Υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν πως η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Είναι δυνατόν, όμως, να ισχύει το ίδιο και για τις ανθρώπινες σχέσεις; Και με τον όρο σχέσεις δεν εννοούμε απαραίτητα τις ερωτικές, αλλά όλες τις διαπροσωπικές σχέσεις που μπορεί να αναπτύξουμε με τους άλλους ανθρώπους. Μερικές φορές, λοιπόν, βιαζόμαστε να βγάλουμε συμπεράσματα για ανθρώπους και καταστάσεις με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε πλάνη και είτε να εξιδανικεύσουμε είτε να αδικήσουμε κάποιον.

Όλοι μας έχουν προσπαθήσει να αποκρυπτογραφήσουμε και να ψυχολογήσουμε ένα άλλο άτομο από το παρουσιαστικό του, τις εκφράσεις του προσώπου του, τον τρόπο που μιλάει, τις κινήσεις και τη συνολική συμπεριφορά του, ειδικά την πρώτη φορά που ερχόμαστε σε επαφή μαζί του. Μάλιστα υπάρχει και η περίπτωση, η γλώσσα του σώματος του άλλου να είναι τόσο ισχυρή, που είτε να μας ενθαρρύνει είτε ακόμα και να μας αποτρέπει από το να τον πλησιάσουμε και να επικοινωνήσουμε μαζί του. Αυτό σημαίνει πως αυτό που εκπέμπουμε στους άλλους, τα λεγόμενα κατά πολλούς «vibes» μπορεί να είναι αρκετά, ώστε να μας χαρακτηρίσουν και να δημιουργήσουν μια εικόνα στο μυαλό τους για εμάς και τον χαρακτήρα μας. Είσαι, όμως, πάντα αυτό που εκπέμπεις και φαίνεσαι; Είναι τελικά τα μάτια ο καθρέφτης της ψυχής ή μπορεί να κρύβει αυταπάτες που εσύ δεν μπορείς να αναγνωρίσεις με μία πρόχειρη και επιφανειακή ματιά;

Λίγο έως πολύ, όλοι έχουμε μπει στη διαδικασία να σχολιάσουμε κάποιον από την πρώτη κιόλας ματιά και επαφή. Γι’ αυτόν το λόγο, καταφεύγουμε και σε χαρακτηρισμούς: «Πόσο σνομπ φαίνεται αυτή η κοπέλα», «έχει μια κακία στο βλέμμα αυτός ο άνθρωπος», «πόσο αντιπαθητικός πρέπει να είναι», «πώς είναι ντυμένη», «γιατί μου το είπε αυτό», «γιατί έκανε εκείνο» και πολλά άλλα. Υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους μπαίνουμε σ’ αυτήν τη διαδικασία. Ο πρώτος είναι γιατί έχουμε μάθει να αξιολογούμε τους άλλους με βάση τα δικές μας εμπειρίες και κριτήρια, οπότε οτιδήποτε διαφορετικό απέναντι σε αυτές τις πεποιθήσεις μας προκαλεί καχυποψία, μας φαίνεται ξένο και γι’ αυτό το απορρίπτουμε. Ο δεύτερος λόγος είναι λίγο πιο περίπλοκος.

Όταν γνωρίζουμε ένα άτομο, το οποίο μπορεί να έχει αρκετές ομοιότητες με μας, αυτό μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά, αφού όπως λέει και η φράση «τα ομώνυμα απωθούνται». Έτσι λοιπόν, σχηματίζεις κουτάκια στο μυαλό σου για κάθε άτομο που γνωρίζεις και ανάλογα με τις προκαταλήψεις και τους κανόνες που έχεις διαμορφώσει, είτε το αποδέχεσαι είτε το απορρίπτεις. Με αυτόν τον τρόπο, νιώθεις και εσύ λίγο πιο ασφαλής. Ή μήπως όχι; Έχεις μπει στη διαδικασία να σκεφτείς, πόσες ευκαιρίες μπορεί να έχασες να γνωρίσεις ένα αξιόλογο άτομο, έναν καλό φίλο, και γιατί όχι, ένα μεγάλο έρωτα, επειδή για σένα η ιστορία έληξε αυτόματα σε εκείνη την πρώτη και μοναδική λανθασμένη εντύπωση;

Κανείς δεν μπορεί να δημιουργήσει μια σωστή και αντικειμενική γνώμη για κάποιον, χωρίς να μπει στη διαδικασία να τον γνωρίσει καλύτερα και να συζητήσει περισσότερο μαζί του. Άλλωστε, όλοι μας έχουμε περάσει δύσκολες φάσεις, όλοι μας κουβαλάμε πληγές και βάρη του παρελθόντος και μαζί με αυτά και όλες τις ανασφάλειες και φόβους που μας έχουν προκαλέσει. Κάποιος, λοιπόν, μπορεί να σου φανεί πολύ κλειστός, γιατί κουράστηκε να ανοίγεται και να πληγώνεται συνέχεια ή επειδή δεν τα πηγαίνει καλά με τις πρώτες γνωριμίες και νιώθει αμηχανία, κάποια μπορεί να σου φανεί πολύ ανοιχτή, γιατί το να είναι κλειστή στο παρελθόν δεν της βγήκε σε καλό, κάποιος άλλος μπορεί να σου φανεί απότομος ή απόμακρος, επειδή η μέρα του ήταν πολύ δύσκολη ή επειδή μπορεί να αντιμετωπίζει οικογενειακά ή προσωπικά προβλήματα. Η τάση μας, επομένως, για καχυποψία και η υπερβολική, κάποιες φορές, επιφυλακτικότητά μας, μπορεί, όντως, να μας στερήσει την ευκαιρία να υποδεχθούμε στη ζωή μας όμορφους ανθρώπους, γιατί εμείς τότε σταθήκαμε σε εκείνο το «φαίνεσθαι» και αφήσαμε ανεκπλήρωτο και καλά κλειδωμένο αυτό το «είναι».

Γιατί αν τελικά αυτό το βράδυ έμπαινες στη διαδικασία να γνωρίσεις καλύτερα αυτήν την όμορφη αλλά τόσο κλειστή και ντροπαλή κοπέλα, μπορεί να ανακάλυπτες έναν πολύ ενδιαφέροντα άνθρωπο, αν ζητούσες εκείνο το απόγευμα από εκείνον το φαινομενικά περίεργο και απρόσιτο συνάδελφό σου να πάτε για καφέ, μπορεί και να κέρδιζες μια φιλία ζωής. Άλλωστε, όλο και σε κάποιον θα έχει τύχει να πει την φράση «εγώ με αυτόν ή εγώ με αυτήν ποτέ», μόλις γνωρίσει έναν άνθρωπο και στην πορεία να διαψευστεί περίτρανα. Άρα λοιπόν, το αν θα βγεις κερδισμένος ή χαμένος από μια πρώτη εντύπωση, εξαρτάται αποκλειστικά από σένα και από την απόφασή σου να δώσεις μια δεύτερη ευκαιρία και να αφιερώσεις λίγο παραπάνω χρόνο σε έναν άνθρωπο, προτού του φορέσεις την ταμπέλα του ακατάλληλου.

Φυσικά, υπάρχει πάντα και η αντίθετη περίπτωση. Δηλαδή, να θεωρήσεις κάποιον κατάλληλο και να τον εξιδανικεύσεις από την πρώτη στιγμή και ο χρόνος να σε διαψεύσει, αλλά αυτήν τη φορά με αρνητικό τρόπο. Και αυτό συμβαίνει γιατί πολλές φορές φτιάχνουμε στο μυαλό μας τέλειες εικόνες και πρότυπα για το πώς πρέπει να είναι κάποιος και χωρίς πολλές επιφυλάξεις και κρατήματα, τον εμπιστευόμαστε απόλυτα και ανοιγόμαστε από πολύ νωρίς, επειδή μπορεί να πληροί επιφανειακά τις δικές μας προϋποθέσεις.

Το μόνο σίγουρο είναι, πως και στις δύο περιπτώσεις κάτι χάνεις. Στην μεν πρώτη, έναν αξιόλογο άνθρωπο και στη δεύτερη, την πίστη σου στους ανθρώπους. Το αν θα βρεθείς, λοιπόν, και την επόμενη φορά στη θέση του «χαμένου», εξαρτάται από σένα και από τη διάθεσή σου να γκρεμίσεις τα κουτάκια που έχτιζες όλα αυτά τα χρόνια και να αναθεωρήσεις τα κριτήρια με τα οποία έμαθες να αξιολογείς και να επιλέγεις τους ανθρώπους δίπλα σου.

Συντάκτης: Αλεξάνδρα Γεώργα
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Καλή