Κι ενώ ξεκινάς με τις καλύτερες προοπτικές στα θέματα σχέσεων, παντός τύπου σχέσεων, καταλήγεις είτε να αρχίζεις να αδιαφορείς για πολλά άτομα εκεί έξω, είτε εξελίσσεσαι στο κομμάτι αυτό θετικά και προοδεύεις, ή αντιμετωπίζεις θέματα εμπιστοσύνης. Το να εξελιχθείς είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο στη ζωή σου καθώς έχεις μάθει πια πως να αντιμετωπίζεις πληθώρα ανθρώπων και καταστάσεων. Αυτό είναι το εύκολο κομμάτι της υπόθεσης αν το έχεις καταφέρει. Όπως επίσης και το να φτάσεις να αδιαφορείς για ανθρώπους που σου έχουν συμπεριφερθεί σκάρτα ή με άσχημο τρόπο. Από την άλλη πλευρά, τι γίνεται όταν αρχίζεις να συνειδητοποιείς ότι ίσως έχεις θέματα εμπιστοσύνης;
Τα θέματα εμπιστοσύνης σε μια σχέση και κατ’ επέκταση σ’ ένα άτομο, συνήθως προκύπτουν, λόγω «καταπάτησης» της εμπιστοσύνης του από το άλλο άτομο. Θα μου πεις και πως ξέρω ποιο άτομο μπορώ να εμπιστευτώ; Κι εγώ θα έρθω και θα σου απαντήσω το εξής. Από μικρή ηλικία, μας μαθαίνουν να μην εμπιστευόμαστε εύκολα κανέναν άνθρωπο και να τον περνάμε λίγο από «40 κύματα» για να είμαστε κατά 85% βέβαιοι ότι ίσως δε μας προδώσει. Το υπόλοιπο 15% κρατάμε μια επιφύλαξη στο τι μέλει γενέσθαι. Τα ποσοστά ποικίλλουν ανάλογα με τα βιώματα του καθενός. Παράλληλα, θα πρέπει να είμαστε σίγουροι μήπως έχουμε εμείς δημιουργήσει κάποια θέματα εμπιστοσύνης στην όποια σχέση μας, χωρίς στην ουσία να υπάρχουν.
Σίγουρα, το ένα έχει κάποιος ένα τέτοιο θέμα, του προκαλεί άγχος, ανασφάλειες και ίσως στο τέλος κάποια απομόνωση. Φυσικά ως αποτέλεσμα αυτών, επηρεάζονται πολύ οι διαπροσωπικές σχέσεις. Δε ζούμε, δυστυχώς ή ευτυχώς, σε έναν κόσμο ονειρικά πλασμένο. Οπότε πολλές φορές, οι αρνητικές εμπειρίες μας, κατακλύζουν το μυαλό και μας κάνουν να αντιμετωπίζουμε καταστάσεις με τρελή καχυποψία, ειδικά στις αρχές μιας σχέσης. Ποια είναι τα σημάδια του ατόμου που έχει θέματα εμπιστοσύνης με τους γύρω του;
Με βάσει ψυχολόγους αλλά life coaches, καταλήγουμε στα παρακάτω:
- Ένδειξη ζήλιας και καχυποψίας. Αυτό προέρχεται από ανασφάλεια προηγούμενων σχέσεων του ατόμου, που του έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη του, με σημάδια προδοσίας έντονα και αμφισβήτησης.
- Υπερβολικός έλεγχος. Τα άτομα αυτά θέλουν να έχουν τον έλεγχο για τις περισσότερες κινήσεις του άλλου αλλά ακόμα και τον έλεγχο καταστάσεων. Με αυτό τον τρόπο, πιστεύουν μέσα τους, ότι θα μειώσουν τις πιθανότητες απρόβλεπτων συμβάντων που θα επηρέαζαν και αυτούς αλλά και τη σχέση τους.
- Φόβος εγκατάλειψης. Ο φόβος αυτός πολλά άτομα τα κάνει να απομακρύνονται ακόμα και από σχέσεις που πιθανόν να ευδοκιμούσαν στο μέλλον, λόγω του ότι θέλουν να αποφύγουν το να πληγωθούν εις βάθος.
- Δεν ανοίγονται συναισθηματικά. Τα άτομα αυτά, συνήθως, φοβούνται ότι θα εκτεθούν ή θα τους προδώσουν αν μοιραστούν τα μυστικά τους.
- Ανασφαλείς στις σχέσεις. Τα άτομα αυτά χρειάζονται συνεχή επιβεβαίωση από τους γύρω τους. Με αυτό τον τρόπο νιώθουν μια συναισθηματική ασφάλεια.
- Η απομόνωση. Τα άτομα αυτά, αποφεύγουν τις σχέσεις ή τις κοινωνικές επαφές, ώστε να μην υπάρχει το ρίσκο του να προδοθούν ή να πληγωθούν.
Όλα αυτά είναι αποτελέσματα παλιών δυσλειτουργικών σχέσεων. Ή αν στις ήδη υπάρχουσες βιώνει κάποιος χειρισμούς και έλεγχο. Αυτό έχει ως φυσικό επακόλουθο τις συγκρούσεις στις σχέσεις. Αργότερα έρχεται η συναισθηματική αποστασιοποίηση και στο τέλος η διάλυση.
Με βάσει την κλινική ψυχολόγο, Devaleena Ghosh, όσες απογοητεύσεις έχουμε ζήσει, σε παρελθόντα χρόνο, είτε από φίλους είτε από το έτερον ήμισυ, είτε από το οικογενειακό μας περιβάλλον, μας κάνουν να είμαστε δύσπιστοι. Μας δημιουργείτε η τάση, κάθε φορά που για παράδειγμα έχουμε μια ρομαντική συνάντηση, αντί να νιώθουμε χαρούμενοι και ασφαλής, αρχίζουμε να φοβόμαστε.
Είναι ζωτικής σημασίας, για έναν άνθρωπο, να έχει μια ευτυχισμένη σχέση και θεμελιώδες για τη λειτουργία μιας κοινωνίας. Να μπαίνουν γερά θεμέλια στις σχέσεις. Διότι, όταν κλονίζονται αυτά τα θεμέλια, το μέλλον αρχίζει να μοιάζει αβέβαιο. Καβγάδες, έντονες διαφωνίες, ρήξεις φιλιών, όλα αυτά τα πράγματα μπορούν να βλάψουν ένα άτομο σε σημείο που μπορεί να αναπτύξει φόβο. Και αυτός ο φόβος είναι της εμπιστοσύνης. Μπορείτε να τον βρείτε και σαν όρο της ψυχολογίας, είναι η λεγόμενη, Πιστανθροφοβία.
Το να καταφέρεις να εμπιστευτείς έναν άνθρωπο, ύστερα από όσες άσχημες καταστάσεις έχεις βιώσει στη ζωή σου, είναι άλμα. Βεβαίως και δε θα συνεχίσεις να φοράς παρωπίδες, σε καμία περίπτωση. Γιατί, μέσα από έρευνες του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, πέραν από άσχημες ερωτικές σχέσεις, μπορεί τα θέματα εμπιστοσύνης να δημιουργήθηκαν σε κάποιον/α και από άλλους λόγους, εξίσου σημαντικούς. Όπως για παράδειγμα, να ήσουν μάρτυρας ενός πολύ άσχημου διαζυγίου. Ή να είχες γονείς που σου έκαναν έλεγχο ή είχαν απέναντι σου άσχημη συμπεριφορά. Τέλος, να ήσουν θύμα κακοποίησης, παιδικής ή και μη.
Η κλινική ψυχολόγος τονίζει σε άρθρο της «η ουσία των ανθρώπων με προβλήματα εμπιστοσύνης είναι ότι τη στιγμή που λαμβάνουν ένα μήνυμα ότι κάποιος δεν μπορεί να εμπιστευτεί, το πρώτο ένστικτο τους είναι να φύγουν. Αφήνουν τη σχέση και τρέχουν καθώς υποσυνείδητα περίμεναν το σήμα ότι απλώς είχαν δίκιο που δεν αφοσιώθηκαν στη σχέση αυτή».
Πώς μπορεί το άτομο να το αντιμετωπίσει; Με τη βοήθεια ειδικών. Σιγά σιγά θα μάθει πως να διαχειρίζεται τέτοιου είδους καταστάσεις και ανθρώπους. Πως να εμπιστεύεται πρώτα απ’ όλα τον ίδιον του τον εαυτό και μετέπειτα τους άλλους. Έτσι, δε θα απομακρύνεται και δε θα φεύγει τρέχοντας για να μην τυχόν πληγωθεί ή προδοθεί από κάποιον τρίτο. Θα ξέρει πως να προφυλαχτεί. Και φυσικά, πως να καλυτερεύσει τις όποιες σχέσεις του με στόχο να μακροημερεύσουν. Τίποτα δεν είναι εύκολο και τίποτα δύσκολο. Όλα είναι στο μυαλό. Γι’ αυτό και το να θέτουμε όρια είναι ο κύριος κανόνας όλων των υγιή σχέσεων.
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη