Λέγεται deepfake και δεν πρέπει να το υποτιμήσεις

Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί πριν από μερικές δεκαετίες –εκτός απ’ τη γιαγιά μου και μερικούς επιστήμονες ίσως– ότι η τεχνολογία θα σου έδινε τη δυνατότητα να μπορείς να συνομιλείς απ’ το τηλέφωνο και να βλέπεις τον συνομιλητή σου. Κι αυτό, φυσικά, ήταν μόνο η αρχή μίας τεράστιας τεχνολογικής επικοινωνιακής επανάστασης.

Κι αν το σήμερα –σ’ αυτόν τον τομέα–  συνοδεύεται από μια πληθώρα εφαρμογών και δυνατοτήτων, ικανό να σε μαγέψει και να σε ταξιδέψει, κρύβει επίσης και μία δυναμική που μπορεί να σε παρασύρει σε μονοπάτια που είναι πιθανό να σ’ εκθέσουν. Κι αν η επιλογή είναι δικιά σου, έχει καλώς. Αν όμως δεν είναι, την πάτησες.

Γιατί εκείνη η άγνοια κινδύνου είναι που σε οδήγησε, έστω και μία φορά, ν’ ανεβάσεις δημόσια ένα βίντεο στο snap, στο facebook, στο instagram. Είναι εκείνη η αθωότητα που σε οδήγησε να τραβήξεις βίντεο, με το κινητό σου, μία ερωτική στιγμή σου. Είναι εκείνη η ασυγκράτητη ερωτική σου επιθυμία που, λόγω της απόστασης, σε οδήγησε στο cybersex.

Κι αν είναι κάτι που δεν το δημιούργησες ή δε συμμετείχες εσύ, το ήξερες ότι μπορεί να το κάνει κάποιος άλλος για ‘σένα και στους τίτλους τέλους να βάλει το όνομά σου; Μάλλον όχι. Κι αν πιστεύεις ότι η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο, ήρθε η στιγμή να μάθεις πως το deepfake είναι ένα πιάτο που σου σερβίρεται καυτό.

Τόσο καυτό που μία τόσο μικρή λέξη κρύβει μέσα της ένα τεράστιο γενετικό ανταγωνιστικό δίκτυο. Το deepfake είναι ένα πορτραίτο το οποίο βασίζεται στην τεχνική σύνθεση της ανθρώπινης εικόνας. Που όσο κι αν αθώο σου ακούγεται, η πορνογραφική εκδίκηση, η δημιουργία ψεύτικων ειδήσεων και κακόβουλων φωτογραφιών, είναι απ’ τα αγαπημένα του κεφάλαια.

Μπορεί να μην είσαι η Emma Watson, η Katy Perry, η Taylor Swift ή η Scarlett Johansson –τα πρώτα θύματά του–, αλλά μπορεί κι η δικιά σου προσομοίωση να μη βρίσκεται μακριά. Ή να ‘χει γίνει κι απλά να μην το ξέρεις. Κι αν σου ακούγεται αστείο και ταυτόχρονα απίθανο, η εξέλιξη οδήγησε στην τελειότητα. Τόσο που καθίσταται όλο και πιο δύσκολο να διακρίνει κανείς το ψεύτικο απ’ το αληθινό.

Γιατί το FakeApp ξεκίνησε. Κι είναι μία εφαρμογή που σου δίνει τη δυνατότητα για στοχευμένη ψευδαίσθηση και πορνογραφία εκδίκησης. Για ν’ ακολουθήσουν κι άλλες εφαρμογές με τον ίδιο σκοπό. Εκεί, δηλαδή, όπου ο ρεαλισμός παίρνει μια νέα πτυχή. Κι η πλαστογράφηση εικόνων και βίντεο γίνεται ένα επικίνδυνο μαζικό φαινόμενο.

Και το αποτέλεσμα συνοδεύεται από ένα βαθύτερο φραγμό. Εκείνον που δεν μπορεί κανείς να διακρίνει αν το περιεχόμενο είναι στοχευόμενο, σατιρικό ή γνήσιο. Εκείνον, που εσύ θα μπορούσες να πέσεις θύμα, σε μία εποχή στην οποία δεν μπορεί πλέον να καθοριστεί η αντιστοιχία ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα.

Αλλά ποια είναι, τελικά, η αλήθεια και ποιο το ψέμα; Απάντηση καμία. Γιατί η εικονική πραγματικότητα είναι αυτή που αρχίζει και παίρνει σάρκα κι οστά. Κι αν όλα ξεκινούν από ένα παιχνίδι, κάποιος στο τέλος θα ‘ναι χαμένος. Γι’ αυτό ας γυρίσουμε στην πραγματικότητά μας.

Ας γυρίσουμε σ’ εκείνες τις στιγμές τις αληθινές, όπου καμία τεχνολογία και καμία εφαρμογή δεν είναι ικανή να τις παραμορφώσει. Εκείνες τις στιγμές όπου ο έρωτας είναι πραγματικότητα κι όχι μία ψευδαίσθηση. Εκεί όπου το κλικ μιας φωτογραφίας μέσα απ’ τα μάτια μας δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία σέλφι. Κι όλες οι στιγμές θ’ αποκτήσουν μία νέα μορφή. Θ’ αποκτήσουν κάτι από ‘σένα και θα ‘ναι πραγματικό.