Θα ’χεις αναρωτηθεί πολλές φορές, πώς μπορούσαν οι γενιές που προηγήθηκαν της δικής σου, να ζουν χωρίς όλ’ αυτά που διευκολύνουν την καθημερινότητά σου και την κάνουν πιο υποφερτή. Χωρίς την τεχνολογία που σου επιτρέπει να έχεις ελεύθερη πρόσβαση στις διάφορες γωνιές της γης -ακόμα κι αν δεν είναι τετράγωνη και σε κρατάει ενήμερο για ό,τι συμβαίνει στον πυρήνα τους. Χωρίς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που σε φέρνουν ακόμη πιο κοντά σε ανθρώπους που μπορεί και να μη γνώριζες ποτέ, υπό διαφορετικές συνθήκες. Χωρίς τα διάφορα μέσα μεταφοράς που διευκολύνουν τη μετάβασή σου σε όποιον προορισμό επιθυμεί η ψυχούλα σου, χωρίς τις οικιακές συσκευές που χρησιμοποιείς ευλαβικά για να μην παιδεύεσαι, χωρίς την πλειοψηφία των πραγμάτων που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή γύρω σου.

Η άρνησή σου να φανταστείς τον εαυτό σου στη θέση τους κι ο τρόμος που νιώθεις να κατακλύζει το είναι σου όταν επιτρέπεις στο μυαλό σου να το κάνει, δεν περιγράφεται. Κι αυτό, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της επιρροής που έχουν σε ό,τι πρεσβεύεις ως άνθρωπος, γιατί δεν μπορείς να φανταστείς τη ζωή σου χωρίς την ύπαρξή τους. Η παγκοσμιοποίηση, λοιπόν, έχει αλλάξει εντελώς τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την πορεία μας σ’ αυτήν και το πόσο απαραίτητα μας έχουν γίνει. Και μετά από πολλή σκέψη, φτάνουμε -είτε το θέλουμε είτε όχι- στο εξής ερώτημα: Είναι όντως η γενιά μας πιο έξυπνη απ’ τις προηγούμενες;

Οι απόψεις στο συγκεκριμένο θέμα διίστανται, γεγονός που έχει οδηγήσει στην παρερμήνευση της σημασίας του και στην παρεξηγημένη φύση του νοήματός του. Κάτι πρέπει να έκαναν σωστά οι προηγούμενοι για να φτάσουμε σε μια πιο ανεπτυγμένη εκδοχή του κόσμου στον οποίο έχουμε την τύχη να ζούμε. Κάθε προηγούμενη γενιά, λοιπόν, έχει αφήσει πίσω της βάσεις για ν’ ακολουθήσουν οι επόμενες, έτσι ώστε να μη σταματήσουν ποτέ να ενισχύουν τα θεμέλιά της και να προσθέτουν τα δικά τους.

Το συγκεκριμένο ερώτημα έχει οδηγήσει τους επιστήμονες στην περαιτέρω ανάλυσή του, τόσο στο βιολογικό, όσο και στον ψυχολογικό τομέα. Η ικανότητα του ανθρώπινου είδους να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται μ’ επιτυχία στις συνθήκες της εξέλιξής του είναι γεγονός αξιοθαύμαστο που κανένας ειδικός δεν έχει ακόμα καταφέρει να εξηγήσει. Δε βασίζεται όμως σ’ έναν συγκεκριμένο τομέα και χαρακτηρίζεται από μια πραγματικότητα πολύπλευρη αλλά κι αξιοσημείωτη.

Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει σε διάφορα συμπεράσματα, όσον αφορά την ευφυΐα του σύγχρονου ανθρώπου και το πώς αυτή συγκρίνεται με των προγόνων του. Ένα απ’ αυτά, λοιπόν, είναι και η έκθεσή του στην τεχνολογία, ακόμα κι αν η έννοια της λειτουργεί σαν μια ομπρέλα, αφού συμπεριλαμβάνει ακόμη περισσότερες. Προσφέρει πρόσβαση σ’ ένα φάσμα γνώσης που δεν μπορεί κανείς από εμάς να υπολογίσει κι αν χρησιμοποιηθεί με το σωστό τρόπο, μπορεί να προσφέρει ευκαιρίες ζωής και να πραγματοποιήσει όνειρα που χωρίς αυτή, ίσως και να μην υπήρχαν.

Η τυφλή πίστη μας όμως σε κάτι που έχει τη δυνατότητα να μας καταστρέψει, αν του το επιτρέψουμε, έχει μειώσει την ικανότητά μας να βασιζόμαστε σε στοιχειώδη ένστικτα που θα ’πρεπε να είχαμε ήδη καλλιεργήσει. Οι χειρονακτικές εργασίες αποτελούν πλέον είδος προς εξαφάνιση, οι άνθρωποι που διακατέχονται από μια ανεξήγητη ανάγκη να δημιουργήσουν περιθωριοποιούνται κι αυτοί που έχουν μετατραπεί σε πρότυπα έχουν χάσει την ουσία της ζωής κι αγγίζουν με τ’ ακροδάχτυλα την επιφάνειά της.

Οι άνθρωποι του παρελθόντος θα διαφέρουν πάντα απ’ τους ανθρώπους του μέλλοντος. Αυτό είναι γεγονός και βασίζεται περισσότερο απ’ όσο πιστεύουμε στις συνθήκες υπό τις οποίες μεγάλωσαν. Έκαναν το καλύτερο που μπορούσαν για να προοδεύουν στους διάφορους τομείς της ζωής κι αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση ή και προς αποφυγή. Έμαθαν να διεκδικούν τα θέλω τους με νύχια και με δόντια, να κυνηγούν τα πιστεύω τους, να βρίσκουν την ευτυχία στις μικρές στιγμές που έκαναν τη ζωή να φαντάζει μεγάλη και να μετατρέπουν την κάθε δυσκολία της σ’ αυτό το λιθαράκι που θα τους οδηγούσε προς ένα καλύτερο αύριο.

Γιατί, όταν μια κοινωνία προοδεύει εξαιτίας των ανθρώπων που ζουν σε αυτήν, σου προσφέρει ευκολίες τις οποίες δεν μπαίνεις στη διαδικασία να επεξεργαστείς ή ακόμη και να σκεφτείς πως θα μπορούσες να είχες αποκτήσει διαφορετικά, γεγονός που κλέβει λίγη απ’ τη μαγεία της ύπαρξής τους. Αν το καλοσκεφτείς όμως, όλα απ’ τον άνθρωπο ξεκινούν κι όλα στον άνθρωπο τελειώνουν. Η ευφυΐα είναι εντελώς υποκειμενική και δεν μπορεί κανείς να κρίνει κατά πόσο επηρεάζεται απ’ το χρόνο, αν δε μελετήσει προσεκτικά κάθε πτυχή του.

Συντάκτης: Έλενα Γεωργίου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου