Ως λαός, είμαστε για τα πανηγύρια. Αν υπήρχε εκδήλωση που να αντικατοπτρίζει τον πολιτισμό της χώρας, αυτή η εκδήλωση θα ήταν ταμάμ. Ας μη γίνω κακός, όμως, με το καλημέρα, η φάση προσφέρεται για πολύ γέλιο κι ενίοτε έχει προεκτάσεις πολιτισμικές, γαστρονομικές και διασκέδασης σε ικανοποιητικό βαθμό. Για να δούμε όμως αναλυτικά μερικά από τα χαρακτηριστικά στοιχεία που συνθέτουν ένα πανηγύρι.

 

Οργάνωση

Πλαστική άσπρη καρέκλα σεταρισμένη με εξαθέσιο τραπεζάκι είναι κάτι που δεν αλλάζει ποτέ. Σε περιπτώσεις που έχουν σκάσει μύτη διάφοροι ουρανοκατέβατοι τουρίστες για να δουν το φολκλόρ της κατάστασης ή μεταγραφές από διπλανά χωριά, αυτό αλλάζει άρδην και προστίθενται σε χρόνο ντε τε τραπέζια και καρέκλες κάθε είδους, κυρίως από κλειστά καφενεία ή παρακείμενα σπίτια με ψάθινη καρέκλα και μεταλλικό στρογγυλό τραπέζι του καφέ.

Το τραπεζομάντιλο σαφώς και είναι μίας χρήσης, όπου πάνω σ’ αυτό αναγράφεται το όνομα αυτού που έχει γίνει η κράτηση. Συνήθως το spelling είναι λάθος και κατά κανόνα ανορθόγραφο, αλλά στο τέλος πάντα θα βρεθεί ο επιλαχών. Όλοι οι καλοί χωράνε.

 

Μενού

Σουβλάκια, πατάτες, ψωμί, μπίρες, ούζο. Μιλάμε για τη βασική πεντάδα που ξεκινά στο παρκέ όπου κάθε πανηγύρι που σέβεται τον εαυτό του θα πρέπει να στηριχθεί. Από ‘κει και πέρα, ανάλογα με τα κέφια του οργανωτή ή το θέμα, προστίθενται και τα υπόλοιπα. Αν είναι γιορτή σαρδέλας ας πούμε, παίζει και σαρδέλα. Αν είναι με όστρακα, όστρακα κάθε είδους. Κι ούτω καθ’ εξής. Συναντούμε επίσης σαλάτα κομμένη σε απροσδιόριστους σχηματισμούς, τζατζίκια, τυροκαυτερές που είναι εύκολα, άντε και κάνα μαγειρευτό που κάποια κυρία της επιτροπής αποφάσισε να φτιάξει ένα καζάνι και να το μοιράσει ολούθε.

 

Σέρβις

Της παλαβής. Έχετε δει κέτερινγκ σε γάμους; Καμία σχέση. Εδώ συμμετέχουν όλες οι κατηγορίες. Από σερβιτόρους παρακείμενων καφετεριών που πήραν ρεπό, οικοδόμους που έκαναν πρωινή βάρδια κι έσκασαν για το εξτραδάκι, γιους, κόρες, ξαδέρφες, ανιψάκια διοργανωτών που ήρθαν να βοηθήσουν, μέχρι κι εσύ που θα πας ως επισκέπτης, όταν θα δεις ότι γίνεται ένας χαμός στην κουζίνα και δεν ήθελες να φας «αύριο», οπότε μπήκες στην ψησταριά να ψήσεις. Στην κουζίνα δε, έχουν σκάσει όλες οι έμπειρες μαγείρισσες του χωριού, θειάδες, γιαγιάδες και μερακλήδες παππούδες.

 

Μουσική

Το βασικό όργανο είναι αυτό το πανηγυρτζήδικο συνθεσάιζερ που παίζει έναν τόνο όλα τα κομμάτια και κάνει αυτόν τον ήχο χαλασμένου διαστημόπλοιου που προσγειώνεται σε χωράφι. Σαφώς και θα παίζει μπουζούκι, φυσικά κλαρίνο για βουίζουν τ’ αυτιά σου μια βδομάδα κι ένας έμπειρος 60+ τραγουδιστής με νησιώτικη προφορά, επικεντρωμένη κυρίως στο λι και στο νι θα κάθεται ενδιάμεσα της ορχήστρας και θα δίνει πόνο. Μαζί του, θα στέκεται ανερχόμενη νέα κοπελίτσα που ξεκινά την καριέρα της όπου μετά από αυτή την εμπειρία, οι πιθανότητες να τη συνεχίσει χαρακτηρίζονται ως μηδενικές.

 

Χορός

Ο χορός είναι από τα μεγάλα ατού των πανηγυριών, όπου θα δεις παραδοσιακά συγκροτήματα με ενδυμασίες του τόπου. Αυτό θα γίνει στην αρχή, γιατί μετά θα πλακώσουν στην πίστα όλες οι κατηγορίες: Ο θείος Χαράλαμπος που θα θέλει να επιδείξει τις χορευτικές του ικανότητες χοροπηδώντας σαν Έλληνας Σπάιντερμαν στην πίστα και στριφογυρίζοντας ένα μαντήλι που κρατά ο άτυχος ανιψιός, που κινδυνεύει με εξάρθρωση καρπού, είτε η γιαγιά που θα σκάσει υποβασταζόμενη για να θυμηθεί τα νιάτα της, ο ξενιτεμένος για τη νοσταλγία της πατρίδας, τραγουδώντας τα κομμάτια σε Greeklish, ο τουρίστας που δεν ξέρει μισό βήμα και πατάει πόδια δεξιά κι αριστερά τύφλα από το ούζο και κατακόκκινος κι η όμορφη του χωριού που θα προβάρει το νέο της φόρεμα που το έραβε από τον Δεκέμβριο. Υπάρχει σαφώς κι ο τομέας εκτόνωσης και διασκέδασης που δε θα παραβλέψουμε, γιατί όπως είπαμε δεν είμεθα κακοί άνθρωποι.

 

Εxtras

– Η λαχειοφόρος αγορά όπου η επιτροπή μαζεύει οτιδήποτε προσφερθεί. Μισή προβατίνα,  30 κιλά ελιές, ένα πορτατίφ, μια μερίδα καλαμαράκια, 10 κιλά ζωοτροφή και πολλά άλλα

– Ο λόγος του εκάστοτε προέδρου – διοργανωτή. Όλα τα λεφτά είναι τα σχόλια από τα γύρω τραπέζια που ποικίλουν αναλόγως της συμπάθειας (να τος κι ο μ@λάκ@ς, πάλι θα μας φλομώσει, πεσ’ τα πρόεδρε) καθώς και το τρακ του προέδρου που είναι εμφανέστατο καθώς δεν είναι συνηθισμένος σε τέτοιες μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις

– Κουτσομπολιό. Οι μισοί κάτοικοι του χωριού δε μιλιούνται με τους άλλους μισούς- κλασικά. Οι διοργανωτές γνωρίζοντας την κατάσταση φροντίζουν να κάνουν το οργανόγραμμα ώστε να καθίσουν σε όσο πιο μακρινά τραπέζια γίνεται μην έχουμε και τίποτα ντράβαλα.

– Νυφοπάζαρο και παλιοί έρωτες. Ο τόπος συνάντησης όλων των παθών και ο τόπος γέννησης καινούργιων. Η κυρά Μαρίκα θα δει το νεανικό της φλέρτ που της τον έφαγε αυτή η σιχαμένη από το διπλανό χωριό. Ο Μιχαλάκης που έχει σταμπάρει την Ελενίτσα του κυρ Θόδωρου με τα υδραυλικά, θα προσπαθήσει μόλις σηκωθεί αυτή για χορό να χωθεί ανάμεσα και να της πιάσει το χέρι να χορέψουνε μαζί. Ας μην πούμε για τα παράνομα ζευγάρια, γιατί θα αρχίσουμε τα σκληροπυρηνικά σχόλια.

Αυτά τα ολίγα λοιπόν. Να σημειωθεί παρακαλώ ότι τα στοιχεία που κατατίθενται εδώ αφορούν κυρίως νησιώτικα πανηγύρια στα οποία έχω παρευρεθεί ταμάλα, μιας κι έχω την τιμή να έχω καταγωγή από την όμορφη Λέσβο. Οποιεσδήποτε προσθήκες ή παρατηρήσεις ευπρόσδεκτες. Δεχόμεθα επίσης προσκλήσεις για πανηγύρια της Ηπειρωτικής Ελλάδας για να εμπλουτίσουμε το κείμενο. Πίνουμε και τσίπουρο μην ανησυχείτε. Στην υγειά μας.

 

Πηγή φωτογραφίας

Συντάκτης: Παναγιώτης Λαμπρίδης
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου