Παλιά έλεγες «θα πιάσω μια δουλειά και θα ριζώσω». Σήμερα; Οι ιδιότητες αλλάζουν ανά μήνα, η δουλειά είναι remote, κι η αποχώρηση γίνεται με ένα «ευχαριστώ για την ευκαιρία» μέιλ. Η Gen Z έχει μπει στον επαγγελματικό χώρο με άλλες απαιτήσεις, άλλα στάνταρ και ναι, άλλα όρια. Δεν είναι πως δε θέλουν να δουλέψουν. Είναι πως δε θέλουν να «χαθούν» μέσα στη δουλειά. Να τους «φάει» δουλειά– που λέμε! Κι αυτό, όσο κι αν μας ξενίζει, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί και απαραίτητα κακό.
Αρχικά δε «δένονται» συναισθηματικά με την εταιρεία. Κι έχουν λόγο! Αν η προηγούμενη γενιά ένιωθε ότι η δουλειά είναι σχεδόν οικογένεια (με ό,τι αυτό συνεπάγεται) οι σημερινοί νέοι ξέρουν ότι οι εταιρείες δε διστάζουν να απολύσουν, να αλλάξουν στρατηγική ή να κάνουν restructuring από τη μια μέρα στην άλλη. Οπότε το παλιό «δώσε και την ψυχή σου για να ανέβεις», δεν τους πολύ-ψήνει ή θα μπορούσαμε να πούμε, δεν του πολύ-πείθει. Αντίθετα, αναζητούν μια εργασία που να σέβεται την προσωπική τους ζωή και περιβάλλοντα που δε χρειάζονται ψυχολόγο μετά τη βάρδια.
Ναι, έχουν απαιτήσεις, μα ας μην ξεχνάμε με τι ταχύτητες μεγάλωσαν. Κάποιος θα πει «οι νέοι σήμερα τα θέλουν όλα στο πιάτο». Αλλά μήπως έτσι μεγάλωσαν; Μια γενιά που έμαθε ότι η πληροφορία είναι ένα swipe μακριά, το φαγητό έρχεται σε 20 λεπτά, και το success story παίζει σε reels των 15 δευτερολέπτων, δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση που πιστεύει πως η επαγγελματική άνοδος μπορεί να γίνει με τις ίδιες ταχύτητες ή να επιταχυνθεί ανάλογα. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι ότι δε θέλουν να προσπαθήσουν– είναι ότι δεν έχουν τη διάθεση και τον χρόνο να το κάνουν «για την προοπτική». Μια προοπτική που έπνιξε του μιλλένιαλς που δούλευαν πολύ παραπάνω, για πολύ λιγότερα.
Φυσικά και η νέα γενιά δε θα ταυτιστεί με την οποιαδήποτε εταιρεία. Για αυτούς το «ποιος είμαι» δεν πρέπει να ορίζεται από το «πού δουλεύω». Θέλουν ισορροπία, αυτονομία, και χώρο ώστε να εκφραστούν. Χρειάζονται ευελιξία, όχι για να δουλέψουν λιγότερο, αλλά για να δουλέψουν αλλιώς. Ναι! Δεν τους νοιάζει τόσο να πάνε στο εταιρικό πάρτι, αλλά θα ενθουσιαστούν με ένα απόγευμα –off work– για ψυχική υγεία.
Ναι έχουν απαιτήσεις, μα στις περισσότερες δεν έχουν κι άδικο. Για παράδειγμα, φυσικά και κυνηγάνε την ανατροφοδότηση. Ένα καλό feedback σημαίνει προχωράω καλά, από την άλλη μια κακή αξιολόγηση, ίσως σημαίνει ότι πρέπει κάποια σημεία να δουλευτούν καλύτερα. Δεν αναζητάνε χειροκρότημα. Είναι όλα θέμα ισορροπίας. Δεν είναι πως θέλουν να τους λένε «μπράβο» για κάτι αυτονόητο. Αισθάνονται απλώς την ανάγκη να ξέρουν που βρίσκονται εργασιακά. Να έχουν επίσης ξεκάθαρα βήματα ανέλιξης, και όχι να μαντεύουν τι σκέφτεται το αφεντικό τους ή ο ανώτερός τους.
Και στην τελική, πόσο κακό είναι όλο αυτό; Η νέα γενιά κουβαλάει στρες, ανασφάλεια, burnout από τα 25 και ένα κόσμο που συνεχώς αλλάζει. Αναζητούν εργασία με νόημα και σταθερότητα. Μια δουλειά που δε θα μοιάζει με φυλακή, και μια εξέλιξη βασισμένη στην επικοινωνία και όχι στο «μη μιλάς και δούλευε». Δεν τεμπελιάζουν λοιπόν, απλώς έχουν ξεκαθαρίσει τι δε θέλουν– και παλεύουν (με τον δικό τους τρόπο πάντα) να βρουν αυτό που θα τους κεντρίσει το ενδιαφέρον.
Ίσως, τελικά, η νέα γενιά να μη θέλει λιγότερα, αλλά διαφορετικά. Όχι απλώς μια καριέρα αλλά μια ζωή που να μην την εξαντλεί. Όχι απλώς μια προαγωγή, αλλά χώρο για δημιουργικότητα και φωνή. Κι αν όλα αυτά μας φαίνονται ίσως υπερβολικά, γιατί δεν τους καταλαβαίνουμε ή επειδή μάθαμε να «αντέχουμε» χωρίς να ρωτάμε, δεν έχουμε το δικαίωμα να τους «κατηγορούμε», επειδή απλώς ρωτάνε ή απαιτούν.
Υγ: Δεν είναι κακό να είσαι ρομαντικός για την εποχή σου (κάπως έτσι αυτοαποκαλούμαι), απλώς ίσως ο «ρομαντισμός» κάπου να χάνεται μέσα στην πρακτικότητα της καθημερινότητας και αυτό τρομάζει. Μείνε όμως, όπως είσαι απλώς περισσότερο ανοικτός στις αλλαγές και ιδέες που φέρνουν στις ζωές μας οι νεότερες γενιές.
Συντάκτης: Άντρεα Λαζαρίδου
