Υπάρχουμε ανάμεσά σας και δεν ξέρω αν είμαστε πολλοί πάντως σίγουρα δεν είμαστε λίγοι. Συλλέκτες διαφόρων αντικειμένων και γεμάτοι πάθος για ό,τι συλλέγουμε μοιάζουμε ενίοτε κάπως ψυχαναγκαστικοί όμως έχουμε έναν σκοπό ιερό κι αυτός σε πρώτο επίπεδο δεν είναι άλλος από τον εμπλουτισμό της εκάστοτε συλλογής μας. Ανεξάρτητα από το ψυχολογικό υπόβαθρο που μπορεί να κρύβεται πίσω από τον κάθε συλλέκτη η ευχαρίστηση που προσφέρει μια τέτοια δραστηριότητα δύσκολα μπορεί να παρομοιαστεί με κάτι άλλο. Ενέχει κάποιες παγίδες όταν τείνει να αγγίξει τα όρια της μονομανίας και της εμμονής αλλά σε επίπεδα υγιή πρόκειται για κάτι που σε γεμίζει με έναν τρόπο ο ποίος συνδυάζει πληρότητα, την ικανοποίηση της εκπλήρωσης και της επίτευξης, τον ηδονισμό του όντως ψυχαναγκαστικού, την χαρά της κατάκτησης, το καμάρι της εξέλιξης κι όχι μόνο.

Για έναν συλλέκτη κάθε κομμάτι της εκάστοτε συλλογής είναι σαν παιδί του κι ολόκληρη η συλλογή μοιάζει με στόχο ζωής. Το να συλλέγει κανείς αντικείμενα της επιλογής του εκτός από το ότι πολλές φορές αποτελεί μια διέξοδο από την καθημερινότητα αφού απαιτεί αφοσίωση, θα μπορούσε ανάλογα με την περίσταση να προσφέρει κι ένα σωρό άλλα συναισθήματα ή ακόμη και γνώσεις. Υπάρχουν συλλέκτες οι οποίοι αφιερώνονται στη συλλογή αντικειμένων βάσει συναισθηματικής αξίας, άλλοι αναζητούν αντικείμενα πίσω από τα οποία κρύβεται κάποια ιστορία προηγούμενων κατόχων, άλλοι συλλέγουν πράγματα με πρακτικά ιστορική αξία, άλλοι συνδυάζουν τα αποκτήματά τους με τα ταξίδια και την κουλτούρα διαφορετικών πολιτισμών και πάει λέγοντας. Ακόμη κι εκείνοι που απλά γουστάρουν χωρίς βαθύτερα αίτια τα αντικείμενα της συλλογής τους μέσα τους όλο και κάποιον συμβολισμό έχουν αποδώσει συνειδητά ή υποσυνείδητα στην επιλογή τους.

Πίσω από κάθε σειρά οποιασδήποτε συλλογής, λοιπόν, κρύβεται ένας ολόκληρος κόσμος, ένας επιπλέον αόρατος στα μάτια των πολλών κόσμος που οδηγεί τον κάτοχό της σε μονοπάτια νοερά δικά του, τον βοηθά να δραπετεύει μέσω αυτών από τη ρουτίνα κι ενίοτε εξάπτει τις αισθήσεις και τη φαντασία του. Είτε πρόκειται για αναμνηστικά με συναισθηματικό backgrount, είτε πρόκειται για αντικείμενα πρακτικής αξίας, είτε μιλάμε για αντικείμενα με αξία ιστορική όπως κειμήλια κι αντίκες, είτε όλα τα παραπάνω συνδυάζονται με έναν τρόπο μαγικό, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Ο συλλέκτης νιώθει γεμάτος τόσο από την έξαψη αναζήτησης κάποιου νέου αποκτήματος, τόσο από την ηδονή της απόκτησής του, τόσο από την ικανοποίηση της επέκτασης της συλλογής του όσο κι από όλα αυτά που συμβολίζει ολόκληρη η συλλογή αλλά και ξεχωριστά κάθε αντικείμενο της.

Πολλές φορές για έναν συλλέκτη όσο κι αν το ποθούμενο είναι η συμπλήρωση της εκάστοτε συλλογής -αν αυτή είναι φυσικά δυνατή- η διαδρομή μέχρι την ολοκλήρωση δεν προσφέρει λιγότερη χαρά. Είναι εκείνη η λαχτάρα που μεγαλώνει σε κάθε καινούργια ανακάλυψη, είναι η αδρεναλίνη που ανεβαίνει σε κάθε προσπάθεια να την αποκτήσει, είναι το αίσθημα της κατάκτησης και της επιτυχίας όταν το καταφέρνει, είναι η πληρότητα του επιπλέον εμπλουτισμού, είναι το κάτι ακόμη που μαθαίνει, είναι το καμάρι του τις στιγμές που κάθεται και τη χαζεύει νιώθοντας γεμάτος. Και, ναι, όσο περίεργο κι αν ακούγεται μιας και δεν πρόκειται για κάποιο επικίνδυνο σπορ, προσφέρει ένα είδος αγωνίας γι’ αυτό κι η αναφορά στην αδρεναλίνη ίσως έστω και σε επίπεδο συμβολικό. Και μόνο η έντονη επιθυμία του για το κάτι παραπάνω, το κάτι νέο, για την αναζήτηση του αγνώστου σε κάθε επόμενο αντικείμενο, είναι αρκετή για να τον παθιάσει.

Γι’ αυτό κι είναι ίσως επίφοβη σε ορισμένες περιπτώσεις κι υπό προϋποθέσεις η θέση ενός συλλέκτη μιας κι η λαχτάρα ορισμένων ανθρώπων ξεφεύγει από τα όρια και γίνεται απληστία. Αυτή η διαρκής ανάγκη κι αναζήτηση γι’ ακόμη περισσότερα σε κάποιους αποτελεί κίνδυνο ενεργοποίησης του ανικανοποίητου αφού εντείνει κάτι το οποίο ήδη έχουμε μάλλον μέσα μας έτσι κι αλλιώς. Την πλασματική μας εντύπωση πως χρειαζόμαστε πάντα κι άλλα κι άλλα κι άλλα κι άλλα. Ωστόσο συνήθως οι συλλέκτες είναι κυρίως άνθρωποι είτε πολύ συναισθηματικοί είτε πολύ λεπτολόγοι κι οργανωτικοί. Άλλες φορές τα παραπάνω χαρακτηριστικά συνδυάζονται άλλες πάλι όχι. Ακόμη όμως κι ο πιο ανοργάνωτος γενικά άνθρωπος συνήθως βγάζει έναν εντελώς διαφορετικό εαυτό όταν πρόκειται για τη συλλογή του. Έτσι, μπορεί να συναντήσεις στο σπίτι κάποιου από αυτούς το απόλυτο χάος κι αν ρίξεις μια ματιά στη γωνιά με τα πολύτιμα αποκτήματά του να νιώσεις πως πρόκειται για διχασμένη προσωπικότητα.

Οι συλλέκτες για πολλούς σωματικά υπερδραστήριους εκεί έξω φαντάζουν άνθρωποι ήρεμοι στην καλύτερη περίπτωση και βαρετοί στη χειρότερη. Παρ’ όλα αυτά δεν αναιρείται τίποτε μέσα τους και πολλοί από αυτούς μπορούν να είναι πολλά περισσότερα από απλοί συλλέκτες όπως επίσης ουκ ολίγες φορές αποτελούν πολύ ενδιαφέρουσες προσωπικότητες με άπειρες ιστορίες να διηγηθούν.  Αρκεί να θελήσεις να μπεις στη διαδικασία να γνωρίσεις κι αυτόν τον μικρόκοσμο που κρύβεται πίσω από τη συλλογή τους και, πού ξέρεις, δεν είναι καθόλου απίθανο να ξεθάψεις χαμένες Ατλαντίδες τελικά. Άσε που δεν είναι σπάνιο η συλλογή ενός ανθρώπου να αποκαλύπτει αρκετά πράγματα και για την προσωπικότητά του, αρκεί φυσικά να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά ώστε να τα ξεχωρίσεις.

 

Συντάκτης: Έλλη Πράντζου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου