Έχω κανονίσει χαλαρό καφεδάκι με φίλους για να αράξουμε και να τα πούμε. Πάνω στην κουβέντα πέφτει φρέσκο θέμα στο τραπέζι και ξεκινάει μία εξονυχιστική ανάλυση απ’ τον καθένα. Ξαφνικά κάνει την εμφάνισή της η πρώτη διαφωνία. Τα χαμόγελα κόβονται απότομα κι η χαλαρή ατμόσφαιρα μετατρέπεται σε τελικό πρωταθλήματος στο ΣΕΦ. Τα επιχειρήματα πέφτουν βροχή, οι φωνές μας καλύπτουν συζητήσεις σε διπλανά μαγαζιά και τα νεύρα μας κρόσσια. Κανένας δεν κάνει πίσω ούτε χιλιοστό. Μόνο ένας θα βγει νικητής.
Θέλω να ακούσω αυτές τις τρεις μαγικές λέξεις: «Εντάξει, έχεις δίκιο», αλλά κατά πάσα πιθανότητα παίρνω ένα: «Σκάσε, ρε μαλάκα». Αυτές οι μάχες αποτελούν συγκρούσεις του εγωισμού μας. Όταν έχω δίκιο, τονώνεται ο εγωισμός μου, αυξάνεται η αυτοπεποίθησή μου και νιώθω περήφανος για μένα. Πανηγυρίζω τη νίκη μου με φωνές κι άσεμνες χειρονομίες, ταπεινώνοντας τον εχθρό. Εντάξει, πλάκα κάνω. Απλά θα του το χτυπάω μέχρι να το ξεχάσω.
Και ποιος δε χαίρεται όταν έχει δίκιο; Σε κανένα δεν αρέσει να χάνει. Ακόμα κι αυτοί που υποτίθεται ότι απολαμβάνουν μία διαφωνία, επειδή εξελίσσονται πνευματικά κι άλλα τέτοια, δε γουστάρουν να είναι λάθος. Είναι υποκρισία αυτές οι δήθεν πολιτισμένες απόψεις. Ίσως, να μην τους πειράξει τόσο όσο εμένα αλλά και πάλι θα παλέψουν με νύχια και με δόντια πριν καταλήξουν στο να τα παρατήσουν. Με ένα ήρεμο ύφος θα προσπαθήσουν να χρυσώσουν το χάπι της ήττας τους.
Δεν υπάρχει Έλληνας που θα παραδεχθεί ότι δε γνωρίζει κάτι ή, ακόμη χειρότερα, ότι έχει άδικο. Ο Έλληνας τα ξέρει όλα και δεν έχει ποτέ άδικο. Ακόμα κι όταν έχει άδικο, δικαίως το έχει. Δεν υπάρχει περίπτωση να ξεχάσω αυτά τα υπέροχα οικογενειακά δείπνα, τα οποία στο τέλος μοιάζουν με βομβαρδισμένο τοπίο με τον καπνό να περιφέρεται πάνω απ’ την καμένη γη. Είναι στο αίμα μας αυτή η συνεχής θέληση για να αναδειχθούμε, να φανούμε πιο έξυπνοι, πιο διαβασμένοι, πιο ετοιμόλογοι. Ο Έλληνας θα παλέψει μέχρι να καταφέρει να είναι καλύτερος απ’ τον δίπλα.
Είναι εμψυχωτικό αυτό το αίσθημα. Ένα τονωτικό εμβόλιο στην καρδιά του εγωισμού. Και μη μου πει κάποιος πως δεν είναι εγωιστής, έχει άδικο πριν ξεκινήσει να επιχειρηματολογεί. Δεν υπάρχει άνθρωπος, ο οποίος να μην σκέφτεται τον εαυτό του κι εν μέρει το συμφέρον του. Το προνόμιο της ζωής είναι από μόνο του εγωιστικό. Ζεις για σένα πρώτα κι έπειτα για τους υπόλοιπους. Σίγουρα, ο εγωισμός μπορεί να αναλυθεί σε μία κλίμακα απ’ το: «Και ποιος είσαι εσύ ρε;» μέχρι το: «Ό,τι πεις εσύ», όμως πρέπει να παραδεχθείς ότι υπάρχει μέσα μας.
Οι πιο οδυνηρές διαφωνίες, που έχουν υπάρξει ποτέ και που ποτέ κανένας δεν κέρδισε, είναι αυτές στις σχέσεις. Σχεδόν ποτέ. Έχει γίνει ένα στερεοτυπικό αστείο, το οποίο προσπαθεί να διακωμωδήσει την κατάσταση.
Για να περάσουμε στο σοβαρό της υπόθεσης, οι σχέσεις έχουν άπειρες διαφωνίες κι ο κάθε εμπλεκόμενος προσπαθεί να τις κερδίσει. Δε θέλει να χάσει έδαφος, όσον αφορά την ιδεολογία και τη ρουτίνα του. Οι διαφωνίες υπάρχουν για να λύνονται και να θέτουν όρια σε όλα τα θέματα.
Προσωπικά, γουστάρω πολύ να έχω δίκιο, αλλά πολύ περισσότερο να το ακούω. Είναι ηδονικό το άκουσμά του. Επιβεβαιώνω τον εαυτό μου, όσο ανασφαλές κι αν φαίνεται, και παράλληλα καταφέρνω να παίρνω αυτό που θέλω. Είναι στιγμές χαράς και μερικού ναρκισσισμού. Δεν το κάνω από κακία, για να επιβληθώ στον άλλο, αλλά επειδή το χρειάζομαι. Θέλω την επιβράβευση στη ζωή μου, για να νιώσω ότι κάτι κάνω καλά. Μία καλή κουβέντα με σκοπό να γίνω καλύτερος άνθρωπος.
Το δίκιο και το άδικο ανήκουν στην ίδια κατηγορία με το σωστό και το λάθος. Δεν είσαι πάντα σίγουρος αν είναι αντικειμενικά ή υποκειμενικά. Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να τα αναλύσεις και να τα συζητήσεις μέχρι να βρεις μια άκρη.
Η μεγαλύτερη επιβράβευση που παίρνω όταν έχω δίκιο είναι η ευκαιρία να κοιτάξω τον άλλο στα μάτια και να του πω με σταθερή φωνή κι ένα χλιαρό χαμόγελο: «Στα ‘λεγα».
Επιμέλεια Κειμένου Θάνου Αραμπατζή: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Θάνος Αραμπατζής
