Πόσες παιδικές υποσχέσεις, πόσα μυστικά κάτω από τη θάλασσα της νιότης και πόσες κουβέντες «δεν θα τα πούμε σε κανέναν». Το pinky promise είναι αυτό το μικρό ιερό τελετουργικό όταν δύο άνθρωποι γαντζώνουν τα μικρά δάχτυλά τους (τα “pinkies”), και με αυτόν τον τρόπο σφραγίζουν μια υπόσχεση! Σήμερα το θυμόμαστε ως παιχνιδιάρικο και αθώο ανάμεσα σε φίλους, αδέρφια, εραστές, όμως η παλαιότερη γνωστή καταγραφή της πράξης αυτής εντοπίζεται στην Ιαπωνία, με την ονομασία yubikiri (η λέξη σημαίνει «κόψιμο δαχτύλου»).
Η παράδοση ήθελε όσους έσπαγαν την υπόσχεση να «κόβουν» το μικρό τους δάχτυλο ως τιμωρία, ως συμβολικό κόστος. Η λέξη «yubikiri» χρησιμοποιούνταν ήδη από τον 17ο–18ο αιώνα στην Ιαπωνία με την έννοια της υπόσχεσης/δεσμευτικής συμφωνίας. Με άλλα λόγια λοιπόν, αυτό που σήμερα μοιάζει «γλυκούλι», κάποτε ήταν ένα τελετουργικό με σοβαρές συνέπειες, μια υπόσχεση με υπόβαθρο ειλικρίνειας και τιμής και φόβου μήπως την παραβείς.
Αν και η ρίζα μοιάζει ιαπωνική, με το πέρασμα του χρόνου το «pinky promise» εξελίχθηκε και μεταμορφώθηκε. Το κακό αιματάκι – το finger-cutting – παρέμεινε σε θρύλους και ιστορίες. Η χειρονομία μεταλλάχθηκε σε αθώα υπόσχεση, χωρίς φυσικά την τελετουργία κόψης δακτύλου. Σήμερα το pinky promise υπάρχει σε πολλές κουλτούρες ως παιδικό παιχνίδι, ως σύμβολο εμπιστοσύνης και φιλίας, αγάπης, και όχι ως απειλή για αιχμηρά αντικείμενα.
Το ότι αυτή η μικρή και απαλή κίνηση κατάγεται από κάτι τόσο «σκοτεινό» — το finger-cutting, υποσχέσεις με κόστος, τιμές δεμένες με αίμα — δίνει στο pinky promise μια αλλόκοτη γοητεία. Όταν σήμερα γαντζώνουμε pinkies με κάποιον φίλο, σύντροφο ή αδερφό δεν συμφωνούμε απλώς «να μην πούμε ένα μυστικό». Ανεξάρτητα αν το ξέρουμε συνειδητά ή όχι, συμμετέχουμε σε μια παράδοση χιλιάδων χρόνων που κάποτε έβαζε το σώμα και την τιμή στο τραπέζι της υπόσχεσης. Ίσως γι’ αυτό στην καρδιά του το pinky promise δεν είναι τόσο «παιδικό παιχνίδι» ούτε απλή χειρονομία. Είναι μικρός όρκος ως σύμβολο εμπιστοσύνης.
Το ωραίο με το pinky promise είναι ότι παρόλο που μοιάζει με μια κίνηση αστεία και μικροσκοπική, έχει κάτι μαγικό, σαν να κουμπώνουν για λίγο δύο μικροί κόσμοι. Είναι από εκείνες τις πράξεις που λένε περισσότερα από μια παράγραφο ολόκληρη, γιατί δεν χρειάζεται να αποδείξεις τίποτα, ούτε να μιλήσεις υπερβολικά. Αρκεί μόνο να «κουμπώσει» το δαχτυλάκι και ξαφνικά αυτό που υπόσχεσαι αποκτά βάρος. Ίσως γι’ αυτό το αγαπούν τόσο οι ερωτευμένοι… ένα pinky promise είναι μικρό, αλλά με τον τρόπο του δεσμεύει την καρδιά!
Κάτι επίσης που δεν λέγεται συχνά για το pinky promise αλλά το νιώθεις όταν το κάνεις, είναι πως λειτουργεί σαν μια μικρή «αποθήκη» συναισθημάτων. Σαν να κλειδώνεις μέσα του μια στιγμή που δεν θέλεις να χαθεί. Είναι το βλέμμα, η πρόθεση και η ζέστη του χεριού του άλλου. Γι’ αυτό και μερικές φορές, όταν ξανακάνεις pinky promise με το ίδιο άτομο, έχεις την αίσθηση ότι όλες οι προηγούμενες υποσχέσεις επιστρέφουν και στριμώχνονται χαμογελαστές ανάμεσα στα δάχτυλα, και σε κοιτάζουν λίγο με νόημα. «Θυμάσαι; Το ξανακάνουμε γιατί κρατάει». Κάπως έτσι το pinky promise είναι ένα μικρό αρχείο σχέσης, χωρίς φωνή και ολοζώντανο!
Κάποια πράγματα που σήμερα μας φαίνονται γλυκά, παιχνιδιάρικα και αθώα μπορεί κάποτε να ήταν σκοτεινά και δεμένα με φόβο και τιμωρία. Έτσι, next time που θα κάνεις pinky promise κοίτα καλά το μικρό σου δάχτυλο. Ίσως να νιώθεις πως κλείνεις μια συμφωνία με κάτι μεγαλύτερο από εσένα. Και αν ποτέ σκέφτεσαι «σιγά μωρέ, και αν δεν κρατήσω τον λόγο μου;» τότε θυμήσου πως πίσω από το pinky promise ίσως υπάρχει ένας παλιός κόσμος, ένας κόσμος με τιμές, όρκους και τελετουργίες. Ένας κόσμος που δένει δύο ανθρώπους με την επαφή!
Συντάκτης: Ασημίνα Μαραγκού
