Ξυπνάς το πρωί και με το μάτι ακόμη μισόκλειστο ετοιμάζεσαι να πας στη δουλειά. Αφού κυνηγήσεις το λεωφορείο και μπλέξεις στην πρωινή κίνηση, καταφέρνεις να φτάσεις στη δουλειά σου στην ώρα σου. Ας πούμε ότι πρόκειται για γραφείο. Μπαίνεις μέσα σκονισμένη και τσαλακωμένη και πέφτεις ξέπνοη πάνω στην καρέκλα σου. Κοιτάς γύρω σου τις κοπέλες με τις οποίες δουλεύετε μαζί.
Η μία είναι βαμμένη και φτιαγμένη λες και μόλις βγήκε απ’ το κομμωτήριο. Η πρώτη σου σκέψη την πρώτη φορά που την είδες ήταν «μα καλά, τι ώρα ξυπνάει το πρωί για να τα κάνει όλα αυτά;». Βασικά, κάθε πρωί που τη βλέπεις την ίδια σκέψη κάνεις. Δε λέω, της αξίζουν συγχαρητήρια και για την ικανότητα και το κουράγιο της. Αλλά, όπως και να το κάνεις, είμαστε κι εμείς που προτιμάμε να κοιμηθούμε μισή ώρα παραπάνω και να εμφανιστούμε ολοκληρωτικά και παντελώς άβαφες κι ας μην είναι το φρύδι στο χιλιοστό φορμαρισμένο.
Η άλλη είναι ντυμένη λες και ήρθε κατευθείαν απ’ τα μπουζούκια. Όταν σε πρωτοείδε σε σκάναρε από πάνω μέχρι κάτω με μια ελαφριά περιφρόνηση στο βλέμμα, προτού αποφασίσει ότι η εμφάνισή σου είναι περίπτωση παντελώς ανίατη. Κι ενώ εσύ όλη σου τη ζωή αυτό που φορούσες ήταν ένα παντελόνι και μια μπλούζα, άντε φορεματάκι αν ήταν ειδική η περίσταση, βρέθηκες μπροστά της. Κι αν τα ολόστενα φουστάνια κι οι παντελόνες με την τσάκιση λες ότι είναι στιλ, τη χαριστική βολή τη δίνει το τριώροφο –πλην όμως φλατ– παπούτσι, η σόλα του οποίου αποτελείται από τρακτερωτά λάστιχα παροπλισμένης μπουλντόζας, κάτω από μια συλλογή από παρατημένες σε παραλίες ψάθες.
Στο διπλανό από σένα γραφείο κάθεται η εργαζόμενη μητέρα. Ή μάλλον, η εργαζόμενη μανούλα. Αυτή που στο διάλειμμα μιλάει μόνο με τις άλλες μαμάδες, με αποκλειστικό σκοπό της ύπαρξής της να αποδείξει ότι το δικό της το παιδί είναι καλύτερο από όλα τα άλλα. Το δικό της μίλησε και περπάτησε πρώτο, το δικό της κάνει ζημιές με τον πιο χαριτωμένο τρόπο, το δικό της είναι το καλύτερο απ’ όλα μέσα στην τάξη, το δικό της είναι το πιο όμορφο, το πιο ευγενικό, το πιο έξυπνο, το πιο πονηρούλικο παιδάκι του κόσμου. Και δε δέχεται αντιρρήσεις. Το δικό της και κανένα άλλο παιδί έχει όλα τα προτερήματα και κανένα απολύτως ελάττωμα. Η κουβέντα μαζί της είναι πιο ανυπόφορη κι απ’ τις τσιρίδες του νηπίου της.
Και βλέπεις, βέβαια, και την κοπέλα που δουλεύει πίσω σου. Είναι γλυκιά και κάπως συνεσταλμένη ή τουλάχιστον έτσι νόμισες όταν γνωριστήκατε. Γιατί, απ’ τη δεύτερη κιόλας φορά που μιλήσατε, εσύ δε χρειάστηκε να ξαναπείς κουβέντα. Μετά το «τι κάνεις;» δεν υπάρχει λόγος να ξαναμιλήσεις. Θα στα πει αυτή όλα χαρτί και καλαμάρι. Τι έκανε χτες το βράδυ, τι, πού και πώς έφαγε και πού προτιμάει να πηγαίνει για ψώνια τουλάχιστον δυο φορές το μήνα –γιατί έχουν πέσει κι οι μισθοί και δεν μπορεί πια να πηγαίνει δυο φορές τη βδομάδα όπως παλιά. Αυτονόητο ότι τις τελευταίες τάσεις της μόδας τις ξέρει απέξω κι ανακατωτά. Κι ακόμη, θα μάθεις τι έγινε χτες στην εκπομπή του κουτσομπολίστικου καναλιού, ποιος «επώνυμος» έγινε εξώφυλλο και γιατί, αλλά κι ότι σκέφτεται να αλλάξει την ταπετσαρία του σπιτιού της κι από κόκκινο που καφετίζει –απόχρωση σάπιο μήλο– να το κάνει καφέ που κοκκινίζει –απόχρωση μήλο εν αποσυνθέσει. Εννοείται ότι βγαίνει κάθε βδομάδα στα μπουζούκια με το αγόρι της που αγαπάει πολύ κι όταν παντρευτούν θα κάνουν πολλά παιδιά κι αυτή ίσως αφήσει τη δουλειά για να τους μαγειρεύει και να τα φροντίζει.
Και γιατί αναφέρομαι μόνο σε γυναίκες συναδέρφους; Μα, γιατί σ’ αυτό το γραφείο δουλεύουν μόνο γυναίκες! Γυναίκες όλων των ηλικιών και των καταβολών, των βαψιμάτων και των ντυσιμάτων. Γυναίκες όλων των ζωδίων και των ωροσκόπων, με βαμμένο και ισιωμένο μαλλί, καλοντυμένες και με τακούνια. Τυχερή όποια γυναίκα να δουλεύει σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον.
Ας σοβαρευτούμε όμως. Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα, ελπίζω, παρά μόνο στους εφιάλτες μου. Κι αν μπορείς να χρησιμοποιήσεις στερεοτυπικούς χαρακτήρες για να κάνεις πλάκα με τις γυναίκες στη δουλειά σου, ακριβώς το ίδιο μπορείς να κάνεις και για τους άντρες. Απλούστατα, γιατί δεν υπάρχει καμιά ιδιαίτερη χαρά στο να δουλεύεις με το ένα ή το άλλο φύλο.
Όλα έχουν να κάνουν με το αν δουλεύεις με ανθρώπους –άντρες, γυναίκες, γκέι, λεσβίες, τρανς, λίγη σημασία έχει– που είναι αξιοπρεπείς και σωστοί σ’ αυτό που κάνουν, ό,τι κι αν είναι αυτό. Από αυτά και μόνο θα εισπράξεις χαρά κι επαγγελματική ικανοποίηση.
Όλα τα άλλα είναι για να αναπαράγουμε κακόγουστα κι άχαρα στερεότυπα που τροφοδοτούν άλλες συμπεριφορές. Συμπεριφορές που, σήμερα πια, δεν έχουν καμιά θέση ούτε στην εργασία μας ούτε πουθενά.
Επιμέλεια Κειμένου Νεφέλης Αρδίττη: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Νεφέλη Αρδίττη
