Μεγαλώνουμε με ορισμένα πρότυπα, ενώ στην οικογένειά μας μας δείχνουν δρόμους που δυνητικά οφείλουμε να ακολουθήσουμε. Το «σωστό είναι αυτό» θα μπορούσε να είναι η αγαπημένη φράση των γονιών και η μεγαλύτερη καταπίεση των παιδιών. Καμιά φορά στην παιδική ηλικία μάς κάνουν να νιώθουμε λες και είναι η μοίρα μας γραμμένη και δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να την ακολουθήσουμε. Η κοινωνία στην ουσία έχει θεσπίσει τους δικούς της άγραφους κανόνες, τους οποίους μας μαθαίνουν προκειμένου να τους αποδεχτούμε και να τους τηρήσουμε.

Είμαστε μικρά παιδιά και μας ωθούν να διαβάσουμε για να περάσουμε στο πανεπιστήμιο σε μια καλή σχολή. Μετά έρχονται εκείνα τα πρέπει που μας στέλνουν απεγνωσμένα να βρούμε μια καλή δουλειά, γιατί αλλιώς θα είμαστε αποτυχημένοι. Φυσικά θα πρέπει να βρούμε κι ένα ταίρι που να μας αγαπά και να μας σέβεται και να παντρευτούμε μέχρι μια ορισμένη ηλικία. Μετά τον γάμο σειρά έχουν τα παιδιά που όταν έρθει το πρώτο πρέπει να ακολουθήσει και δεύτερο. Μ’ αυτά και μ’ εκείνα αν κάποιος δεν έχει περάσει στο πανεπιστήμιο, αν δεν έχει βρει μέχρι τα τριάντα μια φαινομενικά σταθερή δουλειά, αν δεν αποκτήσει μόνιμο ταίρι ή παιδιά, η ζωή του μοιάζει πλήρης αποτυχία.

Ποιος μας έχει γαλουχήσει κατ’ αυτόν τον τρόπο και ποιος μας είπε πως δεν υπάρχει άλλη εκδοχή; Ποιος αποφάσισε ποια είναι η φυσική πορεία της ζωής; Οι ανάγκες κάθε ανθρώπου είναι διαφορετικές και δεν μπορούν να μπουν σε καλούπια επειδή οι γονείς, οι συγγενείς ή οι γείτονες περιμένουν να γίνουν τα πράγματα με μια συγκεκριμένη σειρά, γιατί έτσι τα έχουν στο μυαλό τους. Πολλές φορές δε φταίνε αυτοί, ίσως έτσι τους τα μάθανε. Τους μίλησαν για μια κανονικότητα και δεν αναρωτήθηκαν ποιος έφτιαξε τους κανόνες της για να θεωρείται κάτι περισσότερο φυσιολογικό από κάτι άλλο. Οι απαιτήσεις των δικών μας προκύπτουν πολλές φορές απ’ το γεγονός πως όταν μας βλέπουν να ξεφεύγουμε από μία πορεία που στο μυαλό τους φαντάζει ιδανική έρχεται γι’ αυτούς το άγνωστο που συνοδεύεται από ένα άγχος μήπως κάτι δεν πάει καλά, αφού δεν ήταν πολλοί αυτοί που το δοκίμασαν ως τώρα.

Κι αν νιώθουμε την ανάγκη να εξερευνήσουμε νέα μέρη, να έρθουμε σε επαφή με άλλες κουλτούρες, να δούμε με τα μάτια μας πράγματα που οι προηγούμενες γενιές ίσως να μην είδαν; Μπορεί να θέλουμε να μας γνωρίσουμε καλύτερα, να μη φανταζόμαστε οικογένειες και παιδιά, να μας κουράζει να μείνουμε στο ίδιο εργασιακό περιβάλλον πάνω από χρόνο, να ζητάμε συνεχώς εναλλαγές και τρόπους να ξεφύγουμε απ’ τις σταθερές μας.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη πορεία που πρέπει ν’ ακολουθήσουμε στη ζωή. Ο δρόμος αλλάζει ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός.  Αλίμονο αν είχαμε όλοι τις ίδιες ανάγκες. Τα πράγματα θα ήταν βαρετά, θα έμοιαζαν αυτοματοποιημένα και το μόνο σίγουρο είναι πως δεν είναι στη φύση μας να είμαστε ρομποτάκια. Είμαστε ελεύθεροι, σε δημοκρατικό καθεστώς, αλλά πόσο ελεύθερος μπορείς να είσαι όταν η κοινωνία σού θέτει κανόνες που πρέπει να τηρείς ευλαβικά; Η ζωή του καθενός είναι δίκη του υπόθεση και είναι κάπως άδικο να μην έχεις την επιλογή να σκαλίσεις το γλυπτό σου όπως θες, επειδή όταν ήσουν μικρός σού έμαθαν έναν συγκεκριμένο τρόπο.

Συντάκτης: Ειρήνη Χριστοδούλου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.