Η γενιά Ζ φαίνεται να έχει μπει για τα καλά στον επαγγελματικό στίβο και ήδη ανατρέπει τα δεδομένα. Δεν είναι οι «παλιοί καλοί καιροί» που έπρεπε να φοράς κοστούμι ακόμα και για να απαντήσεις ένα τηλέφωνο, ούτε η εποχή που το να μένεις παραπάνω στο γραφείο σήμαινε ότι είσαι καλός εργαζόμενος. Για την Gen Z, η δουλειά είναι σημαντική αλλά όχι το παν· θέλουν και απαιτούν σεβασμό, αυθεντικότητα, ισορροπία και πάνω από όλα, να μην αισθάνονται φυλακισμένοι μέσα σε ξεπερασμένες νοοτροπίες.
Τι; Ήρθαν για να ταράξουν τα νερά; Ναι, θα το κάνουν, χωρίς πολλή φασαρία, μόνο με τον «αέρα» τους και το σφαιρικά «ανοιχτό» τους μυαλό. Ας δούμε όμως, παρέα, ποιες είναι οι συμπεριφορές στον χώρο εργασίας που η Gen Z θεωρεί όχι απλά old-school, αλλά και εντελώς παρωχημένες.
Θα ζήσω «ελεύθερο» πουλί, κι όχι κορόιδο στο…
Συνεχίστε μόνοι τον στίχο. Καταλάβατε όμως προς τα πού πάει το πράγμα. Από μεριάς τους, ο μανάτζερ που παρακολουθεί κάθε σου βήμα και θέλει να ξέρει μέχρι και πότε πας για τσιγάρο, είναι ΟΧΙ! Η συγκεκριμένη γενιά χρειάζεται εμπιστοσύνη και ελευθερία, ώστε να δείξει τη δουλειά της με τον δικό της ρυθμό. Αντί λοιπόν για καθημερινό «έλεγχο», ζητά ίσως ένα εβδομαδιαίο feedback που να βοηθάει ουσιαστικά και όχι να σε «πνίγει».
Ζουν με την κουλτούρα του «δε θα μείνω παραπάνω για να δείξω αφοσίωση»
Γιατί; Πολύ απλά επειδή η Gen Z βάζει όρια: η δουλειά τελειώνει όταν τελειώσει το ωράριο. Τελεία, ίσως και παύλα. Αν πιστεύεις ότι οι υπερωρίες χωρίς λόγο είναι απόδειξη πίστης στην εταιρεία, μάλλον έχεις γεννηθεί πριν το 1997! Το να δουλεύεις 12 ώρες τη μέρα δεν είναι badge of honor, αλλά red flag για το workplace. Αυτό μας διδάσκει αυτή η γενιά.
Dress code: Αγνοείται…!
Το να φοράς κοστούμι και τακούνια για να «φαίνεσαι» πιο σοβαρός ή επαγγελματίας δε βγάζει νόημα για αυτούς. Γιατί δηλαδή μια γραβάτα να μετράει περισσότερο; Αυτό νομίζω όλοι τους το δίνουμε. Πώς μπορεί ένα ντύσιμο να ορίζει το πόσο επαγγελματίας είναι κάποιος; Θέλουν να νιώθουν άνετα και να αποδίδουν καλύτερα χωρίς να ντύνονται σαν να πηγαίνουν σε γάμο κάθε μέρα. Και δεν έχουν άδικο.
No time for «Drama»
«Χαμογέλα, όλα θα πάνε καλά», λένε οι «από πάνω» ενώ το project καίγεται. Η Gen Z δε θέλει ψεύτικα χαμόγελα, θέλει ειλικρίνεια, ντόμπρες κουβέντες και αληθινές λύσεις. Το να παραδέχεσαι ότι κάτι δεν πάει καλά, ότι έκανες ένα λάθος, είναι πιο παραγωγικό από το να το καλύπτεις με «δήθεν» θετικότητα. Έτσι το βλέπουν – και έτσι είναι!
«Έτσι γινόταν πάντα». Ε και;
Ποιος λέει πως το επειδή «έτσι γινόταν πάντα», θα εμποδίσει τη συγκεκριμένη γενιά να φέρει τα πάντα «τούμπα»; Έτσι λοιπόν, αν η μόνη απάντηση σε μια πρόταση βελτίωσης είναι «έτσι το κάνουμε τόσα χρόνια», τότε χάνεις αυτόματα αυτή τη γενιά από την πρώτη στιγμή. Δεν το «παίζουν» εξυπνότεροι· αντιθέτως, δε δέχονται να «συμβιβάζονται» με παλιά συστήματα απλώς επειδή κανείς δεν τόλμησε να τα αλλάξει.
Ποια ιεραρχία-πυραμίδα;
Οι μόνες πυραμίδες που «δέχονται» σαν ιδέα είναι εκείνες της Αιγύπτου. Μπορεί για τις παλιότερες γενιές, το «σέβομαι τον ανώτερο» να ήταν αυτονόητο. Για την Gen Z, ο σεβασμός δεν κερδίζεται με τα χρόνια υπηρεσίας αλλά με τη συμπεριφορά. Κάτι όπως το «ό,τι δίνεις παίρνεις». Εν μέρει λάθος λογική, θα έλεγε κανείς· όμως σκέφτονται ότι ένας «τίτλος» δε σου δίνει αυτόματα το δικαίωμα να μιλάς αφ’ υψηλού.
Το «σιωπώ για να μην παρεξηγηθώ»
Ε; Ίσως κάποια άλλη γενιά να το σκεφτόταν. Η γενιά αυτή όμως, μόνο στην ιδέα ότι ο εργαζόμενος πρέπει να καταπίνει – κυριολεκτικά – τα πάντα για να μη «χαλάσει το κλίμα», λέει όχι. Και μάλιστα τη θεωρεί ξεπερασμένη. Η Gen Z προτιμά να μιλήσει, να εκφράσει διαφωνία και να διεκδικήσει. Και ειλικρινά, αυτό κάνει και τον χώρο εργασίας πιο υγιή.
Η Gen Z δεν είναι «τεμπέληδες» ή «δύσκολοι» – hard to handle. Είναι μια γενιά που αρνείται να χωρέσει σε κουτιά που δε βγάζουν πια νόημα. Δεν απορρίπτουν τη δουλειά· απορρίπτουν τις παλιές συνήθειες που απλά ανακυκλώνουν λάθη και παραλείψεις. Κι αν το καλοσκεφτούμε, ίσως αυτό να είναι το καλύτερο μάθημα που μπορούμε να πάρουμε όλοι. Γιατί ο χώρος εργασίας αλλάζει μόνο όταν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι τολμούν να πουν «αυτό είναι πια ξεπερασμένο». Και η Gen Z, μάλλον, δε φοβάται καθόλου να το πει, αλλά και να το κάνει.
