλές φορές παρακολουθούμε σε ζωντανή μετάδοση, μνείας χρήζουν και τα προωθούμενα πρότυπα των προγραμμάτων αυτών. Πρώτον, χρειάζεται απλώς να είσαι όμορφος για να πετύχεις. Όχι όμως αντικειμενικά όμορφος αλλά όπως ορίζεται κάθε φορά η ομορφιά. Δημιουργούνται προσωπικότητες που το μόνο ενδιαφέρον τους αφορά την εξωτερική εμφάνιση, χωρίς καμία προσπάθεια εξέλιξης του είναι τους. Παρέχεται στη γυναίκα ένας και μοναδικός τρόπος να είναι όμορφη και αποσιωπώνται οι αμέτρητες δυνατότητες να είναι ελκυστική. Παρουσιάζουν το γυναικείο φύλο ως μία αποπνευματοποιημένη ύπαρξη με αδύναμη φωνή, που θα υποκύψει στο συναίσθημα εν ριπή οφθαλμού, που έχει ανάγκη την καθοδήγηση, ανασφαλή και αφελή, συνεχίζοντας να θρέφουν τα παρωχημένα πρότυπα γυναίκας, τα οποία έγιναν φοβερές προσπάθειες να απαλλαγούμε.

Παράλληλα, ακούς τους παρουσιαστές ανάλογων προγραμμάτων να διαλαλούν πως η ομορφιά πρέπει να έρχεται από μέσα μας και να μην βασιζόμαστε στην εξωτερική εμφάνιση και την ίδια στιγμή δείχνουν τις διαγωνιζόμενες να αντλούν την ομορφιά μέσα από μπουκαλάκια, βαζάκια, φιαλίδια, και σωληνάρια αποκαλύπτοντας τον ειρωνικά αμφίσημο χαρακτήρα των λεγομένων τους. Ξεχνούν όμως να τονίζουν πως η γυναίκα είναι όμορφη απλά και μόνο επειδή υπάρχει, ανεξαρτήτως αναλογιών, μακιγιάζ κι εμφάνισης. Θέλουν όλες να παλεύουν για την κατάκτηση της ιδανικής ομορφιάς, να γίνουν όλες ίδιες, να χαθεί η μοναδικότητα στο έλεος της μαζοποιημένης ομορφιάς που προσφέρουν τα προϊόντα.

Ποντάρουν και καλλιεργούν την ανασφάλεια, δημιουργούν συμπλέγματα εξωτερικής φύσης που εν τέλει φθείρουν και τον εσωτερικό κόσμο, ο οποίος νοηματοδοτείται πια μόνο από έξω προς τα μέσα, οδηγώντας πολλές φορές και σε επεμβάσεις στη φυσική ομορφιά με σκοπό την προτυπική καθ’ ομοίωση του ωραίου. Εν ολίγοις, δίνεται βαρύτητα μόνο στην αντανάκλαση του καθρέφτη, μα πραγματικά ευτυχώς ο καθρέφτης παρουσιάζει μόνο την εξωτερική μας εμφάνιση.

Όλο αυτό το τηλεοπτικό πανηγύρι έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κενών προσωπικοτήτων, πανέμορφων μεν, αδειανών δε. Το θέμα είναι όμως τι λαμβάνει και το κοινό που παρακολουθεί όλα αυτά. Το μόνο που μένει στο τέλος είναι πως η λοιδορία, ο εξευτελισμός και η γελοιοποίηση είναι το απαιτούμενο κόστος για ανέλθουν στο χώρο του τηλεοπτικού θεάματος. Υλοποιείται το αριβιστικό πρότυπο, ο άνθρωπος κάνει και δέχεται τα πάντα για το πολυπόθητο «όνειρο». Όλοι πλέον θεωρούν την ομορφιά το όπλο της επιτυχίας. Όταν όμως αυτή αποτελεί το μόνο όπλο στο ανθρώπινο οπλοστάσιο, τότε πυροβολεί κατά ριπάς ό,τι ουσιαστικό είναι ικανό να μας εξυψώσει και να μας απομακρύνει από τον βούρκο της αποπνευματοποίησης, της απανθρωπιάς, της κενότητας και της ανασφάλειας. Τον βούρκο που δημιουργήθηκε για να μας κρατά βυθισμένους κι ακίνητους.

Συντάκτης: Γιώργος Σαρδέλης
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου