Μην πιστεύεις καθετί που σκέφτεσαι

Το μυαλό είναι περίπλοκο και συχνά μας μπερδεύει. Είναι που η ρεαλιστική πλευρά των πραγμάτων συγκρούεται με τα μη ρεαλιστικά μας όνειρα. Οι σκέψεις κάνουν συνδυασμούς που δεν είναι πάντα αρμονικοί. Σκεφτόμαστε υπερβολικά, αναλύουμε διαρκώς καταστάσεις που δεν αφορούν μόνο τα γεγονότα της καθημερινότητας, αλλά πολλές φορές μπλεκόμαστε σε σκέψεις ουτοπικές τις οποίες έχουμε δημιουργήσει από μόνοι μας. 

Το μυαλό έχει την τάση να πλάθει τα δικά του σενάρια και καταφέρνει με ευκολία να μας πείσει πως αντιστοιχούν και στην πραγματικότητα. Ο τρόπος του είναι τόσο ιδανικός και μεθοδευμένος που η ταύτιση με την πλάνη γίνεται αυτόματα. Φτάνουμε στο σημείο να βασίζουμε τη ζωή και την καθημερινότητα σε άγραφα σενάρια, σαν να τραγουδάμε μη ειπωμένους στίχους και να συμπεριφερόμαστε σαν να είναι πραγματικοί.

Δίνουμε το περιθώριο στις άσκοπες σκέψεις να οριοθετήσουν την καθημερινότητά μας, τη διάθεσή μας κι εν τέλει τη συμπεριφορά μας. Κάποιοι αξίζουν την καλύτερη εκδοχή μας κι άλλοι καμία απ΄τις εκδοχές μας. Όσο ταυτίζουμε τις σκέψεις μας με τα γεγονότα και τις υποτιθέμενες εξηγήσεις τους, τότε οι συμπεριφορές μας δε θα είναι αρμονικές σε κανέναν γύρω μας. Ίσα-ίσα θα οδηγηθούμε σε πολλαπλές παρεξηγήσεις, συνήθως χωρίς λόγο ξεκάθαρο, ούτε για σημαντικές αιτίες και χειροπιαστές αποδείξεις.

Όλα όσα έχουν προκύψει είναι από αλόγιστες σκέψεις κι εικασίες. Κάπως έτσι, μπορεί να φτάσουμε στο σημείο να φερθούμε άδικα στους άλλους, να ενεργήσουμε κάτω από την πλάνη των ψευδαισθήσεων που μας έχουν προκαλέσει οι σκέψεις για μια κατάσταση την οποία έχουμε παραφράσει παντελώς στο μυαλό μας και που τελικά ξεσπάμε εξαιτίας της, με κυκλοθυμικές τάσεις κι εναλλασσόμενες συμπεριφορές.

Το μυαλό μοιάζει επικίνδυνο. Δεν παίζεις μαζί του. Κι αν το κάνεις, εσύ θα βγεις χαμένος. Αν παίξεις και προσπαθήσεις να το ξεγελάσεις τολμώντας ν’ ανακαλύψεις όλες τις πτυχές του, πρέπει να μπορείς ν΄αντέξεις τα αποτελέσματα. Οι συνειρμοί είναι πολλοί. Κι αν δε σε τρομάξουν, τότε θα σε μπερδέψουν. Πρακτικά δε γίνεται όλα όσα σκεφτόμαστε ν’ ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και να συμβαίνουν. Τα περισσότερα είναι υπερβολές και ανακρίβειες. Πολλές άκυρες σκέψεις περνάνε απ’ το μυαλό και ταυτιζόμαστε μαζί τους.

Αν δώσουμε σημασία σε αυτές τις πολύπλοκες σκέψεις μπορεί ν’ απομακρύνουμε άθελά μας ανθρώπους ή να κατηγορήσουμε τις συμπεριφορές τους για υποθετικούς λόγους, χωρίς να σημαίνει απαραίτητα πως ανταποκρίνονται αυτοί οι λόγοι στην πραγματικότητα. Τα πιθανά σενάρια που κάνουμε μπορούν επίσης να μας σπαταλήσουν τις όμορφες στιγμές, την αισιοδοξία και τον αυθορμητισμό μας. Μπορούν να μας αποδιοργανώσουν την ιδεολογία και την πορεία μας και να μας γεμίσουν με αμφιβολίες ακόμα και για τους πιο αγαπημένους μας ανθρώπους. 

Μα κι οι ονειρικές σκέψεις και η σύνδεσή τους με το παρόν και την πραγματικότητα, επίσης μπορεί να αποβούν μοιραίες για την ψυχική ορθότητα της νόησης του ατόμου. Εκεί πλέον φτάνουμε στα όρια της ονειροπόλησης, που μπορεί να οδηγήσει το λιγότερο σε συνεχείς απογοητεύσεις και χάσμα με την πραγματικότητα που βιώνει κάποιος.

Γιατί όσο σκοτεινό μπορεί να γίνει το μυαλό με τις αμφιβολίες και τις αρνητικές σκέψεις, το ίδιο σκοτεινό μπορεί να υπάρξει και με τη δημιουργία ανύπαρκτων καταστάσεων, ιδανικών σεναρίων και ιδεατών γεγονότων. Σκεφτόμαστε έντονα ότι τριγυρίζει στον νου και παραδινόμαστε σε συναισθήματα που οδηγούν σε πιθανές πράξεις. Και ναι, είναι όσο –και ακόμα περισσότερο– χαοτικό ακούγεται.

Αν κάτι βοηθάει τις αόριστες κι άσκοπες σκέψεις να φύγουν από το μυαλό μας, είναι να μην αναμένουμε και πολλά πράγματα να γίνουν με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Να σκεφτόμαστε σε βάθος και ν’ αναλύουμε τις συνθήκες αντικειμενικά χωρίς υπερβολές. Δεν υπάρχει πιο αγχώδης διαδικασία απ΄αυτή της εσωτερικής υπερανάλυσης.

Όσες λιγότερες προσδοκίες, τόσες λιγότερες απογοητεύσεις. Δε σημαίνει να σταματήσουμε να ονειρευόμαστε. Να συνεχίσουμε να ελπίζουμε για το μέλλον που θέλουμε, απλώς χωρίς υπερβολές.  Να χρησιμοποιούμε το μυαλό και τη νόησή μας για σημαντικά και υπαρκτά ζητήματα -και διόλου υποθετικά κι αόριστα. Ν’ αλλάξουμε όσα μπορούμε ν’ αλλάξουμε και να αποδεχτούμε όσα δεν αλλάζουν. 

Να μη σταματάμε να ονειρευόμαστε. Να έχουμε ως σκοπό τη θετική μας εξέλιξη, την επίτευξη ενός στόχου και την ικανοποίηση μιας επιθυμίας, χωρίς να μας καταρρακώνει η μη εκπλήρωσή της στο παρόν. Άλλο τα όνειρα κι άλλο η ονειροπόληση.  Και σε μια εποχή που όλοι ονειροπολούν, εσύ κάνε μεγάλα όνειρα.