Έχετε σκεφτεί ποτέ τι θα συνέβαινε αν το υποσυνείδητο με το συνειδητό μας βρίσκονταν σε πλήρη αρμονία; Θα βρισκόμασταν κι εμείς σε αρμονία, κάτι που οι περισσότεροι στις μέρες μας προσπαθούμε να καταφέρουμε με χίλιους δυο τρόπους. Άλλες φορές με πλήρη αποτυχία, ακόμα κι αν κρατάει για λίγο, ενώ άλλες κάτι πάει να γίνει και το επιτυγχάνουμε.

Εξ’ ορισμού, συνείδηση είναι η νοητική δυνατότητα κάποιου να γνωρίζει και να κατανοεί τον εαυτό του, το περιβάλλον του, όσα συμβαίνουν γύρω του και μέσα του, να έχει πλήρη επίγνωση της θέσης του και της σημασίας του στον κόσμο καθώς και του αντίκτυπου των πράξεών του. Το υποσυνείδητο, από την άλλη, αποτελεί εκτεταμένο πεδίο στο κομμάτι της συνείδησης, συνδέεται στενά με την προσωπικότητά μας (μνήμη, συναίσθημα κλπ.) και λειτουργεί σαν αποθήκη πληροφοριών, αντιλήψεων, επιθυμιών και παρορμήσεων, που μπορούν ανά πάσα στιγμή να επέλθουν στη συνείδηση και να επηρεάσουν τη συμπεριφορά μας.

Θα μπορούσαμε να πούμε πως συνείδηση είναι τα ξεκάθαρα μηνύματα που μας στέλνει ο νους για μια περίσταση βοηθώντας μας να την αντιμετωπίσουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να μη μας ταράζουν αργότερα οι συνέπειες των επιλογών μας. Το υποσυνείδητο είναι η καταγραφή όλων αυτών και σε περιστάσεις που μοιάζουν με παλιότερες που μας συντάραξαν, προσπαθεί να μας τις υπενθυμίσει με διάφορους τρόπους, σημάδια, συνειρμούς κλπ.

Δε μας είναι πάντοτε αντιληπτό, όμως αυτά τα δύο κομμάτια του εαυτού μας βρίσκονται συχνά σε διαμάχες για το πώς βλέπουμε κάποιες καταστάσεις. Καθορίζει πολλές φορές με λανθασμένο τρόπο το υποσυνείδητο τη συνείδησή μας. Οι αναμνήσεις, οι πληροφορίες και τα συναισθήματα που συλλέξαμε κάποτε, έρχονται να μας υπενθυμίσουν σε τωρινές καταστάσεις πως αυτό που κάνουμε είναι είτε λάθος είτε σωστό, ανάλογα την περίσταση, βάσει όμως εκείνων των περιστάσεων. Οπότε σκεφτείτε πόσες ήταν οι φορές που αφήσαμε το υποσυνείδητο να επηρεάσει λανθασμένα την κρίση μας.

Ένα πολύ απλό παράδειγμα· Δεν ήπιατε ποτέ στη ζωή σας καφέ και μία μέρα η παρέα σας σάς παρότρυνε να δοκιμάσετε. Σας έλεγαν συνεχώς πόσο καλός είναι στη συγκεκριμένη καφετέρια που συνηθίζουν κι οι ίδιοι να πίνουν και κάπως έτσι πειστήκατε. Δίνετε την παραγγελία σας και περιμένετε ενδεχομένως με κάποιον ενθουσιασμό, του είδους που έχουμε λίγο πριν δοκιμάσουμε κάτι καινούριο, μα μόλις καταφθάνει και δοκιμάζετε την πρώτη γουλιά το μετανιώνετε την ίδια στιγμή, διότι σας φαίνεται απαίσια η γεύση αφήνοντάς σας και μια γεύση καμένου πέρα από το πικρό της υπόθεσης. Αυτό όμως που δεν ξέρετε είναι ότι πέσατε σε άπειρο προσωπικό, μόλις άρχισε να μαθαίνει και έτυχε ο πειραματικός καφές να έρθει καταλάθος σ’ εσάς, αντί να πεταχτεί.

Συνήθως σε μία τέτοια περίπτωση θα είναι τέτοια η απογοήτευση που δε θα θέλετε να ξαναδοκιμάσετε καφέ για το υπόλοιπο της ζωής σας. Δεν έφταιγε όμως ούτε η παρέα που σας παρότρυνε, ούτε ο καφές, ούτε το προσωπικό που εσείς τον σιχαθήκατε. Δε χρειάζεται να φταίει κάποιος όταν το βλέπεις απ’ έξω και αντικειμενικά. Απλώς έτυχε αυτή η εμπειρία να αφήσει ένα ανεξίτηλο σημάδι στη μνήμη σας και κάθε φορά που βλέπετε καφέ να μορφάζετε αρνητικά ακόμα κι αν είναι πραγματικά προσεγμένος και άψογος, όπου δε θα το μάθετε γιατί δε θα μπείτε καν στον κόπο να δοκιμάσετε λόγω της άσχημης εκείνης εμπειρίας.

Εντελώς τυχαίο το παράδειγμα μα μπορώ σχεδόν να εγγυηθώ πως σε κάποιον εκεί έξω έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Κι αν εσείς που το διαβάζετε δε βρεθήκατε ποτέ σε μία παρόμοια κατάσταση σκεφτείτε καλύτερα και θα δείτε πως στο τέλος θα χάσετε το μέτρημα για το πόσες ήταν οι φορές που αφήσατε το υποσυνείδητο να πάρει για εσάς λάθος αποφάσεις ή να επηρέασε την κρίση σας σε μία απόφαση που έπρεπε να πάρετε ή σε μία γνώμη που αρχίσατε να σχηματίζετε.

Θα μπορούσαμε επίσης να πούμε πως συνείδηση είναι τα ξεκάθαρα μηνύματα που μας στέλνει ο νους για μια περίσταση βοηθώντας μας να την αντιμετωπίσουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να μη μας ταράζουν αργότερα οι συνέπειες των επιλογών μας. Το υποσυνείδητο είναι η καταγραφή όλων αυτών και σε περιστάσεις που μοιάζουν με παλιότερες που μας συντάραξαν προσπαθεί να μας τις υπενθυμίσει με διάφορους τρόπους, σημάδια, συνειρμούς κλπ.

Θα σκεφτείτε ίσως τη φράση «η πρώτη εντύπωση είναι αυτή που μετράει» και με το δίκιο σας. Θα σκεφτείτε επίσης πως μπορεί να αλλάξει μόνο αν κάτι τρανταχτό ανατρέψει τα δεδομένα που είχατε έως τώρα και σας κάνει τελικά να σχηματίσετε διαφορετική γνώμη από αυτή που σας προκάλεσε η πρώτη εντύπωση. Καθώς όμως μεγαλώνουμε μαζεύεται αρκετή πληροφορία στο υποσυνείδητο, μάλιστα τόση πολλή που σε κάποιον συνειρμό που θα κάνουμε μπορούμε ακόμα και να μην αναγνωρίσουμε από πού προήλθε και πώς.

Αν δηλαδή ανατρέξουμε στην παραπάνω περίπτωση, μπορεί να περάσουν τόσα χρόνια που σχεδόν ξεχάσατε γιατί αποστρέφετε κάθε φορά το πρόσωπο μόλις βλέπετε καφέ, σαν να σας έγινε συνήθεια. Εκεί αν κάποιος σας ρωτήσει ευθέως «γιατί δεν πίνεις καφέ», μπορεί είτε να μην είστε σε θέση να ξέρετε τι θα απαντήσετε, είτε να πείτε για την άσχημη εμπειρία που είχατε την πρώτη φορά που δοκιμάσατε χωρίς να θυμάστε ακριβώς πώς νιώσατε τότε, και φυσικά υπάρχει κι η περίπτωση να θυμάστε τα πάντα. Τότε λοιπόν σας προκαλεί το πρόσωπο αυτό να δοκιμάσετε ξανά. Μαντέψτε· είναι άψογος.

Τότε είναι που ερχόμαστε σε δεύτερες σκέψεις για το τι κρατά το υποσυνείδητο και πώς επηρεάζει τη συμπεριφορά μας. Γενικότερα στη ζωή μας θα παρερμηνεύουμε πολλές φορές τα σημάδια νομίζοντας πως μια πράξη ή επιλογή μας είναι σωστή ενώ είναι λάθος ή και το αντίθετο.

Το λες λοιπόν και κατόρθωμα να συνυπάρχει αρμονικά το συνειδητό με το υποσυνείδητό σου. Αποτελεί κατόρθωμα να μπορούμε να δούμε αντικειμενικά και ξεκάθαρα μια κατάσταση πράττοντας σωστά βάσει των στιγμιαίων συνειρμών μας. Αρκεί να είμαστε open-minded.

 

Συντάκτης: Μαρία Εφρεμίδη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου