Υπάρχει τελικά ο Παράδεισος; Οι επιστήμονες απαντούν

Ακόμα και αυτοί που δεν είναι προσκολλημένοι σε μία θρησκεία, χρησιμοποιούν στο λόγο και στη σκέψη τους την έννοια του Παραδείσου ως κάτι που υπάρχει. Για τους περισσότερους ο Παράδεισος είναι ένα μέρος το οποίο είναι απαλλαγμένο από όλα τα δεινά και απελευθερωμένο από κάθε άσχημο συναίσθημα. Ένας τόπος επαγγελίας και ανακούφισης δηλαδή. Για κάποιους βρίσκεται στον ουρανό και για κάποιους σε κάποιο μέρος της Γης. Ο Καθένας, ανάλογα με το τι πιστεύει και πώς νιώθει για τον κόσμο, τον τοποθετεί και στο σημείο που επιθυμεί. Τι πιστεύει όμως η επιστημονική κοινότητα; Υπάρχει άραγε ο παράδεισος όπως τον εννοούμε εμείς οι άνθρωποι; Και πού βρίσκεται αυτό το ιδανικό μέρος για τον καθένα μας;

Το 2009 η NASA δημοσίευσε μια εικόνα του Κρόνου μέσω του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, την οποία ονόμασε «Γαλάζιος Παράδεισος». Λίγα χρόνια πριν, κάποιες άλλες λήψεις του Hubble αποτύπωσαν την εικόνα ενός νεφελώματος που σχημάτιζε ένα κόκκινο ορθογώνιο, την οποία η European Space Agency ονόμασε «Stairway to Heaven».  Πραγματικά αυτή η εικόνα δείχνει κάτι που θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει ως μια «ονειρική σκάλα φτιαγμένη από σύννεφα». Είναι άραγε αυτό το σημείο του διαστήματος ο δρόμος για αυτόν που εμείς αποκαλούμε «Παράδεισο»; Παρά τις όποιες ανακαλύψεις των Αστροφυσικών και των Αστρονόμων, η επιστημονική κοινότητα των Θεολόγων επιμένει ότι ο Παράδεισος είναι ένα μέρος της σκέψης του ανθρώπου και ανάλογα με το τι πιστεύει, διαμορφώνεται και η τοποθεσία του.

Το συνηθέστερο σενάριο έχει συνδέσει τον Παράδεισο με τον θάνατο και τη μεταθανάτια ζωή. Σε έρευνες που συμμετείχαν άτομα με Nearly Death Experience (NDE), αρκετοί συμμετέχοντες μίλησαν για ένα πέρασμα σκοτεινό και μία λάμψη στο τέλος που πήγαιναν προς αυτή. Αυτή η εικόνα συνοδευόταν από μία αίσθηση ότι βρίσκονται εκτός του φυσικού τους σώματος. Κάποιες φορές μπορεί να στεκόντουσαν σε κάποιο σημείο του δωματίου ή του χώρου που ήταν το σώμα τους, ενώ κάποιες άλλες φορές μπορεί να συναντούσαν άτομα που τους ήταν ιδιαίτερα αγαπητά και να συνομιλούσαν μαζί τους. Το σοκ αυτής της αίσθησης αλλά και της «επαναφοράς στη ζωή» συχνά κάνει τα άτομα με NDE να αλλάξουν στάσεις και απόψεις στη μετέπειτα ζωή τους.

Για τη λάμψη αυτή που ανέφεραν οι περισσότεροι, υπάρχει επιστημονική εξήγηση. Σε έρευνα του καθηγητή A. Newberg στο Πανεπιστήμιο της Pennsylvania δόθηκε μια επιστημονικά τεκμηριωμένη ερμηνεία: μελετώντας τον ανθρώπινο εγκέφαλο η επιστημονική ομάδα κατέληξε στο ότι το οπτικό νεύρο είναι ο τελευταίος «διακόπτης» του ανθρώπινου οργανισμού που «κλείνει», όταν ένας άνθρωπος πεθαίνει. Για να καταλάβουμε τι εννοούν, αρκεί να σκεφτούμε ότι βρισκόμαστε σε ένα δωμάτιο γεμάτο με φώτα αλλά με κλειστά μάτια. Όταν τα φώτα αρχίζουν και σβήνουν ένα ένα, ο ανθρώπινος εγκέφαλος κατευθύνει το βλέμμα – ακόμα και κλειστό – στο πιο φωτεινό σημείο και μένει εκεί όταν όλα τα υπόλοιπα φώτα σβήνουν. Έτσι γίνεται και με το νευρικό μας σύστημα: όταν όλα τα νεύρα σταματούν να λειτουργούν, το οπτικό είναι αυτό που θα «κλείσει» τελευταίο το φως.

Αυτή η ερμηνεία του Newberg  ταιριάζει πολύ και στην άποψη του Stephen Hawking, ο οποίος χαρακτήρισε τον ανθρώπινο εγκέφαλο ως έναν υπολογιστή, ο οποίος παύει να λειτουργεί, όταν καταρρέουν τα περιφερειακά του συστήματα. Για τον ίδιο τον Παράδεισο είχε πει ότι πρόκειται για ένα όμορφο παραμύθι, καθώς δεν υπάρχει μεταθανάτια ζωή για έναν υπολογιστή που δε λειτουργεί.

Ποτέ όμως οι μεγάλοι επιστήμονες δεν πίεσαν τον κόσμο να αλλάξει αντιλήψεις για τον Παράδεισο. Αντιθέτως, με τα επιστημονικών τεκμηριωμένα επιχειρήματά τους, έδωσαν τις δικές τους εξηγήσεις για τις ανθρώπινες εμπειρίες. Το αν υπάρχει ή όχι Παράδεισος έχει να κάνει με το τι πιστεύει και ενστερνίζεται ο καθένας μας στη ζωή του. Η σύνδεση του Παράδεισου με τον θάνατο και την ύπαρξη ή μη μεταθανάτιας ζωής και αυτή έχει να κάνει με τη φιλοσοφία που κουβαλάει ο κάθε ένας άνθρωπος. Ίσως οι ανακαλύψεις για το Σύμπαν να ενισχύουν την άποψη ότι η ζωή μπορεί να συνεχίζεται και πέρα από τη Γη. Μπορεί όμως και μετά από όλα αυτά που διαβάζουμε και ακούμε κατά καιρούς να καταλήξουμε στο ότι ο Παράδεισος είναι η αστερόσκονη που σκορπίζεται στον ουρανό, χωρίς να κουβαλάει μαζί της έννοιες, δυσκολίες και δεσμά. Μπορεί και όχι. Όπως το δει κανείς.