Τρεβίνιο: Αυτή είναι η ιστορία του αληθινού Χάνιμπαλ Λέκτερ

Αν έπρεπε να βάλεις ένα πρόσωπο δίπλα στη λέξη «ψυχοπαθής» στο λεξικό της ποπ κουλτούρας, πιθανότατα θα ήταν ο Χάνιμπαλ Λέκτερ. Ο κύριος «μ’ ένα καλό κρασί κι ένα πιάτο φάβα», με το βλέμμα που σε παγώνει και την ευγένεια που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν σκοπεύει να σε μαγειρέψει. Από το 1991 και μετά, με το The Silence of the Lambs, ο Άντονι Χόπκινς κατάφερε να μας κάνει να βλέπουμε εφιάλτες. Αλλά αυτό που ελάχιστοι ξέρουν είναι πως ο Λέκτερ δεν ήταν απλώς ένας διεστραμμένος ήρωας ενός ταλαντούχου συγγραφέα — είχε πραγματική βάση. Και μάλιστα όχι στη Βαλτιμόρη ή στη Ρώμη, αλλά σε μια φυλακή στο Μεξικό.

Ο Τόμας Χάρις, ο συγγραφέας πίσω από το βιβλίο στο οποίο βασίστηκε το The Silence of the Lambs, δεν είναι ιδιαίτερα λαλίστατος. Σπάνια δίνει συνεντεύξεις και σπανιότερα μιλάει για τις πηγές έμπνευσής του. Όμως, σε μια περίπτωση, παραδέχτηκε ότι είχε γνωρίσει έναν άνθρωπο που του φύτεψε την ιδέα για τον χαρακτήρα: έναν γιατρό με λαμπρό μυαλό, καλούς τρόπους και μια ιδιαίτερη σχέση με το έγκλημα. Το όνομά του; Αλφρέδο Μπαλί Τρεβίνιο. Ένας χειρουργός από το Μοντερέι του Μεξικού που, όσο αθώος κι αν έμοιαζε, έκρυβε μέσα του μια πολύ πιο ζοφερή ιστορία.

Ο Τρεβίνιο δεν ήταν ο “κλασικός” δολοφόνος

Γεννημένος το 1931, ο Τρεβίνιο μεγάλωσε σε μια ευκατάστατη οικογένεια και σπούδασε ιατρική. Ήταν ήσυχος, ευγενικός και — όπως λένε όσοι τον ήξεραν — εξαιρετικά χαρισματικός. Όμως, το 1959, η ζωή του άλλαξε ριζικά. Έπειτα από μια έντονη προσωπική διαμάχη με τον σύντροφό του, τον Χεσούς Καστίγιο Ράνγκελ, ο γιατρός τον δολοφόνησε στο ιατρείο του, τον διαμέλισε και προσπάθησε να εξαφανίσει τα ίχνη του. Το έγκλημα ήταν τόσο σχολαστικά εκτελεσμένο, που μόνο ένας εκπαιδευμένος χειρουργός θα μπορούσε να το έχει κάνει. Και αυτό ήταν ακριβώς που σόκαρε περισσότερο τους αστυνομικούς: ότι πίσω από τη λευκή μπλούζα και τα γυαλιά υπήρχε ένας άνθρωπος ικανός για ψυχρό, σχεδόν “επιστημονικό” φόνο.

Ο Τρεβίνιο θεωρείται επίσης ύποπτος για τη δολοφονία και τον διαμελισμό αρκετών ατόμων που έκαναν οτοστόπ στην περιοχή κατά τη διάρκεια των ’50s και των ’60s.

Όταν συνελήφθη, ο Τρεβίνιο ήταν ήρεμος. Δεν αρνήθηκε τίποτα. Δεν προσπάθησε να δικαιολογηθεί. Μάλιστα, φαίνεται ότι περιέγραψε με λεπτομέρεια τι έκανε, σχεδόν σαν να μιλούσε για κάποια δύσκολη χειρουργική επέμβαση. Η υπόθεση πήρε τεράστια δημοσιότητα και ο Τρεβίνιο καταδικάστηκε σε θάνατο. Ήταν, μάλιστα, ο τελευταίος άνθρωπος στο Μεξικό που καταδικάστηκε σε εκτέλεση πριν καταργηθεί η ποινή του θανάτου. Τελικά, η ποινή του μετατράπηκε σε κάθειρξη και αποφυλακίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’80.

Η γνωριμία με τον Χάρις

Εδώ το πράγμα γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον. Ο νεαρός τότε Τόμας Χάρις, ως δημοσιογράφος, είχε πάει στο Μεξικό για να καλύψει μια άλλη υπόθεση. Στην πορεία, του σύστησαν έναν “γιατρό” της φυλακής που είχε περιθάλψει έναν κρατούμενο μετά από μια αποτυχημένη απόδραση. Ο Χάρις τον συνάντησε, τον βρήκε ευγενικό, καλλιεργημένο, με ένα απόκοσμο ταλέντο στο να σε διαβάζει σαν ανοιχτό βιβλίο. Δεν ήξερε τότε πως ο «γιατρός» ήταν και αυτός κρατούμενος — ο ίδιος ο Μπαλί Τρεβίνιο.

Αργότερα, όταν το έμαθε, ο Χάρις σοκαρίστηκε. Το σοκ όμως, προφανώς, λειτούργησε δημιουργικά: η ιδέα για έναν ψυχίατρο-δολοφόνο που χρησιμοποιεί τη γνώση του για να χειραγωγεί τους άλλους γεννήθηκε εκεί. Ο Λέκτερ είχε μόλις “σκαλιστεί” στο μυαλό του.

Από το κελί στον κινηματογράφο

Ο Χάνιμπαλ Λέκτερ, όπως τον γνωρίσαμε, είναι μια φανταστική μεν, αλλά εμπνευσμένη από την πραγματικότητα φιγούρα. Είναι ο τύπος που διαβάζει Νίτσε, ακούει Μπαχ και τρώει ανθρώπινο συκώτι χωρίς τύψεις. Δεν είναι τυχαίο που στις ταινίες και τα βιβλία δεν σκοτώνει απλώς — επιλέγει τα θύματά του, σχεδόν σαν να κάνει μια ηθική επιλογή. Κι αυτό είναι κάτι που τον κάνει ακόμα πιο τρομακτικό: δεν σκοτώνει από ανάγκη ή απλώς επειδή είναι τρελός, αλλά επειδή το σκέφτηκε, το ζύγισε και αποφάσισε ότι του “αρμόζει”.

Όσο για τον Τρεβίνιο, μετά την αποφυλάκισή του, επέστρεψε σε μια ήσυχη ζωή, παρείχε ιατρικές υπηρεσίες σε άπορους και πέθανε το 2009, σχεδόν ξεχασμένος. Μερικοί λένε πως προσπαθούσε να εξιλεωθεί για ό,τι έκανε. Άλλοι απλώς πιστεύουν πως είχε αποδεχτεί τη σκοτεινή του πλευρά και έζησε με αυτή.

Και τελικά, ποιος ήταν πιο τρομακτικός;

Ο Λέκτερ ή ο Τρεβίνιο; Ο πρώτος μπορεί να είναι φανταστικός, αλλά φέρει μέσα του την εφιαλτική πιθανότητα του πραγματικού. Ο δεύτερος υπήρξε. Περπάτησε ανάμεσα σε ανθρώπους, τους βοήθησε, τους θεράπευσε — και μια φορά, έκανε κάτι που κανονικά βλέπουμε μόνο σε σενάρια ταινιών τρόμου. Ίσως τελικά αυτό να είναι το πιο τρομακτικό πράγμα από όλα: οι πιο σκοτεινοί χαρακτήρες δεν ζουν μόνο στις σελίδες των βιβλίων ή στις οθόνες, αλλά έχουν όνομα, επάγγελμα και διεύθυνση. Ίσως είναι οι γείτονές μας.