Αναλύοντας κάθε τύπο προσκόλλησης και αφού έχουμε βρει τον δικό μας τύπο, θα δούμε ότι η γνώση δε φέρνει απαραίτητα και τη λύση. Πώς θα σταματήσουμε να επαναλαμβάνουμε τα λάθη μας, τα τραύματα μας και να διορθώσουμε τον τύπο προσκόλλησης μας ή έστω να ελέγξουμε τις αντιδράσεις μας;
Ενώ ο ασφαλής τύπος κάθεται αναπαυτικά στην ασφάλεια του, οι άλλοι τύποι στήνουν χορό προσπαθώντας να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους και μιλούν μέσα από τα άσχημα βιώματα τους ώστε να έρθουν ένα βήμα πιο κοντά στην ονειρική τους σχέση. Όσο παρατηρούμε τα ζευγάρια μέσα από τις ταινίες και κρατάμε τα βασικά χαρακτηριστικά, έχουμε την ευκαιρία να εντοπίζουμε τους τύπους προσκόλλησης και στην καθημερινότητά μας κι έτσι αυτό μας βοηθά να κατανοήσουμε και τους ανθρώπους γύρω μας αλλά και τη θέση μας στην ίδια την κοινωνία. Μέρος δεύτερο λοιπόν, παίρνουμε χαρτί και στιλό γιατί ακολουθούν 3 ζευγάρια της μικρής οθόνης και η δυναμική στη σχέση τους:
1) The breakup, Brooke (αγχώδης τύπος) – Garry (αποφευκτικός τύπος)
Την προηγούμενη φορά, αναλύσαμε περισσότερο την πλευρά του αποφευκτικού, μιας κι είναι ένας από τους πιο παρεξηγημένους (συνήθως) τύπους. Αυτήν τη φορά θα εστιάσουμε περισσότερο στον αγχώδη. Η ταινία έχει τίτλο «ο χωρισμός» γιατί πολύ απλά, καθ’ όλη τη διάρκεια της προβολής υπήρχαν διαφορές, διαμάχες και ένταση, άρα προφανώς και θα οδηγούταν η σχέση σε τέλμα έτσι; Όχι. Κι όμως δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Η Brooke δεν κρατούσε μέσα της το παράπονο που είχε από τον Garry, ο οποίος δεν τη σκεφτόταν και δεν την υπολόγιζε κι αυτό της προσφέρει αυτογνωσία -εκτός από τραύμα- κάτι που δεν έχουν συνήθως οι αγχώδεις τύποι. Γνωρίζει τι χρειάζεται και το ζητάει -με λάθος τρόπο βέβαια κι από λάθος άνθρωπο. Ο αγχώδης τύπος έχει ανάγκη, να τον έχουν ανάγκη. Χρειάζεται την επιβεβαίωση ότι κάνει τα πάντα σωστά, ότι ευχαριστεί το ταίρι του και σαν αντάλλαγμα ζητά την αναγνώριση, διότι έτσι αποφεύγει την απόρριψη, την πιθανότητα εγκατάλειψης και σαν people pleaser κερδίζει την ευχαρίστηση. Στην προκειμένη περίπτωση ο Garry βλέπει το δέντρο και χάνει το δάσος, δεν καταλαβαίνει ούτε στο ελάχιστο τι ζητάει η Brooke, ούτε τον λόγο που αισθάνεται απόρριψη και δεν υπάρχει επικοινωνία με αποτελέσμα να δημιουργείται ένταση (κάτι που ο αποφευκτικός απεχθάνεται). Μιλούν διαφορετική γλώσσα, εκείνος μιλά με ρεαλισμό, λογική, για δεδομένα, την ίδια στιγμή που εκείνη μιλά για ζεστασιά, για τη στιγμή, το ενδιαφέρον, το «σε σκέφτομαι», για τις πράξεις. Είναι σαν να βρίσκεται ο ένας στον πλανήτη Άρη και ο άλλος στην Αφροδίτη. Η Brooke έχει ανάγκη έναν σύντροφο που θα της παρέχει την ασφάλεια που δεν αισθάνθηκε ποτέ, κάτι φυσικώς αδύνατον γιατί ο μόνος άνθρωπος που θα μπορούσε να της το προσφέρει είναι ο ίδιος της ο εαυτός. Ο Garry είναι στον πλανήτη του, χαμένος στον δικό του κόσμο με τα δικά του προβλήματα -τα οποία φυσικά αγνοεί- κι έτσι καταδικάστηκε η σχέση πριν ακόμη αρχίσει. Θαύμα που άντεξαν πάνω από 6 μήνες, γιατί χωρίς την απαραίτητη θεραπεία και από τις δυο πλευρές η σχέση πιο πολύ με bing bang έμοιαζε, παρά με συμβίωση.
Πηγή φωτογραφίας
2) Sex and the City Miranda, (αγχώδης τύπος) – Steve (Ασφαλής τύπος)
Μια σχέση παράδειγμα κατ’ εμέ. Μακροχρόνια σχέση, μια όμορφη οικογένεια μ’ ένα ακόμα πιο όμορφο παιδάκι. Ο Steve είναι η «κολώνα» αυτής της σχέσης, η ήρεμη δύναμη, η φωνή της λογικής κι η προσωποποίηση της σταθερότητας. Η Miranda είναι all over the place και με μεγάλη ευκολία «χάνει την μπάλα» οπότε έχει ανάγκη απ’ αυτήν τη σταθερότητα. Είναι όμως αρκετό αυτό για να πετύχει μια σχέση; Φυσικά και όχι. Σαν αγχώδης έχει διδαχθεί πως πρέπει συνεχώς να κινείται, να είναι stand by ανά πάσα ώρα και στιγμή καθώς φοβάται και πρέπει να καθησυχάσει τον εαυτό της, είτε με υπέρ εργασία, με έντονη κοινωνική ζωή (μην ξεχάσουμε ότι έχει και επιρροή από την Carrie, ένα άλλο είδος αγχώδη τύπου) και έχει ανάγκη από δράμα. Είναι σχεδόν εθισμένη σ’ αυτήν τη συνεχή ένταση και η ασφάλεια και η ηρεμία που προσφέρει ο Steve είναι θα λέγαμε, ενοχλητική καθώς δεν μπορεί να την ακολουθήσει, πόσο μάλλον να την αντιληφθεί. Αυτό που συμβαίνει σ’ αυτήν τη σχέση είναι πως με τον τρόπο που συμπεριφέρεται μπερδεύει τόσο πολύ τον Steve που εν κατακλείδι από ασφαλή τύπο τον οδηγεί προς την αγχώδη πλευρά μέρα τη μέρα, αφού είναι τόσο ασταθής που εξαιτίας της χάνονται οι ισορροπίες στο γάμο τους. Υπέρ ανάλυση, υπεκφυγές, αποφυγή του πραγματικού εσωτερικού τραύματος και της ρίζα του προβλήματος, το αποτέλεσμα; Η απιστία. Σε καμία περίπτωση δε δικαιολογείται, αλλά ο λόγος αυτής μας δίνει αρκετές απαντήσεις. Η Miranda λοιπόν μέσα από τον πόνο έκανε τη διαφορά, πήγε για θεραπεία κι έτσι απέφυγε να μεταφερθεί στον αποφευκτικό τύπο, οπότε μετά από έναν σύντομο χωρισμό, κατάφεραν να ξανά ενωθούν. Αυτό συνέβη γιατί δεν αφέθηκε στο τραύμα, αλλά επέλεξε συνειδητά να το επιλύσει κι αυτό οφείλεται σε όλη την καλή δουλειά που έκανε ο Steve μένοντας ανοιχτός σε επικοινωνία, μιλώντας για όσα σκέφτεται και νιώθει, κρατώντας ψηλά τον φάρο του καλού παραδείγματος ενός υγιή ψυχικά ανθρώπου -εξάλλου ποιος δεν κάνει λάθη;
Πηγή φωτογραφίας
3) The Ultimatum: Queer Love, Xander (αγχώδης τύπος) – Vanessa (αποδιοργανωμένος τύπος)
Η σειρά -κοινωνικό πείραμα- είναι όπως λέει κι ο τίτλος ένα τελεσίγραφο, «ή προχωρά η σχέση σε γάμο ή σε χωρισμό» κι αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα των σχέσεων και της πίεσης που δέχονται οι άνθρωποι σήμερα. Είναι μάλιιστα ένα πολύ καλό πάτημα ώστε να ανακαλύψουμε πραγματικά τους δυο αυτούς τύπους. Η Xander έχει αποφασίσει πως θέλει οικογένεια και παιδιά, σαν αγχώδης τύπος αυτό που έχει περισσότερο ανάγκη είναι σύνδεση, αγάπη, προστασία, ασφάλεια, όλα όσα προσφέρει μια οικογένεια και που εκείνη φυσικά δε βίωσε, γι αυτό εξάλλου τα χρειάζεται. Η Vanessa (αποδιοργανωμένος τύπος, αγχώδης κι αποφευκτικός ταυτόχρονα) από την άλλη πιέζεται και δε γνωρίζει αν είναι έτοιμη για μια μεγάλη δέσμευση σαν αυτή (ή οποιαδήποτε άλλη όπως ξέρουμε για τους αποφευκτικούς), της αρέσει να φλερτάρει και να κοινωνικοποιείται -τα αντίθετα έλκονται που λένε. Είναι μαζί για 4 ολόκληρα χρόνια, σχέση ρεκόρ μ’ αυτούς τους τύπους ή ίσως και ζωντανό παράδειγμα του δεσμού τραύματος (trauma bond). Ο αγχώδης τύπος αφού δεν έχει βγάλει άκρη και δεν έχει λάβει όσα επιθυμεί, αναγκάζεται να προβεί σε αυστηρά μέτρα παίρνοντας εξαρχής μέρος στο κοινωνικό αυτό πείραμα. Από την άλλη ο αποδιοργανωμένος τύπος ξεκινάει με ενθουσιασμό κάτι που σύντομα εξαφανίζεται, μόλις τα συναισθήματα γίνονται έντονα και βγαίνει στην επιφάνεια το τραύμα. Δυο επιλογές εμφανίζονται λοιπόν, ή ο αποδιοργανωμένος τύπος το αντιμετωπίζει ή διαλύεται η σχέση αφήνοντας και τις δυο πλευρές εκτεθειμένες σ’ αυτό που φοβούνται περισσότερο, την εγκατάλειψη, την απόρριψη και την έλλειψη σταθερότητας. Συνήθισαν σ’ αυτά τα χρόνια να κάνουν κύκλους, να αντέχουν η μια την άλλη και η μετέπειτα ζωή θα τους φανεί σαν άθλος του Ηρακλή, αφού δεν είναι εύκολο να σπάσει ο δεσμός τραύματος. Κι άλλα πρόσωπα εμπλέκονται στη σχέση αφού αποφεύγεται να λυθεί η ρίζα του τραύματος, με αποτέλεσμα να τραβούν στην τρύπα του όζοντος και άμαχο πληθυσμό, γυρίζοντας όμως πάντα η μια στην άλλη. Εντάσεις και κατηγορίες δε λείπουν, η Vanessa σαν αποδιοργανωμένος τύπος δε γνωρίζει καν τι είναι αυτό που πραγματικά θέλει μεταπηδώντας ανάμεσα στους δυο τύπους προσκόλλησής της (αγχώδης κι αποφευκτικός) από τη μια στιγμή στην άλλη, μπερδεύοντας εκτός από τη σύντροφο της και όλο το πανελλήνιο. Θα καταλήξουν άραγε μαζί; Προβλέπω έκρηξη δράματος στις οθόνες μας, γιατί αυτή η σχέση δεν είναι από αγάπη, αλλά από εθισμό στον πόνο και μόνο μια πρόταση ταιριάζει εδώ «σε διαλέγω γιατί μου θυμίζεις το χάος που ζούσα μικρή και παρ’ όλο που δεν το θέλω διότι με πονάει, το έχω συνηθίσει».
Πηγή φωτογραφίας
Σας το είπα και θα σας το ξανά πω. Αναλόγως τις επιλογές συντρόφων που κάνουμε, μπορούμε να αλλάξουμε τύπο προσκόλλησης κι αυτό συμβαίνει λόγο των επιρροών που λαμβάνουμε. Ναι, κάποιες σχέσεις έχουν έντονο πάθος, ένταση, ζωντάνια, περιπέτεια, όχι όμως και σταθερότητα, ισορροπία, συναισθηματική υγεία. Υπάρχει ένα ρητό που λέει «καμιά φορά πρέπει να αφήσεις αυτό που θέλεις, για να έχεις αυτό που αξίζεις» και εδώ, πρέπει να κατανοήσουμε ότι επιλέγοντας μια υγιή σχέση αναγκάζοντας μας να αλλάξουμε μοτίβα, εκείνη θα αποδειχθεί πολύ καλύτερη από το να μένουμε σε μια ανθυγιεινή σχέση που συνεχίζει τη διαιώνιση του τραύματος λόγο της συνήθειας. Δε συνηθίζεται ο πόνος, μόνο μεγαλώνει.
Συντάκτης: Σταυρίνα Τσατσανίδη
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου
