Mια λέξη που μάς κρατά μακριά από ανθρώπους που θέλουμε όσο τίποτα

Αν βγούμε στον δρόμο και κάνουμε ένα mini gallop με την ερώτηση «τι είναι αυτό που δυσκολεύει τις σχέσεις στις μέρες μας», θα είναι αρκετές οι φορές που θα ακουστεί μέσα στις απαντήσεις η έννοια του φόβου προς τη δέσμευση. Η αλήθεια είναι πως η λέξη δέσμευση προκαλεί φόβο γενικότερα σε πολλές πτυχές της ζωής μας. Ο εργοδότης θα μας ζητήσει, για παράδειγμα, να δεσμευτούμε ως προς το deadline και την ολοκλήρωση μιας επαγγελματικής υποχρέωσης, ή οι πελάτες θα μας ζητήσουν να δεσμευτούμε ως προς το πέρας μιας εργασίας. Ο καθηγητής θα ζητήσει να δεσμευτούμε για να στείλουμε την εργασία μας στην ώρα της με τη δική μας ανασφάλεια για το αν θα είμαστε έτοιμοι. Δεσμευόμαστε για τις πληρωμές μας στους υπαλλήλους μας, για την τήρηση των συμφωνηθέντων στην πολυκατοικία μας. Ακόμα κι η δική μας δέσμευση προς εαυτόν, μας αγχώνει, προκαλεί φόβο κι άγχος για το αν θα μπορέσουμε εν τέλει ν’ ανταπεξέλθουμε.

Στην περίπτωση των ερωτικών σχέσεων μπορεί επίσης να μας απωθεί ή να μας τρομάζει η ιδέα της δέσμευσης. Απόλυτα φυσιολογικό, αν σκεφτούμε πως η έννοια της δέσμευσης εμπεριέχει κάτι το απόλυτο και το τελεσίδικο. Αν όμως αλλάζαμε τις λέξεις κι αντί για δέσμευση χρησιμοποιούσαμε άλλες, όπως σύνδεση, μήπως τα πράγματα αποκτούσαν διαφορετική εικόνα; Μήπως όσοι φοβούνται να δεσμευτούν ή να αποκτήσουν μια σταθερή σχέση με οτιδήποτε συνεπάγεται αυτό, κατάφερναν να δουν με άλλο μάτι αυτό που φοβούνται;

Ας μιλήσουμε με άλλες λέξεις. Ας πούμε πως είναι όμορφο να είσαι κομμάτι μιας σχέσης, επειδή αποκτάς ένα κοινό με έναν άλλο άνθρωπο. Το πώς θα καταλήξει μια σχέση κι αν καταλήξει κάπου, δεν είναι στάνταρ και κανένας δεν υπογράφει ένα happy end. Όμως, η πορεία κι η διαδρομή μπορεί να δώσει στη ζωή μας διαφορετική γεύση. Εξάλλου, με το να διστάζουμε να μπούμε σε μια σχέση, δεν καταφέρνουμε τίποτε, πέρα από το αυτοσαμποτάζ μας.

Αν διστάζεις να γίνεις ο/η σύντροφος για έναν άλλο άνθρωπο, σκέψου πόσα χάνεις. Λέξεις όπως το νοιάξιμο, η φροντίδα, η έγνοια, το ενδιαφέρον, η χημεία κι η επαφή αποκτούν άλλη σημασία στην πράξη κι άλλη στη θεωρία. Δεν είναι υπέροχο να σε νοιάζονται και να νοιάζεσαι πολύ για κάποιον άλλο; Δε σε γεμίζει να ξέρεις πως κάποιος άνθρωπος κάπου εκεί έξω περιμένει να σε συναντήσει, να σε δει ή να ακούσει τη φωνή σου μέσα στην ημέρα, να σε αγκαλιάσει και να αποκτήσει στιγμές μαζί σου; Κι όμως, μια και μόνο λέξη, μάς κάνει να γυρνάμε την πλάτη μας.

Αν τώρα στο mini gallop ρωτούσαμε τους λόγους για τους οποίους διστάζει κάποιος να γίνει κομμάτι μιας σχέσης, με βεβαιότητα θα υπήρχαν αναφορές σε αρνητικά βιώματα και προηγούμενες σχέσεις. Κάτι που είναι επίσης φυσιολογικό, ειδικότερα αν σε προηγούμενη σχέση δώσαμε πολλά αλλά πήραμε ελάχιστα ή χάσαμε κι αυτά που νομίζαμε πως είχαμε. Δυστυχώς, όταν μια σχέση δεν ήταν όπως θα θέλαμε να είναι, η επόμενη μπορεί είτε να είναι μια σπασμωδική προσπάθεια ανάκαμψης, είτε να κουβαλάει κάποιες από τις πληγές της προηγούμενης. Κι αυτό αποτελεί από μόνο του μια πολύ σημαντική αιτία για να διστάζει κάποιος να κάνει κινήσεις για την απόκτηση μιας νέας σχέσης.

Ο έρωτας κι η αγάπη, όμως, δε δεσμεύουν τους ανθρώπους. Γι’ αυτό το λόγο η λέξη δέσμευση ίσως να μην είναι κι η πιο επιτυχημένη επιλογή, ενώ παράλληλα δεν καθησυχάζει εκείνους που τη φοβούνται. Τουναντίον, τους απωθεί ακόμη πιο πολύ. Τι θέλουμε δηλαδή να πούμε με τη φράση «τα δεσμά της αγάπης;» Γιατί να λέμε «ο άνθρωπος αυτός είναι ο δεσμός μου» κι όχι με τον άνθρωπο αυτό, μοιραζόμαστε τη ζωή μας;  Γιατί να λέμε «δέσμιος της αγάπης» κι όχι μας συνδέει το πάθος, ο σεβασμός και τα αμοιβαία συναισθήματα;

Δεν είναι κανείς δέσμιος όταν υπάρχει αγάπη κι έρωτας επειδή απλούστατα η αγάπη είναι εξ ορισμού ελεύθερη. Ο έρωτας, αυτό το τόσο αέρινο συναίσθημα δε γίνεται να έχει σχέση με λέξεις όπως «δεσμεύομαι» και «δεσμός». Οι κατάλληλες λέξεις είναι η σχέση, το δικό μας μαζί, ο/η σύντροφος σε μια πορεία ζωής. Κανείς δεν ανήκει σε κανέναν. Ανήκουμε μόνο στο συναίσθημα που μοιραζόμαστε με τον άνθρωπο που θέλουμε να έχουμε πλάι μας.

Όσοι έχουν μια κάποια δυσκολία στο να προχωρήσουν σε μια σχέση, αν σκεφτούν με διαφορετικό τρόπο αντικαθιστώντας τις λέξεις που μοιάζουν βουνό πανύψηλο με άλλες που επιτρέπουν λιγάκι θέα, ίσως και να αλλάξουν άποψη για τον αρχικό τους φόβο. Γιατί ο φόβος του να δεσμευτείς σε μια σχέση δεν είναι τίποτε άλλο από τη δικαιολογημένη ή αδικαιολόγητη άρνηση του να αφεθείς, να ρίξεις τις άμυνές σου και να προσπαθήσεις ασχέτως αποτελέσματος. Δεν υπάρχουν εγγυήσεις.

Αφιερωμένο στην προσωπική ευτυχία που δειλιάζει λόγω ενός «δεσμεύομαι».