Ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής ενός ανθρώπου είναι εκείνο των ερωτικών σχέσεων. Ένας τομέας που έχει γίνει πολλές φορές αντικείμενο σχολιασμού σε πολυάριθμες συζητήσεις. Όχι κι άδικα, αφού μια σχέση αναζωογονεί και βελτιώνει τον άνθρωπο ή αν, τελικά εξελιχθεί ανώμαλα, αποτελεί τουλάχιστον ένα ισχυρό μάθημα περί ζωής.

Μιλώντας πιο ειδικά, βασικό στοιχείο μιας σχέσης είναι η ισορροπία ανάμεσα στους συντρόφους, που αν τυχόν εκείνη λοξοδρομήσει τότε εμφανίζεται στη θέση της η τοξικότητα. «Χάνω τον εαυτό μου σιγά-σιγά μέσα στη συγκεκριμένη σχέση» ακούμε ή και ξεστομίζουμε συχνά. Πότε γίνεται αυτό; Όταν ακριβώς εκλείπει η ισορροπία και τη σχέση κατευθύνει κατά ένα μεγάλο μέρος ή ακόμη κι αποκλειστικά μόνο ο ένας σύντροφος. Όταν ο ένας, δηλαδή, συμπεριφέρεται χειριστικά.

Ας προσπαθήσουμε να το εξηγήσουμε καλύτερα μέσα από παραδείγματα. Βγαίνετε έξω πρώτη φορά με τον εν δυνάμει σύντροφό σου και, μετά από μια ελαφρά σου άρνηση, του επιτρέπεις να πληρώσει, τελικώς, τον λογαριασμό, αφού τόσο επιμένει να σε κεράσει. Εκείνη τη στιγμή αυτή η χειρονομία μεταφράζεται στη σκέψη σου σαν σημάδι ευγένειας. Βγαίνετε δεύτερη φορά και πληρώνει ξανά το φαγητό σας κι αυτό επαναλαμβάνεται κάθε φορά που βγαίνετε, και μέσα στη σχέση πια. Τότε θεωρείς ότι ίσως πρόκειται για έναν άνθρωπο με μεγάλη οικονομική ευχέρεια, άκρατα γενναιόδωρο.

Στη μεταξύ σας πορεία κι αφού έχει πείσει για το νοιάξιμο και τις καλές προθέσεις, σκλαβώνοντάς σε με τις κινήσεις του, επιλέγει κάθε επόμενη φορά πού θα πάτε για καφέ ή ποια παράσταση θα δείτε κι ενώ του αντιπροτείνεις κάποια άλλη εναλλακτική η οποία μπορεί να σ’ αρέσει περισσότερο, επιμένει μέχρι να περάσει το δικό του.

Αντίστοιχα, αν συγκατοικείτε, σε ρωτάει όλο και πιο συχνά πού πρόκειται να πας, με ποιους και τι ώρα θα επιστρέψεις. Την πρώτη φορά, θεωρείς ότι το κάνει από αγάπη κι απύθμενο ενδιαφέρον προς εσένα, αλλά μήπως η πραγματικότητα είναι άλλη; Μήπως όλο αυτό δε συμβαίνει λόγω αγάπης αλλά σε μια προσπάθεια κυριαρχίας, σαν μια επιβολή εξουσίας πάνω σου;

Οι χειριστικοί άνθρωποι δεν αναγνωρίζονται εύκολα, γιατί πρώτα χειραγωγούν συναισθηματικά κι, αφού κάνουν τον άλλον να αισθανθεί ασφαλής, αρχίζουν να ελέγχουν και να καταπιέζουν.  Βέβαια, το χειρότερο όλων είναι ότι αυτά τα άτομα, όταν αντιληφθούν ότι σε εξουσιάζουν ολοκληρωτικά, τότε προσπαθούν να σε ευνουχίσουν πλήρως. Το μέσο τους είναι να δημιουργούν ενοχές στο θύμα τους, όταν αυτό αρνηθεί να τους υπακούσει, να τους πληροφορήσει δηλαδή σχετικά με το πού πάει ή αρχίζει να αντιδρά, υψώνοντας ακόμη κι ελάχιστα τη φωνή του.

Το αποτέλεσμα μιας χειριστικής σχέσης είναι κάθε φορά το ίδιο, δηλαδή κάποια στιγμή ο χειριζόμενος σύντροφος χάνει στοιχεία της προσωπικότητάς του και νιώθει πλέον ότι δεν έχει τη δύναμη να υπερασπιστεί τον εαυτό του, καθώς λόγω της χειριστικής συμπεριφοράς που δέχεται, η αυτοεκτίμηση κι η αυτοπεποίθησή του έχουν πέσει κατακόρυφα, μέχρι που τελικά χάνει τον εαυτό του ολοκληρωτικά και γίνεται ένα άβουλο πλάσμα, που άκριτα τα δέχεται και τα ακολουθεί όλα.

Κάποια από αυτά τα χειριστικά άτομα, επειδή ακριβώς έχουν αδίστακτη δίψα για κυριαρχία κι επιβολή, μπορεί να γίνουν αρκετά επιθετικά, όταν το θύμα δεν έχει την ικανότητα να αντιδράσει πλέον ή ακριβώς το αντίθετο, όταν αρχίσει να τον ξεβολεύει επιχειρώντας να απαλλαχθεί απ’ τον ρόλο του θύματος.

Σε όλο αυτό μία και μοναδική λύση υπάρχει: η φυγή κι η απομάκρυνση.  Κι αυτό πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, καθώς μετά είναι δύσκολο να σπάσει ο φαύλος αυτός κύκλος. Δεν είναι αγάπη, ούτε ενδιαφέρον. Είναι μία χειριστική συμπεριφορά, που αποσκοπεί στη συναισθηματική κακοποίηση.

Και συνήθως το ένστικτό μας μάς προειδοποιεί για τέτοιους ανθρώπους, ας το ακούσουμε!

 

Συντάκτης: Βίκυ Αντωνιάδου
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη