Σίγουρα κάπου θα το έχεις ξαναδεί· μια σελίδα καλυμμένη με μαύρο μαρκαδόρο και κάπου εκεί να ξεπηδούν λέξεις που να δημιουργούν τη δίκη τους ιστορία, ένα κείμενο να γίνεται η μητέρα, θα μπορούσαμε να πούμε, ενός ποιήματος. Το τελικό κείμενο που έχει δημιουργηθεί μπορεί να διαβαστεί είτε κανονικά όπως γνωρίζουμε όλοι μέχρι σήμερα αλλά μπορεί και από τα δεξιά προς τα αριστερά ή από το τέλος της σελίδας προς την αρχή της. Ονομάζεται λοιπόν blackout poetry και έχει εμφανείς αυξητικές τάσεις τόσο μέσω ίνσταγκραμ και γενικότερα μέσω Ίντερνετ.

Η βασική ιδέα αυτού του είδους ποίησης δεν είναι απλά ένας μαύρος μαρκαδόρος και ένα κείμενο, είναι πολλά περισσότερα. Ο ποιητής δε γράφει ένα νέο κείμενο αλλά διαγραφεί και επιλέγει μέσα από το ήδη υπάρχον ποιες λέξεις θα μπουν στο ποίημά του. Μεγάλο ρόλο παίζει η κριτική σκέψη και κατά ποσό μπορείς να χρησιμοποιήσεις τις λέξεις, τις μούσες σου, ώστε να βγει ένα ομοιόμορφο αποτέλεσμα νοηματικά. Η χρήση των καλύτερων λέξεων του κειμένου σε συνδυασμό είτε με το καθολικό μαύρισμα τις σελίδας ή με την επιλογή απλά των λέξεων δημιουργεί ένα νέο κείμενο, ένα νέο ποίημα. Στο εξωτερικό για παράδειγμα, η εφημερίδα New York Times μετά από την απήχηση της blackout poetry, στη διαδικτυακή της σελίδα, δημοσίευσε ένα κομμάτι όπου οι αναγνώστες μπορούν να δημιουργούν τη δίκη τους blackout poetry.

Ας υποθέσουμε πως έχεις ένα κείμενο μπροστά σου. Με τη βοήθεια των λέξεων ξεκινάς να δημιουργείς ένα νέο κείμενο με νέο νόημα και είσαι εσύ ο δημιουργός. Ψυχολόγοι αναφέρουν πως ανάλογα με τα βιώματά μας και με την ψυχολογική κατάσταση τη συγκεκριμένη στιγμή, τα μάτια μας θα κλειδώσουν πάνω σε συγκεκριμένες λέξεις. Και ας πούμε πως αυτό είναι ένα νέο είδος ποίησης· ο τρόπος που δημιουργείται το τελικό κείμενο δεν έχει να κάνει με άπειρα πεταμένα γραμμένα φύλλα, ούτε με πολυάριθμα μολύβια να χαλάνε και να τελειώνουν. Έχει δημιουργηθεί με βάση την αφαιρετική σκέψη και ματιά του καλλιτέχνη.

Είναι σαν ένα κυνήγι θησαυρού. Γιατί καταφέρνει ο δημιουργός να βρει κρυμμένα νοήματα και μηνύματα στα πιο απίθανα μέρη (εφημερίδες, μυθιστορήματα) και γενικότερα κάθε λογής κείμενο. Το μόνο που θα χρειαστείς είναι ένας μαρκαδόρος, ένα κείμενο και καλπάζουσα φαντασία. Το μυαλό θα δημιουργήσει και θα βγάλει τις λέξεις που αυτό θέλει για να φτιάξει το καινούριο κείμενο. Ένα νέο νόημα, ένα νέο κείμενο, ένας νέος δημιουργός και όλα αυτά βασισμένα μόνο σε ήδη υπάρχοντα κείμενα. Είναι ένας τρόπος να δώσεις ζωή σε παλιά βιβλία που θεωρούσες πως δε θα διαβαστούν ποτέ ξανά. Παλιά σχολικά ίσως βιβλία ή κάποια παραμύθια τα οποία θα γίνουν ο δικός σου καμβάς. Θα ανοίξεις αργά αργά το βιβλίο, θα πάρεις τις μυρωδιές του κάθε φύλλου και αυτό θα σου δώσει την ώθηση να δημιουργήσεις. Ικανοποίηση δίκη σου γιατί, ναι, δημιουργείς. Ικανοποίηση δίκη τους γιατί σε βοηθούν να «γράψεις» τη δίκη σου μοναδική ποίηση. Θα είσαι ένας συγγραφέας που δε γράφει ακριβώς αλλά σβήνει και ζωγραφίζει για να φτιάξει το καινούριο κείμενο.

Και δεν είναι μόνο η αφαιρετική σκέψη που παίζει ρόλο αλλά και η ικανότητα να οργανώνεις ξανά από την αρχή τις λέξεις ώστε να βγάζουν το δικό σου νόημα και να καλύπτουν τις δικές σου εικόνες και νοήματα. Κάποιοι ίσως δε θεωρήσουν αυτό το είδος ποίησης τέχνη. Βέβαια η τέχνη δεν έχει όρια στο πώς ο κάθε ένας της ερμηνεύει και την αντιλαμβάνεται, είναι μια αίσθηση, ένα συναίσθημα. Το πιο πλήρες ως περιεχόμενο, θα ήταν κάθε τι εικαστικό που δημιουργείται από ανθρώπινο χέρι ναι είναι τέχνη. Γιατί εκεί εσύ και όλοι βάζουμε λίγο από την ψυχή μας, το μυαλό μας και την προσωπικότητά μας.

Συντάκτης: Ανδρομάχη Κόκλα
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου