Τα παιδιά είναι ένα τεράστιος τόμος. Φαντάσου τα, σαν μια εγκυκλοπαίδεια, με πολλά και διαφορετικά κεφάλαια που απαιτεί χρόνο, υπομονή και καλή διάθεση για να διαβαστεί και να κατανοηθεί.

Είτε είναι δικά σου, είτε είσαι εκπαιδευτικός, είτε είναι παιδιά κάποιου συγγενικού προσώπου, η συναναστροφή και η αλληλεπίδραση μαζί τους, σου μαθαίνει πολλά και σε γεμίζει με απορίες. Μπορεί και να σε πάει ένα βήμα παρακάτω, ειδικά σε θέμα που το είχες εντελώς διαφορετικά και πατροπαράδοτα στο μυαλό σου.

Ένας βασικός άξονας στον οποίο κινούνται τα παιδιά, μόλις αρχίσουν λίγο να καταλαβαίνουν είναι η επανάσταση και η αντιρρησία. Ξεκινούν να ανακαλύπτουν τον κόσμο γύρω τους και αντιδρούν από τα πρώτα τους βήματα. Από το «μην τρέχεις, θα πέσεις» που εννοείται συνεχίζουν να τρέχουν και πιο γρήγορα από πριν, μέχρι το «καπνίζεις πολύ βρε παιδάκι μου» και το «τρως συνέχεια βλακείες», είναι πολλά τα χρόνια που μεσολάβησαν κυρ Στέφανε. Αλλά φαίνονται σαν ένα τσιγάρο δρόμος. επειδή είναι στη φύση των παιδιών να στέκονται απέναντι σε αυτό που πας να τους δείξεις. Κι έτσι θα έπρεπε να είναι. Τα παιδιά, τα κάνουμε, τα μεγαλώνουμε ή τα διδάσκουμε, όχι για να γίνουν αυτό που θα θέλαμε εμείς. Αλλά, για να αναπτυχθούν πιο πολύ από αυτό. Και εμείς να είμαστε περήφανοι για όσα κατάφεραν.

Τα παιδιά πρέπει να αμφισβητούν και να αμφιβάλλουν. Να γίνονται φιλόσοφοι χωρίς να έχουν βασικές γνώσεις φιλοσοφίας. Να βλέπουν το τραπέζι μπροστά τους και να σκεφτούν πως το βλέπουν, αλλά στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει. Να παρακολουθούν δηλαδή κάτι στην τηλεόραση και να μην το καταπίνουν αμάσητο. Να μπορούν να νιώθουν πως αυτό που τους περνούν σαν μήνυμα, ίσως να μην είναι και απόλυτα σωστό. Ή να είναι ορθό μόνο για ένα γκρουπ ανθρώπων. Τα παιδιά έρχονται στον κόσμο για να μηδενίσουν όλα τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις που τους μεταφέρουμε εμείς σαν γονείς ή τα κοινωνικά πρότυπα. Θέλουν να αποκτήσουν τα δικά τους κριτήρια κι αρχές. Νιώθουν βαθύ σεβασμό και συγκίνηση για τους πρόσφυγες και τα μικρά τους που καταφέρνουν να επιβιώσουν σε μια χώρα όπως η Ελλάδα και που κυρίως φτάνουν στη στεριά κάποιου απομακρυσμένου νησιού, σώοι. Κι ας λένε κάποιοι μεγαλύτεροι πως ήρθαν για να αναστατώσουν και «άντε πάλι μπλεξίματα, από τότε που άνοιξαν τα σύνορα».

Τα παιδιά, παρά το γεγονός πως αντιδρούν και φαίνεται σαν να περνάνε μια μόνιμη εφηβεία, έχουν μια καρδιά γεμάτη αγάπη και για τον όμοιο και για το διαφορετικό τους. Έχουν επίγνωση και μπορεί και να φοβούνται να βγουν μέχρι αργά τη νύχτα, αλλά και θα βγουν και θα βοηθήσουν κάποιον στο δρόμο, κι ας τους λένε οι γονείς διαρκώς να προσέχουν. Ζουν τη ζωή τους με ρίσκο και έτσι μαθαίνουν τι τελικά θα συμβεί όταν κάνουν κάτι. Αντικρούουν επιχειρήματα, διαβάζουν πέρα από τα σχολικά, αναρωτιούνται γιατί πάντα πρέπει να κάνουν αυτό που τους λες, όταν τους το λες, και εσύ μένεις άναυδος χωρίς να έχεις απτούς λόγους και απαντήσεις. Η απάντηση «γιατί το λέω εγώ», δεν είναι η κατάλληλη. Ειδικά όταν θέλεις να έχεις ένα παιδί υγιές, και ψυχικά και σωματικά. Ειδικά όταν ενδιαφέρεσαι για τη βελτίωση και συναισθηματική νοημοσύνη ενός άλλου προσώπου. Γιατί, τα παιδιά είναι άνθρωποι. Σαν εσένα, εμένα και τον γείτονα. Όχι ρομπότ. Δεν εκτελούν εντολές! Αναπνέουν και κάνουν πράξη όσα τους λέει η καρδιά τους.

Τα πνεύματα αντιλογίας είναι ελκυστικά, εύστροφα και με μια δυναμική που πολλοί ενδόμυχα ζηλεύουν. Έχουν μια σπίθα στα μάτια, μια δίψα για να αποκτήσουν γνώσεις και εμπειρίες πέρα από τα συνηθισμένα. Όλα αυτά, φυσικά, είναι καλό να συμβαίνουν μέσα σε λογικά πλαίσια και θέτοντας  όρια και υποτυπώδεις κανόνες. Όμως, εάν έχεις κοντά σου ένα τέτοιο παιδί, που λειτουργεί σαν άνθρωπος που ψάχνεται και δεν υπακούει μόνο, που φέρεται όμορφα και ενάντια στα δεδομένα και που απομακρύνεται από το μοτίβο του να κάνει ότι του πεις, τότε να νιώθεις ευγνωμοσύνη και να αφήσεις την ελευθερία του παιδιού αυτού να εξελιχθεί, όπως εκείνο επιθυμεί.

Συντάκτης: Ευτυχία Συντυχάκη
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.