Πρώτη σκέψη το πρωί ένα πρόσωπο. Δεύτερη, όλες οι εικόνες που είχαμε όταν ξυπνούσε δίπλα μας, τα πρωινά χαμόγελα, τα τραγούδια μας, τα μέρη που περπατήσαμε, τα λόγια που είπαμε. Κι αυτό συνεχίζεται όλη μέρα, μέχρι αργά το βράδυ σε κύκλο. Μέχρι που η φαντασία φτάνει πια τα όρια της εμμονής, αφού δεν υπάρχει τίποτα να την τροφοδοτεί παρά μόνο το μυαλό μας.
Με τον όρο limerence εννοούμε μια ψυχική κατάσταση βαθιάς εμμονής ή μανίας με ένα άλλο άτομο που μπορεί να σαρώσει τα πάντα και να φτάσει μέχρι την απόγνωση. Σχετικά πρόσφατος όρος επινοήθηκε το 1979 από την ψυχολόγο Dorothy Tennov στο βιβλίο της «Love and Limerence». Ο όρος limerence χαρακτηρίζει τα έντονα συναισθήματα που νιώθουμε όταν γνωρίζουμε κάποιον. Η διέγερση κι η επιθυμία, αυτό που λέμε «έρωτας με την πρώτη ματιά». Στην αρχή δε φανταζόμαστε πως είναι κάτι διαφορετικό από το συναίσθημα του έρωτα. Η διαφορά είναι πως με τον χρόνο σταματάμε να παρατηρούμε καθαρά οτιδήποτε συμβαίνει στη σχέση κι αναπτύσσουμε μια μανία στην οποία κυριαρχούν μόνο ελπίδες κι όνειρα, ακόμη κι αν είναι όλα μια φαντασιακή κατάσταση. Έτσι, φτάνουμε στο σημείο η αρχική μας επιθυμία να καταλήγει σε εμμονή. Η ανάγκη μας για αγάπη να γίνεται επικίνδυνη έως και καταστροφική. Κι ενώ νομίζουμε πως είμαστε παθιασμένα ερωτευμένοι, στην πραγματικότητα ζούμε κάτι τελείως διαφορετικό.
Ποια είναι τελικά η διαφορά μεταξύ μιας αγάπης και μια κατάστασης limerence, καθώς το ένα μπορεί να μπαίνει στα χωράφια του άλλου; Βασική τους διαφοροποίηση είναι η εξέλιξη. Όταν η αρχική μας έλξη κι επιθυμία με τον χρόνο μετουσιώνεται σε κάτι πιο ουσιαστικό το οποίο αποκτά ενσυναίσθηση και διάρκεια. Στην κατάσταση limerence ζούμε σ’ ένα σύννεφο. Αγνοούμε όλα τα ουσιαστικά, παραβλέπουμε ελαττώματα και προβλήματα που προκύπτουν και φτιάχνουμε μια άλλη εικόνα των συντρόφων μας, κυριευμένοι από την ανασφάλεια μήπως όσα νιώθουμε και ζούμε δεν είναι αρκετά δυνατά. Μια εικόνα που εκπροσωπεί εμάς όπως μας βολεύει κι όχι όπως είναι οι άλλοι στην πραγματικότητα. Γι’ αυτό και στην κατάσταση limerence σε αντίθεση με τις σχέσεις που χτίζονται με αργό ρυθμό κυριαρχεί αρχικά η έντονη ένταση και η γρήγορη απομυθοποίησή της.
Οι διαφορές μεταξύ της αγάπης και της κατάστασης limerence είναι πως στη δεύτερη περίπτωση:
1. Πιστεύουμε πως ο άνθρωπος που ερωτευτήκαμε, ήρθε στη ζωή μας για να μας ολοκληρώσει. Έτσι δημιουργούμε μια σχέση στην οποία απλά και μόνο κρεμόμαστε από κάποιον για να σωθούμε.
2. Στις ουσιαστικές σχέσεις μιλάμε για αμοιβαίο σεβασμό, στη συγκεκριμένη δε μας ενδιαφέρει αν υπάρχουν όλα αυτά. Τα πετάμε όλα από το μυαλό μας και θέλουμε απελπισμένα να είμαστε με τους άλλους, είτε είναι καλοί, είτε όχι. Η εμμονή μας και η εξάρτησή μας, μας κάνουν να αγνοούμε τα οποιαδήποτε προβλήματα.
3. Αλλάζουμε τελείως τις προτεραιότητές μας. Παραμελούμε όλες τις δικές μας ανάγκες κι αφοσιωνόμαστε πλήρως στους άλλους. Κι αυτή είναι και η διαφορά με την πραγματική αγάπη. Η προτεραιότητα που δίνουμε και που μπορεί να είναι μόνο περιστασιακή.
4. Ο φόβος μας να νιώσουμε τα συναισθήματά μας μέσα από μια πραγματική σχέση. Έτσι καταντάμε για δικούς μας λόγους να προτιμάμε την εμμονή από μια υγιή σχέση.
Τρία είναι τα στάδια της σύμφωνα με τους ειδικούς:
-Το στάδιο της ερωτικής τρέλας
Στο στάδιο αυτό τα άτομα έχουν εθιστική συμπεριφορά, η σκέψη τους είναι όλο το 24ωρο στο αντικείμενο των συναισθημάτων τους, νιώθουν άγχος πιθανής εγκατάλειψης, έντονους παλμούς, διαταραχές στο στομάχι και σκέψεις που πνίγουν. Περιγράφεται ως η απόλυτη επιθυμία.
-Εξιδανίκευση
Όσο ο παραπάνω εθισμός τείνει να εξασθενίσει, στο δεύτερο στάδιο έρχεται η απόλυτη εξιδανίκευση. Δημιουργείται η ψευδαίσθηση πως το άτομο των συναισθημάτων μας είναι η λύση σε όλα μας τα προβλήματα, το τοποθετούμε ψηλά ως εικόνα, θεωρώντας το απόλυτα τέλειο για μας τους ίδιους.
-Απογοήτευση
Η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας πως δε θα έχουμε ποτέ το άτομο που ποθούμε. Η απογοήτευση πως τίποτα από όλα αυτά που έχουμε δημιουργήσει στο μυαλό μας δεν είναι αλήθεια. Η απώλεια που βιώνουμε για την ψευδαίσθηση που δημιουργήσαμε.
Όσο κι αν μας τρομάζει η κατάσταση που μας συμβαίνει όλα μπορούν ν’ αλλάξουν. Με τον καιρό αρχίζουμε ν’ ανησυχούμε αντιλαμβανόμενοι τις αλλαγές που έχουμε κάνει στον εαυτό μας. Η παραδοχή του προβλήματός μας είναι και το πρώτο βήμα μας.
Και φυσικά μπορούμε να επανέλθουμε. Η κατάσταση limerence είναι οι φόβοι μας και το κακό που φέρνουμε στον εαυτό μας. Η αδυναμία μας που πρέπει να βγει από τον λήθαργό της. Φροντίζοντας τους εαυτούς μας, προσπαθώντας να συμπεριφερθούμε καλά σε μας τους ίδιους και σταματώντας τις αρνητικές συμπεριφορές και τις εμμονικές σκέψεις ερχόμαστε πιο κοντά στην ίαση. Οι ειδικοί αναφέρουν πως μπορούμε για αρχή να δοκιμάσουμε τον κανόνα των 2 λεπτών. Αυτό σημαίνει πως θα σκεφτούμε μόνο για δυο λεπτά τον άνθρωπο που έχουμε στο μυαλό μας και στη συνέχεια θα προχωρήσουμε. Η εμμονή καταπολεμάται αλλάζοντας το κέντρο εστίασης και βρίσκοντας μέσα μας όλα αυτά που αναζητάμε. Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.
Συντάκτης: Ταρασία Γεωργιάδου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
