Όλοι μας σε κάποια φάση της ζωής μας πληγωθήκαμε από κάποιους ανθρώπους. Τους κατονομάζουμε κακούς για να καλμάρουμε λιγάκι την αδικία και τον πόνο που έχουμε υποστεί εξαιτίας τους. Τους κατατάσσουμε στη μαύρη λίστα, τους κρατάμε σε απόσταση για να μη μας πληγώσουν περαιτέρω και κάπως έτσι προχωράμε.
Από την άλλη είναι μερικοί από μας που μπορεί να έχουμε χίλια κουσούρια όμως κακούς δε θα μας πει κανείς. Δε φθονούμε, δε μισούμε, δεν στήνουμε παγίδες και δεν προδίδουμε. Αν κάποιος μας έβλαψε, δεν εκδικούμαστε αλλά τραβάμε την άκρη μας. Θέλουμε να βλέπουμε όλους τους ανθρώπους, φίλους κι εχθρούς, να πετυχαίνουν κι όχι να υποφέρουν. Είμαστε αληθινοί, ευγενικοί, εν ολίγοις καλόψυχοι.
Το ερώτημα είναι γιατί να μην μπορούν όλοι οι άνθρωποι να είναι καλοί; Τι φταίει κι έχουν πληθύνει οι εμπαθείς και οι κακοί;
Στην πραγματικότητα, ο δείκτης για το αν είναι ένας άνθρωπος καλός ή κακός σχετίζεται με την αγάπη που δέχτηκε ή δε δέχτηκε από τους γονείς του. Ο άνθρωπος γεννιέται ως tabula rasa, δηλαδή ως λευκός πίνακας. Το τι θα χαραχτεί πάνω σε αυτήν την λευκή πλάκα στα πρώτα σημαντικότατα χρόνια της ζωής του είναι το σημαντικότερο όλων.
Οι γονείς μπορούμε να καταστρέψουμε τον άνθρωπο που φέραμε στη ζωή περισσότερο απ’ ό,τι μπορεί να τον καταστρέψει οποιοσδήποτε άλλος. Για τα παιδιά μας είμαστε οι απόλυτοι ήρωες, είμαστε το φως τους. Άλλος άνθρωπος γίνεται ο μικρούλης που του προσφέρθηκε απεριόριστη αγάπη κι άλλος το παιδάκι που έτρωγε χαστούκια, αντί να γεμίζει με φιλιά κι αγκαλιές.
Ουσιαστικά λοιπόν δεν υπάρχουν καλοί και κακοί άνθρωποι. Υπάρχουν άνθρωποι που αγαπήθηκαν κι άνθρωποι που δεν αγαπήθηκαν. Αν έχουμε αυτόν τον κανόνα κατά νου θα μάθουμε μέρα με τη μέρα να κατανοούμε κάθε άνθρωπο. Ακόμα κι εκείνον που μας έχει κάνει τεράστιο κακό.
Χρειάζεται να θυμόμαστε ότι δεν το επέλεξαν οι ίδιοι να είναι κακοί. Είναι ως επί το πλείστον κακοποιημένοι άνθρωποι, άνθρωποι που τους εγκατέλειψε η μάνα τους, άνθρωποι που τους μεγάλωσαν αλκοολικοί ή εξαρτημένοι από ουσίες γονείς, άνθρωποι που χλευάστηκαν και στερήθηκαν την αγάπη. Την κόλαση της παιδικής τους ηλικίας αδυνατούν να την αντιμετωπίσουν και την αναπαράγουν σε κάθε μετέπειτα σχέση με κάθε άνθρωπο γύρω τους συνεχίζοντας υποσυνείδητα ή ενσυνείδητα να πράττουν το κακό κινούμενοι σε έναν ατέρμονο φαύλο κύκλο.
Από την άλλη δε σημαίνει ότι, επειδή κατανοούμε την προέλευση της κακίας τους, θα συνεχίσουμε και να τους ανεχόμαστε στη ζωή μας. Τους αιτιολογούμε αλλά δεν τους δικαιολογούμε. Ίσως να μην καταφέρουμε ποτέ να τους συμπαθήσουμε, μιας και το κάνουν εξαιρετικά δύσκολο, αλλά το να μην ασχολούμαστε μαζί τους από το να επιδιώξουμε να τους πονέσουμε, όπως ενδεχομένως επιδιώκουν εκείνοι, αυτό από μόνο του είναι μια νίκη. Μία προσωπική, ολοσχερής νίκη κατά της κακίας και της μικροψυχίας τους.
«Ναι, αλλά υπάρχουν κι άνθρωποι που δεν αγαπήθηκαν αλλά δεν είναι κακοί. Αντίθετα, είναι αξιοθαύμαστοι και υπέροχοι.»
Πράγματι, μόνο που είναι δυστυχώς οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Όσο ίδιοι και να γεννιόμαστε, δεν παύουμε να έχουμε μικρές μα σημαντικές διαφορές. Υπάρχουν λοιπόν και οι αγωνιστές, οι αισιόδοξοι που κοίταξαν μπροστά κι έκαναν όνειρο τον εφιάλτη τους.
Τέτοιοι άνθρωποι είναι πιο υπέροχοι, ακόμα κι από εκείνους που είχαν όλες τις προϋποθέσεις να γίνουν καλοί. Αξίζουν ένα τσικ παραπάνω την αγάπη μας και την προσοχή μας που κατάφεραν από το σκοτάδι να βγουν στο φως.
Σκεφτείτε ένα παιδί που ο πατέρας του μονίμως κακοποιεί εκείνο και τη μητέρα του σωματικά και συναισθηματικά και τους απειλεί σε κάθε ευκαιρία πως θα τους εγκατελείψει. Φανταστείτε αυτό το παιδί να μην έχει κανέναν άλλο στον κόσμο και να μην είναι σε θέση να πάρει τη ζωή στα χέρια του. Φανταστείτε το λίγο τρομοκρατημένο, ανήμπορο και συναισθηματικά ακρωτηριασμένο σε ένα σπίτι παρέα επίσης με μια φοβισμένη μητέρα που αδυνατεί να το πάρει να φύγουν. Έμαθε τον πόνο από τον άνθρωπο που τον έφερε στη ζωή ενώ όφειλε να το λατρεύει. Δεν είχε την τύχη να μεγαλώσει σε ένα υγιές περιβάλλον. Πιστεύει με το μικρό του μυαλουδάκι πως δεν θα γλιτώσει ποτέ από αυτό το μαρτύριο. Πως έτσι φέρονται οι γονείς.
Μα γαμώτο δεν μπορεί να είναι αυτό το σωστό, γνωρίζει κι άλλες οικογένειες, συγκρίνει και σκέφτεται πως δεν του αξίζει τέτοια φριχτή μεταχείριση. Σκέφτεται ότι θέλει εκείνο το άτιμο το κλικ για να σπάσει τα δεσμά του. Να κάνει υπομονή διατηρώντας όση δύναμη μπορεί για να μην αποκτηνωθεί και το ίδιο από την σκληρότητα με την οποία μεγάλωσε. Και ρισκάρει. Άλλωστε τι έχει να χάσει; Πόσο πιο σκατά θα ζήσει από τη ζωή που ήδη ζει;
Κι όταν βγαίνει από την αρρωστημένη αυτή κατάσταση, υπόσχεται στον εαυτό του να μη γίνει ποτέ σαν τον πατέρα του. Βάζει τελεία στο φαύλο κύκλο και προχωράει με πολλή αλλά εύθραυστη αγάπη μέσα του για τη ζωή, τον κόσμο και τους ανθρώπους γύρω του.
Αν λοιπόν υπάρχουν άνθρωποι που επιζούν από μια τέτοια κόλαση, που δε γνώρισαν ποτέ τι σημαίνει αγάπη κι ωστόσο καταφέρνουν να είναι καλοί, τότε όλοι μπορούν να το πετύχουν, ακόμα και οι χειρότεροι.
Απλά θέλει εκείνο αναθεματισμένο πρώτο βήμα. Εκείνο που θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ναι, έχουν πρόβλημα. Ότι ναι, κάνουν κακό στους άλλους και να αποφασίσουν ότι ναι, θα ξεφύγουν από αυτό πάση θυσία.
Ειρωνικό δεν είναι να χωρίζει την καλοσύνη η κακία ένα μόνο βήμα;
Συντάκτης: Νικολέτα Παπουτσή
