Γιατί προτιμάμε στη δουλειά άτομα που ξέρουν λιγότερα από εμάς;

Σε ένα κτήμα κάποια ζέβρα κακήν κακώς αποχώρησε. Κι έτσι, η αρχηγός ζέβρα απεγνωσμένα έψαχνε ένα πλάσμα στα κυβικά της για να την αντικαταστήσει. Τότε, ένα θαυμαστό άλογο κι ένας γάιδαρος, προθυμοποιήθηκαν να δουλέψουν στη θέση της στο κτήμα.

Κι ενώ όλοι περίμεναν πως η ζέβρα θα διάλεγε το άλογο, καθώς θα ‘ταν τιμή για το κτήμα τους ένα τόσο ανώτερο πλάσμα να βρίσκεται ανάμεσά τους, η ζέβρα επέλεξε το γάιδαρο, αφήνοντάς τους όλους με το στόμα ανοιχτό. «Πώς μπόρεσες, ζέβρα, ένα πλάσμα με περίσσεια δύναμη και τόσο σπουδαία καταγωγή σαν το άλογο ν’ απορρίψεις;», τη ρωτούσαν με πραγματική απορία.

«Κι ο γάιδαρος είν’ εργατικός και όση δύναμη έχει τ’ άλογο, να δείτε που κι αυτό μπορεί να την επιδείξει», αποκρινόταν απολογητικά η ζέβρα. Κι έπειτα, συμπλήρωνε: «Αφήστε που το άλογο, όλες τις ντροπιαστικές τρύπες που το κτήμα μας διαθέτει, οπωσδήποτε θα τις εντόπιζε και θα μας εξευτέλιζε γι’ αυτές, ενώ ο γάιδαρος, μήτε που θα λογαριάσει για κακή την ύπαρξή τους».

Σαν αυτήν την άδικη ζέβρα, λοιπόν, κάνουμε κι εμείς μερικές φορές και προτιμούμε να έχουμε υπό την εποπτεία μας άτομα με υποδεέστερες γνώσεις και ικανότητες.

Καταρχάς, η ζέβρα φοβόταν πως αν προσλάμβανε το άλογο, το δίχως άλλο θα εντόπιζε με την πρώτη ματιά όλα τα τρωτά σημεία του κτήματός τους και πως θα τις υποτιμούσε γι’ αυτά και για τις μισές δουλειές στις οποίες επιδίδονται, σ’ αντίθεση με το γάιδαρο, που δε θα μπορούσε να προσέξει και πολλά σ’ ένα κτήμα που ούτε στα όνειρά του δεν είχε ξαναδεί. Έτσι κι εμάς μάς συμφέρει να διοικούμε άτομα με λιγότερες γνώσεις, διότι δε θα μπορούν να εκμαιεύουν τα λάθη που ενδεχομένως να προϋπήρχαν και να μας υποτιμήσουν γι’ αυτά, χαρακτηρίζοντάς μας ως ανίκανους, που ούτε τις πιο εμφανείς δυσλειτουργίες δεν καταφέραμε να εξομαλύνουμε τόσο καιρό και που οι ίδιοι, με την πρώτη, τις πρόσεξαν.

Επιπλέον, προτιμούμε να διοικούμε άτομα με λιγότερες γνώσεις, προκειμένου ν’ αποσπάσουμε την παντοτινή ευγνωμοσύνη τους και το αίσθημα πως πάντα θα οφείλουν σ’ εμάς, που τους δώσαμε έστω και μιαν ταπεινή θέση στο πλάι μας. Νιώθοντας υποχρεωμένοι απέναντί μας, μάλιστα, θα διστάζουν παραπάνω απαιτήσεις να εκφράζουν, καθώς θα λένε μέσα τους: «Δε φτάνει που έδωσε σε μένα, με τόσο λίγες γνώσεις, την ευκαιρία να είμαι δίπλα του, θα πρέπει να ‘χω πολύ θράσος να ζητήσω και διευκολύνσεις».

Τέλος, όταν έχουμε υπό την επίβλεψή μας άτομα με υποδεέστερες γνώσεις, μπορούμε να τους μαθαίνουμε πράγματα και να δείχνουμε πως όχι μόνο κατέχουμε το αντικείμενό μας, μα πως τόσο εξειδικευμένοι και ειδικοί είμαστε σ’ αυτό που μπορούμε να το διδάξουμε κιόλας. Οι απορίες κάποιου με λιγότερες γνώσεις που θα ‘ναι πιθανότατα ήδη γνωστές σ’ εμάς, μας δίνουν την ευχαρίστηση ν’ αποσπάσουμε το θαυμασμό και την πεποίθηση πως είμαστε τόσο ευφυείς που τίποτα δε μας διαφεύγει.

Κι έτσι, λοιπόν, η ζέβρα είχε υπό τις διαταγές της το γάιδαρο, που έπραττε μεν ό,τι του ‘λεγε, μα όχι με τη σβελτάδα που το άλογο θα έφερνε σε πέρας τις δουλειές. Ωστόσο, «κάλλιο ένα πλάσμα που δε θα με υποτιμήσει, κι ας τη δουλειά δυο μέρες την καθυστερήσει», έλεγε, δίχως στο ελάχιστο να μετανιώνει για την επιλογή της.