Σπήλαιο της Αποκάλυψης στην Πάτμο: Εκεί που ο Ιωάννης άκουσε τη φωνή του Θεού

Η Πάτμος είναι ένα από τα νησιά του Αιγαίου και πιο συγκεκριμένα ανήκει γεωγραφικά στα νησιά των Δωδεκανήσων. Είναι ιδιαιτέρως γνωστή για τις πανέμορφες παραλίες της, την παραμυθένια φύση της αλλά και λόγω του σπηλαίου της Αποκάλυψης, όπου ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος συνέγραψε το Ιερό βιβλίο της Αποκάλυψης. Αποτελεί ουσιαστικά και πρακτικά ένα από τα δύο μέρη όπου ακούστηκε η φωνή του Θεού. Πάμε λοιπόν να δούμε την ιστορία αυτού του νησιού πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά τη συγγραφή της Αποκάλυψης.

Ιστορικά, οι πρώτες αναφορές στο νησί μάς έρχονται από τον ιστορικό Θουκυδίδη τον 5^ο π.Χ αιώνα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, στο νησί αυτό κατέφυγε ο Ορέστης, κατατρεγμένος από τις Ερινύες για τον φ@νο της μητέρας του κι έχτισε στο σημείο που σήμερα βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, μία Ακρόπολη. Ευρήματα όπως εργαλεία και λείψανα, όμως, μαρτυρούν πως η ανθρώπινη δραστηριότητα στο νησί ξεκινάει από την προϊστορική περίοδο. Το επιβλητικό τείχος στον οικισμό Καστέλι δείχνει τη συνεχή ανθρώπινη παρουσία κατά την Κλασική, Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδο. Θεωρείται πως οι Ίωνες ήταν το πρώτο ελληνικό φύλλο που κατοίκησε το νησί κι έπειτα ακολούθησαν οι Δωριείς. Τον 2^ο μ.Χ αιώνα οι Ρωμαίοι μετέτρεψαν το νησί σε τόπο εξορίας, αφού το νησί είχε καταστραφεί από τις συνεχείς λεηλασίες.

Ως τόπο εξορίας γνώρισε το νησί και ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος. Έφτασε εκεί το 95 μ.Χ από τη Μίλητο. Στο νησί της Πάτμου πέρασε 2 χρόνια κι εκεί κήρυξε τον Χριστιανισμό, βάφτισε Χριστιανούς, ενώ διέμεινε στο σπήλαιο της Αποκάλυψης, όπου συνέγραψε και το ομώνυμο βιβλίο. Στον τόπο αυτό ο ευαγγελιστής Ιωάννης λέγεται πως συνομίλησε με τον Θεό, ο οποίος του απήγγειλε το Ιερό βιβλίο της Αποκάλυψης, το οποίο ο Άγιος κατέγραψε με τη βοήθεια του μαθητή του Πρόχορου.

Ο Ιερομόναχος Ισίδωρος αναφέρει για την ιστορία του: «Μια ημέρα, Κυριακή την ώρα της προσευχής του, το γράφει και στο βιβλίο του, άκουσε τη φωνή του Θεού που του είπε “ό,τι ακούς να το γράψεις σε βιβλίο”. Ο βράχος, τότε, σκίστηκε σε 3 ρωγμές κι ο Ιωάννης έγραψε την Αποκάλυψη, το τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης. Μετά παρουσιάστηκε μπροστά του κι ο Χριστός. Έχουμε δηλαδή τη σωματική παρουσία στο Σπήλαιο. Πάτησαν τα πόδια του Χριστού. Είναι θεοβάδιστο. Είναι κατάληξις των Αγίων Τόπων γι’ αυτό και λέγεται “Ιερουσαλήμ του Αιγαίου”.»

Κατά τον 7^ο και 8^ο αιώνα το νησί ερημώθηκε εξαιτίας των αραβικών επιδρομών. Πολλά από τα μνημεία του νησιού καταστράφηκαν και οι κάτοικοί του απήχθησαν και πουλήθηκαν ως δούλοι. Η ζωή επέστρεψε σε αυτό το 1088 μ.Χ. Συγκεκριμένα, το νησί παραχωρήθηκε από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ Κομνηνό στον Όσιο Χριστόδουλο το Λατρηνό, ο οποίος ίδρυσε την Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννη. Οι τεχνίτες που κλήθηκαν να χτίσουν τη Μονή, αρχικά έμειναν στον Κάμπο, αλλά αργότερα μετοίκησαν γύρω από τα τείχη της, για να προστατευτούν από τις πειρατικές επιδρομές, δημιουργώντας τον πρώτο οικιστικό πυρήνα της Χώρας.

Στο νησί εισέβαλαν το 1659 οι Βενετοί, οι οποίοι λεηλάτησαν τη Μονή. Μετά το τέλος του Ενετοκρατικού πολέμου, περιήλθε στην κατοχή των Τούρκων. Το γεγονός αυτό όμως δεν εμπόδισε τους κατοίκους του να αποκτήσουν όλο και περισσότερα πλοία με την ίδια τη Μονή να αποκτάει περισσότερη αίγλη. Στα τέλη του 18^ου αιώνα το νησί γνωρίζει μια νέα περίοδο ακμής και η Πάτμος καθιερώνεται ως ναυτικό κι εμπορικό κέντρο. Το 1713 ο Μακάριος Καλόγερος ίδρυσε την Πατμάδια Σχολή, ένα πνευματικό φυτώριο για ανθρώπους των Γραμμάτων κι εκκολαπτήριο εθνικών ηγετών. Με την ίδρυσή της φαίνεται κι ο αστικός χαρακτήρας που άρχισε να αποκτά το νησί. Τα Δωδεκάνησα εντάχθηκαν στην Ελλάδα επίσημα στις 9 Ιανουαρίου 1948.

Αναμφίβολα ένα νησί που κινεί το θρησκευτικό ενδιαφέρον και συγκινεί, ενώ τη θέλησαν και τη διεκδίκησαν πολλοί κι όχι πάντα με καλές προθέσεις. Η Πάτμος με την αύρα της έχει καταφέρει να μείνει στην αιωνιότητα με τον χώρο και το χρόνο να συντελούν, στο να γίνει ένας τόπος που συμβαίνουν θαύματα, τελικά.

Πηγή φωτογραφίας: AllOVERGREECE