Μην ξεχνάς πως και οι γονείς σου δεν τα κάνουν όλα τέλεια

Οικογένεια: το σύνολο των μελών μιας ομάδας που συνδέονται μεταξύ τους με συγγενικούς δεσμούς. Πρόκειται για μια συνθέτη λέξη που αν τη χωρίσουμε μας δίνει τις λέξεις οίκος και γένος. Στη νεοελληνική, η λέξη οίκος σημαίνει σπίτι και έχει παραγωγές λέξεις την οικειότητα, οικονομία, νοικοκυριό έννοιες δηλαδή που τις μαθαίνουμε από το σπίτι μας! Η λέξη γένος συμβολίζει την καταγωγή μας, την οικογένεια με την πιο διευρυμένη έννοια. Το γένος, κοινώς οι πρόγονοί μας και ο οίκος αποτελούν παράγοντες που μας προσδιορίζουν.

Στην αρχαία Ελλάδα η λέξη οίκος σύμφωνα με τον Αριστοτέλη στα Πολιτικά ήταν το μικρότερο συστατικό στοιχείο μιας κοινωνίας, ήταν συνδεδεμένος με την κατοχή γης αλλά το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του ήταν ότι είχε μια συνέχεια πάνω στον χρονικό άξονα. Είχε παρελθόν, παρόν και μέλλον οπότε κάθε Αθηναίος πολίτης είχε την υποχρέωση να μην ντροπιάσει το γένος του και ταυτόχρονα να διασφαλίσει την ομαλή συνέχειά του για τους απογόνους του. Συνέχεια που αφορούσε στην ηθική υπόσταση του οίκου, του κύρους του.

Η ίδια η λέξη οικογένεια μας αποκαλύπτεται λοιπόν μέσω της ετυμολογίας της φανερώνοντας όλα όσα συμβολίζει για τα μέλη της. Η οικογένεια και συγκεκριμένα τα γονεϊκά πρότυπα είναι υπεύθυνα- με τη θετική και την αρνητική έννοια- για τη μεταλαμπάδευση των γνώσεων και των εμπειριών τους στα παιδιά. Οι γονείς είναι εκείνοι που οφείλουν να προσπαθήσουν να τα εξοπλίσουν, όσο γίνεται καλύτερα, με τα κατάλληλα εφόδια ώστε να έχουν μια ζωή υγιή.

Οι γονείς παράλληλα λειτουργούν ως πρότυπα. Γεγονός δύσκολο και κοπιαστικό για εκείνους κι επικίνδυνο για τα παιδιά διότι τα πρότυπα δεν είναι πάντοτε θετικά ή έστω αποκλειστικά θετικά. Μα τα παιδιά μιμούνται τους γονείς άκριτα οπότε ενστερνίζονται ακόμα και συμπεριφορές που δεν τους είναι βοηθητικές για το μέλλον τους. Συχνά, οι γονείς, άθελά τους, γεμίζουν τα παιδιά με τις δικές τους ανασφάλειες και φόβους. Συνεπώς εκείνα, ως ενήλικες πια κουβαλούν κάθε εμπειρία που βίωσαν στον οικογενειακό τους κύκλο. Ως  απόρροια φοβούνται μην επαναλάβουν τα λάθη των γονιών τους που τους έχουν βαθιά στιγματίσει κι έτσι δεν είναι λίγες οι φορές που αποφεύγουν, όχι μόνο τη δημιουργία οικογένειας αλλά και τη σύναψη οποιασδήποτε σχέσης που χαρακτηρίζεται από βαθύ συναισθηματικό δέσιμο, εγγύτητα και διάρκεια. Η εξήγηση βρίσκεται στην εσφαλμένη μεν, φυσική δε, τάση του ανθρώπου να δίνει περισσότερη βαρύτητα στα λάθη πάρα στα σωστά. Σ’ εκείνα στεκόμαστε διότι από εκείνα μαθαίνουμε. Αυτά μας κάνουν να αισθανόμαστε άβολα, αμήχανα και μας γεμίζουν ηττοπάθεια.

Η ηττοπάθεια είναι λοιπόν μια ιδιότητα ενός ατόμου που δέχεται μοιρολατρικά την ήττα του επειδή πιστεύει ότι η μοίρα του είναι προκαθορισμένη οπότε ο ίδιος δεν είναι ικανός να κάτι κάνει προκειμένου να την αλλάξει. Συμπερασματικά, η ηττοπάθεια είναι επιλογή και στάση ζωής κατά την οποία ο ενήλικος ερμηνεύει τις εμπειρίες που έζησε ως παιδί αποδίδοντας ευθύνες στους γονείς του όχι μόνο για τα όσα βίωσε στο παρελθόν αλλά και για το όσα βιώνει στο παρόν ή πρόκειται να βιώσει στο μέλλον. Βολικά θυματοποιείται κι αποφεύγει να πάρει το τιμόνι της ζωής του στα χέρια του. Η ανασφάλεια κυριαρχεί κι όντως έχει ρίζες στην παιδική του ηλικία ωστόσο έχει εδραιωθεί από τον ίδιο, διότι κυρίαρχοι του μυαλού μας είμαστε εμείς. Ο τρόπος που ερμηνεύουμε τα γεγονότα είναι καθαρά δική μας ευθύνη. Οι γονείς μας, που τους μεγάλωσαν κι εκείνους άνθρωποι που έκαναν με τη σειρά τους λάθη. Φαύλος κύκλος η υπόθεση, εκτός αν αποφασίσουμε να τον σταματήσουμε.

Να κρατήσουμε όμως απαραίτητα έναν κύκλο, έναν ομόκεντρο. Οι ομόκεντροι κύκλοι είναι όμορφοι και συμμετρικοί. Συμβολίζουν τη ροή, την εξέλιξη, την αέναη κίνηση και μεταβολή, την ισορροπία. Οι άνθρωποι είμαστε το κέντρο ενός κύκλου κι είμαστε υπεύθυνοι για τους άξονες που σχηματίζουμε. Αυτές οι γραμμές λοιπόν που καλούμαστε να τραβήξουμε, ας φροντίσουμε να είναι από επιλογή όχι από φόβο ή ανασφάλεια. Μην ξεχνάμε ότι είμαστε όλοι μοναδικοί. Δεν είμαστε οι γονείς μας. Εκείνοι είναι απλά κομμάτια μας που κουβαλάμε μέσα μας και πάντα θα είναι. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι η πορεία μας είναι προκαθορισμένη.

Οι άνθρωποι άλλωστε έχουμε εκ φύσεως προικιστεί με το πιο πανίσχυρο όπλο, το μυαλό μας. Οφείλουμε να του επιβληθούμε εμείς κι όχι να το αφήσουμε να μας επιβληθεί, να μας χειραγωγήσει διότι η ζωή είναι μία και είναι δική μας. Μοναδική είναι και η ατομική μας ευκαιρία για κατάκτηση της ευτυχίας.

Ο χρόνος είναι γραμμικός, προϋπήρχε, υπάρχει και πάντοτε θα μας ξεπερνά. Άρα τώρα είναι η πιο κατάλληλη ώρα για να χαράξουμε το αποτύπωμά μας. Για να είναι αυτό εφικτό χρειάζεται να ξεφορτωθούμε τους δαίμονες που οι αφελείς ταΐζουμε. Κανένα γονεϊκό πρότυπο δεν είναι ικανό να μας καθορίσει τη ζωή.

Η ζωή είναι μια μάχη που δεν υπάρχουν νικητές ή ηττημένοι γιατί ανά διαστήματα έχουμε βρεθεί όλοι και στις δύο κατηγορίες. Υπάρχουν όμως μαχητές και λιποτάκτες, θαρραλέοι και δειλοί. Κάποιοι παλεύουν κάποιοι υποχωρούν. Ο καθένας ό, τι αντέχει αρκεί να μην κατηγορεί άλλους για τις δικές του επιλογές. Κι αν ασκήσουμε κριτική ας είμαστε δίκαιοι αποδίδοντας πρώτα-πρώτα τα θετικά κι ύστερα τα αρνητικά. Διαφορετικά λέγεται επίκριση και δε φέρει θετικό αποτέλεσμα.

Επιπλέον, αυτή η αποφυγή ανάληψης ευθυνών μοιάζει με κρυφτό. Μόνο που εδώ, αν το επιλέξουμε, θα το παίξουμε ο καθένας με τον εαυτό του. Ωραία τα παιχνίδια , δε λέω και οι ενήλικες τ’ αγαπάμε, αλλά γιατί να μη διαλέξουμε κάτι πιο ενδιαφέρον όπως το σκάκι, το πόκερ, το τάβλι έστω; Πάμε για καμιά παρτίδα;