Όταν ακούμε να μιλούν για σεξουαλική εργασία ή σεξουαλική βοήθεια, αμέσως σκεφτόμαστε οτιδήποτε σχετίζεται με τη βιομηχανία του σεξ. Τα πράγματα, όμως, δεν είναι ακριβώς έτσι ή, τουλάχιστον, οι περιπτώσεις δεν είναι πάντοτε ίδιες. Υπάρχουν κάποιες ομάδες ανθρώπων, που εργάζονται ως σεξουαλικοί βοηθοί ατόμων με σωματικές ή και νοητικές αναπηρίες. Πρόκειται για τους social sex workers. Η δράση τους αναπτύσσεται κυρίως στο εξωτερικό, σε χώρες μεταξύ των οποίων η Δανία, Ολλανδία, Μεγάλη Βρετανία, Ισπανία, Αυστραλία.

Οι άνθρωποι αυτοί έχοντας λάβει συγκεκριμένη εκπαίδευση, παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε άτομα που δεν μπορούν μόνα τους να καλύψουν βασικές τους ανάγκες· συναισθηματικές και σεξουαλικές. Συνεργάζονται με ψυχολόγους, σεξολόγους κι άλλους γιατρούς συγκεκριμένων ειδικοτήτων, προκειμένου να λάβουν τις απαιτούμενες γνώσεις για κάθε κλινική περίπτωση. Έτσι είναι σε θέση να κατανοήσουν την ψυχοσύνθεση και τα ιατρικά προβλήματα των ατόμων αυτών και να παρέχουν τις υπηρεσίες τους με τον πιο ικανό τρόπο.

Για πολλούς το επάγγελμα αυτό ίσως ν’ αποτελεί ένα απ’ τα πιο δυνατά ταμπού· επειδή διαφέρει απ’ ό,τι θεωρείται κοινωνικά αποδεκτό. Η θέση, όμως, αυτή μπορεί να αλλάξει, αν σκεφτούμε κάτι απλό. Συναντάμε συχνά στον δρόμο ή σε διάφορους χώρους ανθρώπους με νοητική ή σωματική αναπηρία. Έχουμε ποτέ σκεφτεί, κοιτάζοντάς τους, ότι κι εκείνοι έχουν ακριβώς τις ίδιες σωματικές και συναισθηματικές ανάγκες μ’ εμάς; Γιατί αυτοί να διαφέρουν;

Ενδεχομένως να πιστεύουμε ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι πιο επείγοντα, πως το να καλύπτουν τις συναισθηματικές και βιολογικές τους ανάγκες είναι ένα δευτερεύον ζήτημα. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει. Είναι εξαιρετικά δύσκολο οι άνθρωποι αυτοί να ζήσουν μικρές στιγμές που δίνουν αξία και χαρά στις αισθήσεις τους, είναι ακόμη πιο δύσκολο να δημιουργήσουν συναισθηματικές/ερωτικές σχέσεις.

Για όλους εμάς είναι δεδομένο ότι θα πάμε βόλτα, θα βγούμε ραντεβού, θα απολαύσουμε την παρέα του συντρόφου μας, θα κάνουμε έρωτα. Για τα άτομα, όμως, με σωματική και νοητική αναπηρία τίποτα δεν είναι δεδομένο. Κι οι άνθρωποι αυτοί έχουν ανάγκη τη συντροφικότητα σ’ όλο το φάσμα της. Δεν είναι εύκολο να κατανοήσουμε το συναισθηματικό και σεξουαλικό αποκλεισμό, που ενδεχομένως βιώνουν.

Στόχος, λοιπόν, των social sex workers είναι να προσφέρουν σ’ αυτούς τους ανθρώπους όλα όσα εμείς θεωρούμε δεδομένα. Οι υπηρεσίες που παρέχουν μπορεί να ποικίλουν. Τούτο είναι φυσιολογικό, επειδή κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός κι επομένως οι ανάγκες του διαφοροποιούνται. Πηγαίνουν μαζί τους βόλτα σ’ ένα εστιατόριο, σε μια καφετέρια, στο πάρκο, κάνοντας απλώς συντροφιά ο ένας στον άλλο. Τους δημιουργούν την αίσθηση ότι υπάρχει κάποιος που βρίσκεται πλάι τους. Η σχέση, βέβαια, μπορεί και να προχωρήσει, ανάλογα με τις ανάγκες και τα «θέλω» του ανθρώπου που αποζητά τη συντροφιά αυτή.

Κάποιοι social sex workers αναφέρουν ότι οι άνθρωποι αυτοί, τελικά, χρειάζονται τη συντροφικότητα και μόνο. Θέλουν να αισθάνονται ότι υπάρχει κάποιος δίπλα τους, που τους αγγίζει, τους αγκαλιάζει. Επιθυμούν να εκφραστούν ερωτικά· επειδή νιώθουν περιθωριοποιημένοι. Μάλιστα η καθεαυτή ερωτική πράξη μπορεί να μην αποτελεί καν μέρος της θεραπείας τους.

Ένα απ’ τα βασικά προσόντα που οι social sex workers απαιτείται να διαθέτουν είναι η ικανότητα να βλέπουν και ν’ αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους ισότιμα. Να μη στέκονται στις αναπηρίες. Να ‘ναι άνετοι με τη σεξουαλικότητά τους και το σώμα τους, ώστε να μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους αυτούς να αισθανθούν την ίδια άνεση με το δικό τους σώμα και τις ανάγκες τους.

Η ζεστασιά, η ειλικρίνεια κι η εχεμύθεια είναι, επίσης, απαραίτητες. Είναι σημαντικό και για τον λόγο ότι οι περισσότεροι έρχονται σ’ επαφή με μέλη των οικογενειών των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι ίδιες οι οικογένειές τους προσεγγίζουν τους social sex workers για να κανονίσουν τις συναντήσεις.

Ένας απ’ τους βασικούς στόχους των σεξουαλικών βοηθών είναι να παρέχουν μια βάση στους ανθρώπους εκείνους που θα τους κάνει να αναγνωρίσουν τις συναισθηματικές τους ανάγκες, ενώ ταυτόχρονα θα κατανοήσουν το σώμα τους και πώς αυτό λειτουργεί. Εκπαιδεύονται για να τους βοηθούν να εργαστούν πάνω στα προβλήματά τους. Μέσω ειδικών ασκήσεων τους μαθαίνουν να χαλαρώνουν και παράλληλα ενισχύουν την ικανότητά τους να επικοινωνούν. Τους βοηθούν να γνωρίσουν και να νιώσουν το αισθησιακό άγγιγμα και τη σημασία του για τον ανθρώπινο οργανισμό. Φυσικά και τηρούν όλους τους απαιτούμενους ελέγχους υγείας -απαράβατος κανόνας για την εργασία τους.

Τελικά, θα λέγαμε ότι δεν μπορούμε να συγχέουμε τον ρόλο των social sex workers με αυτόν που έχουν όσοι σχετίζονται με τη βιομηχανία του σεξ. Υπάρχει μεγάλη διαφορά, καθώς οι σεξουαλικοί βοηθοί έχουν κατά κάποιο τρόπο τον ρόλο του εκπαιδευτή και συμβούλου. Παρ’ όλα αυτά οι ίδιοι αντιμετωπίζουν προβλήματα, επειδή η παροχή των υπηρεσιών τους δε γίνεται αποδεκτή από επαγγελματικούς κλάδους που ειδικεύονται στον τομέα της συναισθηματικής και σεξουαλικής υγείας.

Ίσως θα πρέπει ν’ αναλογιστούμε τον λόγο που δεν αποδεχόμαστε εύκολα οτιδήποτε είναι διαφορετικό απ’ αυτό που θεωρείται κοινωνικά αποδεκτό. Σαφώς το να διαφωνούμε παραμένει αναφαίρετο δικαίωμά μας, όμως, το να κατακρίνουμε είναι απαγορευτικό.

 

Συντάκτης: Ελίζα Κωνσταντινίδου
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη