Οικογενειακά τραπέζια. Αν όχι το πιο δύσκολο, ίσως ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που καλείσαι στη ζωή σου να αντιμετωπίσεις. Ξανά και ξανά και ξανά. Χριστούγεννα, Πάσχα, αργίες, εθνικές εορτές και ένας μακρύς κατάλογος με συμβάντα που για τον έναν ή για τον άλλον λόγο κρίνουν απαραίτητη τη σύσταση ενός τέτοιου τραπεζιού. Παππούδες, γιαγιάδες, θείοι, θείες, ξαδέρφια και πάει λέγοντας, όλο το σόι μαζεμένο εκεί κάθε φορά. Ντύνεσαι καλά, γιατί έτσι αρμόζει σε μία τέτοια περίπτωση, ασχέτως με το αν είσαι σπίτι σου και δε θα χρειαστείς παραπάνω από δυο βήματα για να παραστείς. Φοράς λοιπόν το πιο μεγάλο σου χαμόγελο και οπλίζεσαι με κουράγιο και υπομονή για τα όσα πρόκειται να συμβούν.

Η έκβαση αυτών των τραπεζιών είναι σχεδόν πάντα προδιαγεγραμμένη. Σπάνια σε εκπλήσσουν ευχάριστα και ακόμα πιο σπάνια περνάς καλά σε αυτά. Πολλά τα όσα μπορεί να ακουστούν, σε κάθε οικογένεια διαφορετικά. Από οικογενειακά θέματα, κληρονομικά, περιουσιακά, μέχρι κουτσομπολιό και σούσουρο χωρίς κανένα λόγο και αίτια, αλλά κυρίως χωρίς νόημα. Από το πιο απλό, όπως το τι λόγια ειπώθηκαν με τη γειτόνισσα και γιατί, μέχρι την κατάφαση περί δυσμενών και αδύναμων, όπως των αλλοδαπών ή των ομοφυλόφιλων, με τρόπο το λιγότερο ρατσιστικό και άδικο.

Πάντα το φαγητό είναι άπλετο, αλλά ακόμα πιο άπλετο είναι το αλκοόλ που επιδεινώνει την όποια «ετυμηγορία» είναι έτοιμος να βγάλει ο ομιλών. Μπινελίκια και απόψεις που περιφέρονται ψάχνοντας να βρουν ανταπόκριση και συγκατάβαση, καταλήγουν όμως να βρίσκουν μόνο ένταση. Μέχρι τη στιγμή που θα βρεθεί κάποιος, συνήθως η οικοδέσποινα, να πάρει το βαρύ ρόλο του διαιτητή για να κατευνάσει τα πνεύματα και να λήξει οποιαδήποτε κατάσταση πάει να βγει εκτός ελέγχου, συχνά χρησιμοποιώντας το πρόσχημα των παιδιών.

Και είναι μαγικό να ανήκεις στην κατηγορία των παιδιών. Το μόνο που σε ενοχλεί σε μια τέτοια μάζωξη όταν είσαι μικρός είναι η βαβούρα και η φασαρία που δε σε αφήνει να απολαύσεις το παιχνίδι, καθώς διακόπτουν άσχετες κουβέντες τη ροή της σκέψης σου και την ελαστικότητα της φαντασίας σου. Τι γίνεται όμως όσο μεγαλώνεις;

Όσο μεγαλώνεις αναγκαστικά θα έχεις και εσύ μια καρέκλα σε αυτό το τραπέζι και για να επιβιώσεις ίσως προσπαθείς να είσαι ο πιο αόρατος και ο λιγότερο ομιλητικός άνθρωπος που το απαρτίζει. Γιατί επιχειρήματα, απόψεις και προσωπικότητες που διαφέρουν, σε αυτό το περιβάλλον δε χωράνε εύκολα και το καταλαβαίνεις από την πρώτη στιγμή.

Μέχρι τη σωτηρία στιγμή που θα αποκτήσεις ανίψια και θα καταλήξεις και εσύ αυτός ο γνωστός θείος που κάθεται πάντα με τα παιδιά. Και τότε θα καταλάβεις ποσό αγαπάς τα κλισέ. Κλισέ που εκείνη τη στιγμή σε θέλουν γραφικό, ανώριμο ή ακόμα και κατώτερο πνευματικά με τη γνωστή έκφραση «τα ίδια μυαλά με τα μικρά κουβαλάει», ενώ στην πραγματικότητα οι λόγοι που βρίσκεσαι εκεί είναι οι ακριβώς αντίθετοι.

Κι ενώ στην αρχή θα σε προβληματίσουν, σε πολύ μικρο χρονικό διάστημα θα αναθεωρήσεις. Ίσως αυτή σου η απομάκρυνση από την πλειοψηφία για τους άλλους να είναι περίεργη, να σε χαρακτηρίζουν εκτός των άλλων και διαφορετικό. Ευτυχώς όμως για εσένα, αυτή σου η διαφορετικότητα απλώς σημαίνει ότι δεν μπορείς να ακούς άλλο συνομωσιολογίες για μαλακίες. Άλλωστε κάπως έτσι επιβίωσαν όσοι γνωρίζεις και θαυμάζεις για τον τρόπο με τον οποίο κατάφεραν να έχουν ακόμα όλα τα νεύρα τους στη θέση τους και το πιο σημαντικό, να διατηρούν την ψυχική τους ηρεμία.

Τα παιδιά ίσως τελικά να έχουν να σου προσφέρουν πιο πολλά πράγματα σε μια τέτοια περίσταση. Να γιατί πάντοτε υπάρχει ο γνωστός θείος. Ούτε λόγο ανωριμότητας, ούτε λόγο παλιμπαιδισμού. Συχνά είναι απλώς το άτομο που επιλέγει την αποχή από απόψεις με τις οποίες δε συμφωνεί. Την προτιμάει από τη σύγκρουση και την ένταση. Συχνά το άτομο που θεωρούμε πιο ανώριμο μπορεί να μας αφήσει άφωνους με την ωριμότητά του. Ας τους δώσουμε λοιπόν την ευκαιρία, ή έστω, ας κοιτάξουμε την περίπτωσή τους απομακρυσμένη από τα γνωστά στερεότυπα.

Συντάκτης: Λίνα Καράτση
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου