Οι αρχές του υφάσματος που σήμερα ονομάζουμε τζιν ή denim, χρονολογούνται απ’ τον 17o αιώνα. Η πρώτη πόλη που δειγμάτισε αυτό το υλικό είναι η Γένοβα -στα γαλλικά Gênes η οποία με την προφορά της μοιάζει με τη λέξη «τζιν». Ένα παρόμοιο υλικό δημιουργήθηκε σύντομα απ’ τους ράφτες των γαλλικών Nimes.

Τα τζιν απ’ τη Γένοβα θεωρήθηκαν για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ως υλικό μέσης ποιότητας, που λειτουργούσε καλά ως πρώτη ύλη για την κατασκευή ενδυμάτων εργασίας, ενώ το denim ήταν καλύτερης ποιότητας. Με τα χρόνια, τα υλικά denim και τζιν έχουν γίνει πανομοιότυπα και σήμερα τα ονόματα αυτά χρησιμοποιούνται εναλλακτικά για να περιγράψουν το ίδιο πράγμα.

Όλα ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια του χρυσού πυρετού στις Ηνωμένες Πολιτείες στα μέσα του 19ου αιώνα. Οι εργάτες αναζητούσαν ρούχα που θα είναι ανθεκτικά στην τριβή και το σχίσιμο. Ένας νέος επιχειρηματίας που είχε μεταναστεύσει απ’ τη Γερμανία στη Νέα Υόρκη πειραματίστηκε με διαφορετικά υφάσματα, όπως το βαμβάκι, αλλά αργά ή γρήγορα όλα καταστρέφονταν.

Το 1873 ο Levi Strauss μαζί με τον συνεταίρο του Jacob Davis κατοχύρωσαν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το παντελόνι από denim, το οποίο ενίσχυσαν με ραφές σε ευαίσθητα, επιρρεπή σε τριβή, σημεία. Επιπλέον, τα παντελόνια είχαν μεταλλικά πρεσαριστά στοιχεία για να μη σχίζονται. Αρχικά το πατρόν των τζιν παντελονιών ήταν η γνωστή σε όλους μας σαλοπέτα, ενώ το σκέτο τζιν ήρθε κάπως αργότερα. Είναι ενδιαφέρον ότι από τότε δεν έχει βγει απ’ τη μόδα.

Τα πρώτα τζιν ήταν βαμμένα με μπλε χρώμα με τη βοήθεια της χρωστικής indigo όταν άρχισε η συνθετική τους παραγωγή. Έτσι και δημιουργήθηκε μια εταιρεία, που όλοι γνωρίζουμε. Αρχικά, τα τζιν είχαν δύο τσέπες στο μπροστινό μέρος και μία στο πίσω. Με τα χρόνια ο αριθμός των τσεπών αυξήθηκε κατά δύο: στο πίσω προσετέθη άλλη μία και μέσα σε μία απ’ τις μπροστινές προστέθηκε ένας μικρός θύλακος, που χρησιμεύει για την αποθήκευση ρολογιού.

Πιθανόν τα τζιν να μην ήταν ποτέ τόσο δημοφιλή αν δεν υπήρχαν τα Western. Στη δεκαετία του ’30 στο Χόλιγουντ οι καουμπόηδες άρχισαν να εμφανίζονται στις οθόνες ντυμένοι με τζιν. Τα αποτελέσματα δεν άργησαν και πολύ να έρθουν καθώς κάθε τύπος ήθελε να μοιάζει με καουμπόη. Κι ακόμα κι αν αρχικά το τζιν θεωρήθηκε ανδρικό ρούχο, η αυξανόμενη δημοτικότητά του οδήγησε 1930 το περιοδικό Vogue στη δημοσίευση μίας διαφήμισης που έδειχνε δύο γυναίκες ντυμένες με τζιν. Το photoshoot ονομάστηκε “Western Chic”. Ο Marlon Brando επίσης στην ταινία The wild one (1953) εμφανίστηκε με τζιν παντελόνι σε μια συμμορία μοτοσικλετών που τρομοκρατούσε τις κοντινές πόλεις. Είχε γίνει πια τάση.

Τα τζιν έχουν γίνει επίσης σύμβολο της νεανικής εξέγερσης. Το 1955, ο James Dean τα φόρεσε στην ταινία The Rebel for No Reason, το γεγονός αυτό προκάλεσε τους νέους που θέλανε την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους να πάνε μαζικά στα καταστήματα για να τα αποκτήσουν. Ως αποτέλεσμα, τα τζιν είχαν απαγορευτεί στα σχολεία και σε ορισμένα πανεπιστήμια (όπως το Stanford!)

Στη δεκαετία του 1960, τροποποιήθηκαν κι έγιναν πιο φαρδιά στο κάτω μέρος του ποδιού (η γνωστή σε όλους μας καμπάνα), τα φορούσαν ο John Lennon κι οι hippies -κυρίως τα έβαζαν σε εκδηλώσεις υπέρ της ειρήνης. Απ’ τη δεκαετία του ’60, τα τζιν είχαν αποκτήσει νέα στιλ. Τα διαφορετικά μοντέλα ήταν σύμβολα των υποκουλτούρων των νέων. Για παράδειγμα, οι skinheads φορούσαν εκείνα που ήταν πολύ στενά στα πόδια κι οι punks προτιμούσαν τους σωλήνες. Τα κλασικά μοντέλα τζιν μπήκαν επίσης στο mainstream τη δεκαετία του ’70, οι εκπρόσωποι των μεσαίων τάξεων στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ άρχισαν να τα φορούν.

Κατά τη δεκαετία του 1980, εμφανίστηκε η τάση για εμφάνιση ολικού denim: εκτός απ’ τα παντελόνια, φορούσαν, πουκάμισα, σακάκια και φορέματα από αυτό το ύφασμα. Μια σημαντική στιγμή στην ιστορία των τζιν ήταν επίσης η δεκαετία του ’90 κι η μόδα για τα λεγόμενα slim jeans. Λατρεύτηκαν απ’ τους ήρωες της σειράς “Beverly Hills 90210”. Με την ανάπτυξη της υποκουλτούρας των σκέιτερ, προέκυψαν τα πολύ φαρδιά με χαμηλό καβάλο. Παρόλο που σήμερα φαίνονται αστεία, ορισμένα έχουν αντέξει στη μόδα.

Είναι δύσκολο ακόμη να προσπαθήσουμε να ονομάσουμε όλους τους ηθοποιούς, τους μουσικούς ή τους καλλιτέχνες, που φορούν τζιν σήμερα -θα ήταν ευκολότερο να ονομάσουμε όσους δεν τα φορούν. Η Britney Spears κι ο Justin Timberlake εμφανίστηκαν στο Gala American Music Awards το 2001, ντυμένοι με τζιν απ’ την κορυφή μέχρι τα νύχια.

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια τα υφασμάτινα παντελόνια κι οι αθλητικές φόρμες καταλαμβάνουν σεβαστό μέρος στην καθημερινή ένδυση κι έχουν κερδίσει δημοτικότητα, αλλά τίποτα δεν ανταγωνίζεται εκείνη τη λατρεία για τα τζιν. Αφού είναι ένα κομμάτι που ανήκει διαχρονικά στην ντουλάπα και το στιλ όλων μας. Και να σκεφτούμε ότι κάποτε προορίζονταν για να εξυπηρετούν μόνο τους εργάτες!

Συντάκτης: Μόνικα Πόχρον
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη