Σουρεαλισμός σημαίνει πάνω ή έξω από την πραγματικότητα. Είναι σύνθετη γαλλική λέξη και χωρίζεται σε δυο λέξεις sur (που σημαίνει πάνω) και realism (που σημαίνει ρεαλισμός). Μια πιο φιλοσοφική οπτική της έννοιας θεωρεί τον σουρεαλισμό ως μια ανώτερη ύπαρξη κάποιων μορφών σκέψης που κατά κύριο λόγο απωθούνται από το συνειδητό κομμάτι της λογικής και μεταφέρονται σε ονειρικό επίπεδο όπου όλα είναι πιο μαλακά, ρευστά κι όμορφα. Άρα θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί ένα παιχνίδι μεταξύ της λογικής και της φαντασίας. Η φαντασία καλπάζει αλλά η λογική σωπαίνει.

Πώς όμως στην καθημερινότητα και πιο επικεντρωμένα στον έρωτα λειτουργεί η έννοια του σουρεαλισμού; Πώς οι προσδοκίες μας για τον σύντροφό μας είναι παραμυθένιες και δυστυχώς ξεφεύγουν από την πραγματικότητα; Ίσως γιατί αναζητάμε τον ιδανικό σύντροφο και τον πλάθουμε πριγκιπικά στο μυαλό μας ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι έτσι.

Πολλές απαντήσεις υπάρχουν στο κομμάτι των επιθυμιών μας προς τους συντρόφους μας και το γιατί τους πλάθουμε στο μυαλό μας με μια θεϊκή υπόσταση. Την εξήγηση τη δίνει ο Λακάν, ψυχαναλυτής ο οποίος διατυπώνει εύστοχα την εξής ρήση: «η επιθυμία του ανθρώπου είναι η επιθυμία του Άλλου» δηλαδή ο άνθρωπος έχει ανάγκη την αναγνώριση από τους άλλους ανθρώπους. Ίσως να και μια αιτία γιατί πλάθουμε ευφάνταστα παραμύθια στο μυαλό μας, για να καλύψουμε της ανάγκες μας και να μας αναγνωρίζουνε.

Άλλη αιτία που δημιουργεί αυτή τη συνθήκη στον άνθρωπο είναι ότι τα πρότυπα των media κυριαρχούν στην καθημερινή μάς ζωή. Εκείνη η διαρκής προβολή των ιδανικών συντρόφων στα πλαίσια ενός ρομαντικού και μη ρεαλιστικού επιπέδου, οδηγεί αναπόφευκτα στο να σχεδιάζει το μυαλό τόσο ιδανικά πρότυπα που δεν ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα. Να μην ξεχνάμε τις σαπουνόπερες, οι οποίες έδειχναν έναν καλό πλούσιο Λουί Φερνάντο ντε λα Βέγκα και μια φτωχή Μαρία, ο οποίος Λουί θα βγάλει από τη δύσμοιρη χωρίς νόημα ζωή την ανυπεράσπιστη Μαρία.

Γιατί με γοργούς ρυθμούς, η εκτός τηλεοπτικής περσόνας φιγούρα, δηλαδή ο καθημερινός άνθρωπος, με λίγη περισσότερη φαντασία θα δημιουργήσει πρότυπα συντρόφου «ντε λα Βέγκα» και θα προσπαθεί να το βρει στην καθημερινότητά του ενώ στο τέλος θα συνειδητοποιήσει ότι δεν υπάρχουν και θα μελαγχολήσει.

Επιπλέον ο έρωτας δίνει τη δυνατότητα καλλιέργειας ενός εύφορου εδάφους με φαντασία. Μια φαντασία που οργιάζει κι επιτρέπει να βλέπεις κάθε ελάττωμα ως ατού, λόγω χάριν, να εμφανίζει κάποιος δείγματα ασέβειας κι εσύ να τα ερμηνεύεις ως μια δυσκολία στην καθημερινότητά του που εμφανίζεται στη ζωή του ως κακοποιητική συμπεριφορά.

Επιπρόσθετα, τα οικογενειακά πρότυπα είναι εκείνα που δημιουργούν σουρεαλιστικές εικόνες για το ταίρι μας. Δεν είναι λίγες οι φορές όπου επιλέγουμε σε φαντασιακό επίπεδο ένα σύντροφο που έχει στοιχεία από το γονιό μας. Όλα αυτά καλύπτουν κάποια κενά που είχαμε από τα οικογενειακά μας πρότυπα, όμως στην πραγματικότητα κι αυτή η επιλογή ακυρώνεται, καθώς ξεχνάμε ότι όταν αναζητάμε έναν σύντροφο που θα έχε τη θέση του γονέα στη ζωή μας, θα ξαναζήσουμε αυτά που ζήσαμε με τους γονείς μας αναβιώνοντας σαφώς απωθημένα.

Παράλληλα με τα πρότυπα τα οικογενειακά υπάρχει και η κοινωνική δομή που επηρεάζει τις σκέψεις των ανθρώπων. Η τοποθέτηση των δυο φύλων σε διάφορα κοινωνικά πόστα και θέσεις, ενισχύει τη φαντασία των ανθρώπων. Η εργασία που επιλέγουμε είναι ένα άλλο παράδειγμα καθώς ενισχύει την αντίστοιχη φαντασία για το πώς πρέπει να είναι ο ιδανικός σύντροφος, σύμφωνα με το κοινωνικό κι επαγγελματικό στάτους που έχουμε ή θέλουμε να αποκτήσουμε.

Αξίζει να βλέπουμε τους συντρόφους μας με μια ρεαλιστική ματιά και να μην εγκλωβίζουμε την πραγματικότητά μας στη φαντασία και στις παραμυθένιες σκέψεις. Να ακούμε τη λογική μας όταν πολλές φορές μας προφυλάσσει από διάφορες μη λειτουργικές και μη ευνοϊκές συνθήκες. Άλλωστε όσο ωραίο κι αν είναι το παραμύθι, κάποια στιγμή θα τελειώσει και τότε άντε να ζήσεις εκτός του. Ωραίο το ροζ, αλλά υπάρχουν κι άλλα χρώματα.

Συντάκτης: Σταμάτης Κυριάκος
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου